Για να το πετύχουν θα πρέπει όμως να μιμηθούν τον Θωμά. Να ταξιδέψουν σε άλλες -ιδεολογικοπολιτικές- πολιτείες. Μακρινές. Που έρχονται από το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης, των μεγάλων τεχνολογικών ανατροπών, του ψηφιακού κόσμου, της κλιματικής κρίσης, των γεωπολιτικών αναθεωρήσεων, των θεσμικών εκπτώσεων της Δημοκρατίας και των νέων κοινωνικών ανισοτήτων. Θα πρέπει να βρουν το δικό τους «Μαντράς». Να ξεφύγουν από τα τετριμμένα και τα ειωθότα. Να βγουν έξω από το κουτί της συνήθους αντιπαράθεσης για το ποιος έβλαψε ή βλάπτει λιγότερο τη χώρα.
Να σταματήσουν να θεωρούν αιτία του κακού τους τον «βεληγκέκα» Μητσοτάκη, τους «σατανάδες» της πάλαι ποτέ Ακροδεξιάς Αδωνη και Βορίδη και όλα όσα έχουν αναγάγει σε αιχμή της αντιπολιτευτικής τους τακτικής και συμπεριφοράς. Και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται, σαφώς, και οι μεταξύ τους ανταγωνιστικές έως κάκιστες σχέσεις, όπου ο ένας βλέπει τον άλλο με μισό μάτι και τον κατηγορεί, το λιγότερο, για εισπήδηση στα δικά του χωράφια.
Αν σηματωρός της πορείας τους είναι οι δημοσκοπήσεις τότε όχι ανάσταση δεν θα δουν, αλλά θα περάσουν και πολλά χρόνια για να ξαναδούν το γκουβέρνο. Εξάλλου, στις επόμενες μετρήσεις η κυβέρνηση, λέγεται, πως θα δει τα ποσοστά της να βελτιώνονται, ενώ η αντιπολίτευση, με εξαίρεση την Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής, να κινούνται, όπως έχουμε συνηθίσει το τελευταίο διάστημα, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Αν οι ηγεσίες της αντιπολίτευσης δεν κατανοήσουν ότι η κριτική προς την κυβέρνηση πρέπει να στοχεύει στην ανίχνευση της αλήθειας, προκειμένου αυτή να διαχυθεί στην κοινωνία και να αλλάξει την πολιτική πραγματικότητα, και όχι για να αναγορευθούν οι ίδιοι σε δικαστές, το παιχνίδι είναι χαμένο γι’ αυτούς. Και συνεχώς θα τρέχουν πίσω από τα γεγονότα. Οσο δεν επιφυλάσσουν οδυνηρές εκπλήξεις στην κυβέρνηση, θα εκπλήσσονται και θα αιφνιδιάζονται οι ίδιοι από τις πρωτοβουλίες του Μητσοτάκη. Οπως έγινε τώρα, με τις συντάξεις και τα ενοίκια. Αυτοί έτρωγαν αρνί και κοκορέτσι και οι δύο Κυριάκοι (Μητσοτάκης και Πιερρακάκης) περίμεναν να τελειώσουν οι γιορτές για να εξαγγείλουν τα όσα είχαν, πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, σχεδιάσει.
Μόνο καταγγελίες
Οσο καταγγέλλουν γενικώς την ακρίβεια, τις υποκλοπές, τη διαφθορά, τα συμφέροντα και τις ελίτ και δεν καταφέρνουν να δημιουργούν κοινωνικά κινήματα κριτικής, των οποίων και να ηγούνται, η Νέα Δημοκρατία θα συνεχίσει να προηγείται στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Οσο προτείνουν μέτρα, όπως το ΠΑΣΟΚ, που όμως αντιστοιχούν σε κυβερνητικό πρόγραμμα και όχι σε ένα ολιστικό εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο τόσο η ηγεμονία θα παραμένει στη Δεξιά παράταξη.
