Ψηφίζεται σήμερα (18.3.2025) στην Γερμανία ένα νομοσχέδιο που θα ξεκλειδώσει εκατοντάδες δισ. ευρώ σε δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές που χρηματοδοτούνται από το χρέος και ταυτόχρονα θα προαναγγελθεί μια στροφή προς μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική.
Ο συντηρητικός, εν αναμονή, καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς και οι Σοσιαλδημοκράτες σφράγισαν την περασμένη εβδομάδα μια συμφωνία με τους Πράσινους που θα πρέπει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για να περάσει ο νόμος από την κάτω βουλή, ή Bundestag, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Αυτό θα ανοίξει το δρόμο για την άνω βουλή, Bundesrat, όπου εκπροσωπούνται τα 16 ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας, να δώσει την υποστήριξή της στο νομοσχέδιο την Παρασκευή (21.3.2025), μετά την οποία ο πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ μπορεί να το υπογράψει ως νόμο.
Το CDU/CSU του Μερτς και το SPD, που βρίσκονται σε συνομιλίες για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης, επιδιώκουν να λάβουν άδεια για τη μαζική αύξηση των δαπανών ως απάντηση στη γεωπολιτική αναταραχή που προκάλεσε η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και για να δώσουν την απαραίτητη ώθηση στη λιμνάζουσα οικονομία της Γερμανίας.
Η συνεδρίαση της Bundestag αναμένεται να ξεκινήσει στις 10 π.μ. ώρα Γερμανίας και να ολοκληρωθεί στις 13:30. Ένας μακρύς κατάλογος βουλευτών από κάθε κόμμα θα κάνει ομιλία στην αίθουσα πριν από την ονομαστική ψηφοφορία στο τέλος της συζήτησης.
Τι περιλαμβάνει το νομοσχέδιο;
Οι δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια που υπερβαίνουν το 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ή περίπου 45 δισ. ευρώ, θα απελευθερωθούν από τους περιορισμούς δανεισμού που προβλέπονται στο σύνταγμα της Γερμανίας – το λεγόμενο φρένο χρέους.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι δαπάνες πέραν του 1% του ΑΕΠ δεν έχουν ανώτατο όριο. Ο νόμος θα ενσωματώσει επίσης στο σύνταγμα ένα ειδικό, εκτός προϋπολογισμού ταμείο υποδομών, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να δανείζεται έως και 500 δισ. ευρώ, κατανεμημένα σε 12 χρόνια. Και τα 16 ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας θα έχουν το περιθώριο να δανείζονται έως και 0,35% του ΑΕΠ, ή το ισοδύναμο περίπου 16 δισ. ευρώ. Προηγουμένως ήταν υποχρεωμένα να καταρτίζουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.
Μια ταχεία αύξηση των δαπανών για υποδομές θα μπορούσε να ενισχύσει το γερμανικό ΑΕΠ κατά 1% βραχυπρόθεσμα και (εάν οι δαπάνες διατηρηθούν) να αυξήσει το δυνητικό ΑΕΠ κατά 2% έως το 2040, έγραψε ο οικονομολόγος Martin Ademmer σε σημείωμά του στις 6 Μαρτίου.
Η τόνωση των γερμανικών επενδύσεων θα ανύψωνε επίσης το επίπεδο του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ κατά 0,4% μέχρι το τέλος του 2026 και θα δημιουργούσε κάποια ανοδική τάση στις προβλέψεις για τη Γαλλία και την Ιταλία χάρη στις δευτερογενείς επιπτώσεις, σύμφωνα με τον Ademmer.
Ο αντίκτυπος των υψηλότερων αμυντικών δαπανών εξαρτάται από το μέγεθος του πακέτου (προς το παρόν άγνωστο αλλά πιθανότατα μεγάλο), το σε τι θα δαπανηθεί και από πού θα προμηθεύονται τα προϊόντα.
Οι αγορές έχουν ενισχυθεί από τη διαφαινόμενη προθυμία της Γερμανίας να αναλάβει εκ νέου τον ρόλο του μοχλού ανάπτυξης της Ευρώπης. Αυτό θα μπορούσε να δώσει ώθηση σε διάφορους τομείς, με τις αμυντικές μετοχές και τις γερμανικές μετοχές να είναι οι προφανείς κερδισμένοι μέχρι στιγμής.
Πολλοί αναμένουν μια διεύρυνση του ράλι και στις αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να ανακάμπτουν, καθώς και σε μετοχές που προσανατολίζονται στις υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των υλικών, του ενεργειακού εξοπλισμού, των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, του φυσικού αερίου και των βιομηχανικών εταιρειών. Το γερμανικό δημόσιο χρέος, εν τω μεταξύ, ξεπούλησε απότομα όταν έγινε σαφές ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν τον πολυετή δημοσιονομικό συντηρητισμό, με αποτέλεσμα η απόδοση των 10ετών ομολόγων αναφοράς να εκτιναχθεί σχεδόν κατά 50 μονάδες βάσης στα υψηλότερα επίπεδα από το 2023.