Οσο στον ΣΥΡΙΖΑ ασχολούνται με τις ασφαλιστικές δικλείδες που πρέπει να έχει το καταστατικό τους για να μην τους προκύψει, σε χρόνο μέλλοντα, κι άλλος Κασσελάκης, τόσο αυτοί που «κουράστηκαν και γύρισαν στο σπίτι» δεν θα επιστρέψουν για να τους ξανακάνουν υπολογίσιμη κυβερνητική δύναμη. Οσο στη Νέα Αριστερά ασχολούνται -και καλά κάνουν- με τον Κυρανάκη και το μισθολόγιο της Blue Skies, αλλά επιμένουν στους δρακόντειους όρους για την επανένωση του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο θα μεγαλώνει ο κίνδυνος κοινοβουλευτικού αφανισμού των ιδίων, αλλά και ευρύτερα της κυβερνώσας Αριστεράς.
Το κακό είναι ότι τα περισσότερα στελέχη των τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά), που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη μαγιά αναδιοργάνωσης της Προοδευτικής Δημοκρατικής Παράταξης προσπαθούν, και μάλιστα εμβριθώς, να βρουν αυτά που τους χωρίζουν και όχι όσα θα μπορούσαν να τους ενώσουν σε μια σοβαρή κεντροαριστερή (και αντιδεξιά) συμμαχία, την οποία θα μπορούσαν να εμπιστευτούν -πολιτικά και εκλογικά- οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και η νεολαία, δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών. Ακόμη και εκεί που θα μπορούσαν να συμφωνήσουν, όπως το σχέδιο των 10+1 σημείων του Φάμελλου, και να έχουν κοινή δράση, ακόμη και εκεί… γυρίζουν την πλάτη τους στο μέλλον.
Το δεύτερο κακό είναι πως όταν συζητάς μαζί τους σχεδόν όλοι παραδέχονται ότι βαδίζουν τον δρόμο της… απωλείας. Και συμφωνούν πως θα πρέπει να αλλάξουν μυαλά και ρότα. Μόνο που θέτουν ως προϋπόθεση το πρώτο βήμα, της αναγνώρισης των λαθών και της αυτοκριτικής για το παρελθόν, να το κάνει ο άλλος και όχι οι ίδιοι. Η δεύτερη προϋπόθεση συνδέεται με την πρωτοκαθεδρία. Ποιος θα ηγείται και ποιος θα ακολουθεί.
Η τρίτη και… φαρμακερή, αν θα φτιαχτεί Λαϊκό Μέτωπο, νέο κόμμα ή θα στριμωχτούν σε κοινά εκλογικά ψηφοδέλτια. Και άλλα πολλά, «εδώδιμα και αποικιακά», που πόρρω απέχουν από το να βρίσκονται πρώτα στη λίστα -ή έστω στην πρώτη δεκάδα- των προτιμήσεων και των αναγκών των ανθρώπων και ιδιαίτερα της λαϊκής οικογένειας και της μικρομεσαίας επιχείρησης, που δοκιμάζονται από την ακρίβεια, τη μειωμένη αγοραστική δύναμη και τα κεσάτια στην αγορά.
Το τρίτο κακό είναι ότι συνεχίζουν να πιστεύουν -και ανάλογα να πολιτεύονται- πως ο Μητσοτάκης ψάχνει την ευκαιρία είτε για κάνει πρόωρες εκλογές, είτε να «δραπετεύσει» σε κάποια υψηλή ευρωπαϊκή θέση. Αν και το δεύτερο, διαγενομένου του χρόνου και των συντελούμενων ευρωπαϊκών εξελίξεων, έχει ξεθωριάσει ως πιθανότητα, εντούτοις τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνεχίζουν να πολιτεύονται με τα μυαλά του Τσίπρα, ο οποίος από την ημέρα που έχασε τις εκλογές το 2019 και μέχρι να ξαναχάσει το 2023, προέβλεπε (προφανώς για να κρατάει σε εγρήγορση το κόμμα του και ενδεχομένως επειδή δεν μπορούσε να επεξεργαστεί μια άλλη στρατηγική) συνεχώς εκλογές. Το ίδιο κάνουν τώρα και οι Ανδρουλάκης, Φάμελλος και Χαρίτσης.
Υποψιάζονται ότι οι πρόωρες εκλογές είναι ο καμβάς των εξαγγελιών Μητσοτάκη, για συνταξιούχους και ενοικιαστές, καθώς και για τους ενστόλους, αλλά και όσες θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ για τη μεσαία τάξη ή και νωρίτερα για άλλες περιπτώσεις. Μπορεί να μην το διατυμπανίζουν, όμως στις συζητήσεις μεταξύ των ηγετικών στελεχών της αντιπολίτευσης κυριαρχεί η εκτίμηση ότι ο Κυριάκος, με τα «δώρα» και τα «αντίδωρα», όπως χαρακτηρίζουν τις εξαγγελίες, που μοιράζει στήνει εκλογική παγίδα στους αντιπάλους του.
Διαφορετικές προσεγγίσεις
Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, υπάρχουν και διαφορετικές προσεγγίσεις. Ορισμένοι έχουν τη γνώμη ότι οι εξαγγελίες έγιναν αμέσως μετά το Πάσχα, που η ψυχολογία, λόγω των εορταστικών ημερών, είναι θετική, προκειμένου να επηρεαστούν οι δημοσκοπήσεις. Αυτοί θεωρούν πως η κυβέρνηση θέλει να ανατινάξει τη δημοσκοπική πραγματικότητα που δημιούργησαν οι συζητήσεις και οι ογκώδεις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη. Θέλει η κυβέρνηση, λένε, να ξεφύγει από τα αστάθμιστα ποσοστά τού κάτω του 25% των δημοσκοπήσεων, που δεν της εξασφαλίζουν ούτε το εκλογικό μπόνους, ώστε πριν από το θέρος και προτού ο πρωθυπουργός πάει στη ΔΕΘ, οι δημοσκοπικές επιδόσεις της Ν.Δ. να βρίσκονται κοντά σε αυτές των ευρωεκλογών και με αναγωγή να… γλείφει την περιοχή του 30%.
Και πράγματι, εφόσον αυτό συμβεί, θα αλλάξει η πολιτική, αλλά και η εσωκομματική, πραγματικότητα, ενώ θα επηρεαστούν και τα λεγόμενα «γκρι κοστούμια» του δημόσιου βίου, που δεν θέλουν οι πολιτικές εξελίξεις να οδηγήσουν σε παρατεταμένη αβεβαιότητα και κυβερνητική αστάθεια που θα πλήξει όχι μόνο τα δικά τους συμφέροντα, αλλά γενικότερα την οικονομία και τη χώρα, σε μια περίοδο γεωπολιτικών ανακατατάξεων τόσο παγκοσμίως όσο και στην περιοχή μας.
Μάλιστα, κάποιοι είναι πιο υποψιασμένοι. Θεωρούν πως ο Μητσοτάκης, εκτός από τη βελτίωση της δημοσκοπικής εικόνας της Ν.Δ., θέλει να παρασύρει την αντιπολίτευση και σε ατελέσφορες συζητήσεις για το αν θα κάνει πρόωρες εκλογές και όχι για το πώς μπορεί να αιμοδοτηθεί πολιτικά η γενικευμένη, σύμφωνα με τα ποιοτικά ευρήματα των δημοσκοπήσεων, κοινωνική δυσαρέσκεια. Οπως μας είπε κάποιο διακεκριμένο στέλεχος της αντιπολίτευσης, «εμείς θα συζητάμε για τα κρυφά σχέδια του Μητσοτάκη και τις πρόωρες εκλογές κι αυτός θα μοιράζει επιδόματα από τα υπερπλεονάσματα». Και προσθέτει: «Εμείς θα τσακωνόμαστε αν πρέπει να επιστρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ η Νέα Αριστερά, αν η Ζωή είναι μονοθεματική και πότε θα “ξεφουσκώσει”, αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί με τον Ανδρουλάκη να ξαναγίνει μεγάλο και κυβερνητικό κόμμα, αν ο Τσίπρας θα κάνει και πότε κόμμα και η κυβέρνηση θα συνεχίζει να εξαγγέλλει μέτρα, τα οποία εμείς θα βαφτίζουμε, και ορθά, λίγα και ανεπαρκή, όμως η ζυγαριά των ψηφοφόρων θα γέρνει προς την πλευρά της Ν.Δ. και όχι στη δική μας». Στην αντιπολίτευση φοβούνται τις πρόωρες εκλογές και για έναν ακόμη λόγο. Επειδή θα κυριαρχήσει η ρευστοποίηση. Η πιθανολογούμενη εκλογική πραγματικότητα θα ευνοήσει μόνο τους δύο -δημοσκοπικά- πρώτους και θα αποτελέσει βαρίδι, που θα ρίξει πιο κάτω τα ποσοστά τους, για τους υπόλοιπους.
Παγίωση της εικόνας
Ενας πρόσθετος λόγος που, σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, ο Μητσοτάκης θα συνεχίσει τις παροχές είναι και επειδή δεν θέλει να παγιωθεί η εικόνα του τελευταίου τριμήνου σχετικά με τη διακυβέρνηση. Οι παρενέργειες για τον ίδιο και την κυβέρνησή του τον ανησυχούν και όχι η δημοσκοπική πάχυνση της Ζωής. Το μέλημά του δεν είναι να παραμείνει πολυδιασπασμένη η αντιπολίτευση, αλλά να μην επικρατήσει στο εκλογικό σώμα η τιμωρητική ψήφος των πρώτων εκλογών.
Επειδή, με βάση τις δημοσκοπήσεις και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η προοπτική της αυτοδυναμίας έχει εκμηδενιστεί, ο Μητσοτάκης φοβάται πως, εκτός από το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και τα υπόλοιπα κόμματα είτε της Δεξιάς είτε της Αριστεράς, η μπάλα θα πάρει και τον ίδιο. Οι ψηφοφόροι, τόσο από τις χαμηλές δημοσκοπικές πτήσεις των κομμάτων όσο και από τις δηλώσεις των ηγεσιών τους, γνωρίζουν ότι στις εκλογές, όποτε κι αν αυτές γίνουν, δεν θα σχηματιστεί κυβέρνηση. Θα επιλέξουν λοιπόν να στείλουν μήνυμα. Σε όλους. Και στις επόμενες, ανάλογα με τα αποτελέσματα, θα δουν τι θα κάνουν.
Αυτή η συμπεριφορά των ψηφοφόρων δεν απασχολεί μόνο τον Μητσοτάκη, αλλά ανησυχεί και την «αγία τριάδα» της Κεντροαριστεράς. Οχι μόνο επειδή η Ζωή εισπράττει όλο το χαρτί της δυσαρέσκειας, αλλά και επειδή τα γλίσχρα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς αυξάνουν την εσωστρέφεια, ευνοούν την ανάπτυξη κεντρόφυγων τάσεων και γεμίζουν το δοχείο της αποχής, αφού απουσιάζει παντελώς οποιαδήποτε κυβερνητική εναλλακτική από τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας και της Αριστεράς. Ταυτόχρονα, κάποιοι θεωρούν πως η ζοφερή εικόνα, σε ό,τι αφορά τη μελλοντική διακυβέρνηση, θα οδηγήσει τον Μητσοτάκη, ακόμη κι αν σήμερα το αρνείται, να αλλάξει τον εκλογικό νόμο, λέγοντας ότι αποτελεί «πράξη ευθύνης» απέναντι στην κοινωνία και τη χώρα. Οσο τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν ψάχνουν να βρουν από τώρα κοινό εκλογικό βηματισμό, τόσο πιο εύκολο θα είναι για τον Μητσοτάκη να αλλάξει, παραμονές των εκλογών, τον εκλογικό νόμο. Εάν το κάνει θα φέρει τις κομματικές ηγεσίες της αντιπολίτευσης σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, αφού θα ψάχνουν, κυριολεκτικά στο παρά πέντε, να συνάψουν αρραβώνα. Να κάνουν αυτό που τώρα αρνούνται και απορρίπτουν. Μόνο που οι εξ ανάγκης και της τελευταίας στιγμής αρραβώνες καταλήγουν σε διαζύγιο ακόμη και πριν τον γάμο.
Η αγωνία στο κόκκινο
Η αγωνία του Ανδρουλάκη, του Φάμελλου και του Χαρίτση για το κύμα των επόμενων δημοσκοπήσεων δεν θα ήταν υπερβολή να λέγαμε πως χτυπάει κόκκινο. Το αφεντικό της Χαριλάου Τρικούπη ανησυχεί μήπως η Ζωή αυξήσει τη διαφορά της από το ΠΑΣΟΚ, ενώ είναι λογικό να έχει και καρδιακές αρρυθμίες όσο κάποιοι του λένε πως εφόσον συνεχιστεί ο δημοσκοπικός κατήφορος του ΠΑΣΟΚ, ο Βελόπουλος μπορεί να μειώσει τη διαφορά για την τρίτη θέση.
Ο Φάμελλος σίγουρα δεν αισθάνεται καλά όσο ο ΣΥΡΙΖΑ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης των εκλογών του 2023 έχει κατρακυλήσει στην έκτη θέση των δημοσκοπήσεων. Και ο Χαρίτσης είναι λογικό να μην μπορεί να αναπνεύσει όσο το δημοσκοπικό ποσοστό της ΝΕ.ΑΡ. βρίσκεται σταθερά κάτω από το κοινοβουλευτικό όριο της επιβίωσης, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει και το σύνδρομο της αμοιβάδας, τη διχοτόμηση και τη διάσπαση, δηλαδή, από το οποίο υπέφερε ανέκαθεν η Αριστερά. Πάντως, εάν το επόμενο κύμα των δημοσκοπήσεων δείξει, όπως λέγεται, άνοδο της Ν.Δ., σταθεροποίηση της Ζωής στη δεύτερη θέση και επιβεβαίωση της νεκροφάνειας για τα υπόλοιπα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης, τότε κάποιοι δεν αποκλείουν το φθινόπωρο να είναι καυτό για τα κόμματα και τις ηγεσίες της αντιπολίτευσης.
Κάποιοι θεωρούν πως ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του, αν δηλαδή σχεδιάζει, όπως μεταδίδεται και από παλαιούς του συνεργάτες, να ηγηθεί νέου κόμματος. Και αν τα «τέσσερα stop στους εχθρούς της δημοκρατίας», που εξήγγειλε προ ημερών με άρθρο του, αποτελούν συνέχεια των δύο πυξίδων, της «εθνικής» και της «προοδευτικής», που παρουσίασε, τη μεν πρώτη λίγο πριν πάει στο Χάρβαρντ και τη δεύτερη λίγο πριν επιστρέψει οίκαδε. Σίγουρα, όλες οι παρεμβάσεις του είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα του rebranding που επιχειρεί ο πρώην πρωθυπουργός. Ομως, εάν η επιστροφή του σε πρωταγωνιστικό ρόλο καθυστερήσει, τότε, όπως λένε κάποιοι που γνωρίζουν τα όσα συμβαίνουν στο παρασκήνιο και ιδιαίτερα το «βαθύ πράσινο», ίσως βρεθεί προ εκπλήξεως, αφού μπορεί να ξεπεταχθούν άλλα «άλογα κούρσας», τα οποία θα μπορέσουν να κερδίσουν τον μαραθώνιο της κυβερνώσας Κεντροαριστεράς. Εξάλλου στην πολιτική το αναπάντεχο είναι αυτό που συμβαίνει πάντα. Και όπως λέει μια παροιμία: Αλλού βαρούν τα όργανα κι αλλού χορεύει η νύφη…
Φωτογραφία: EUROKINISSI
