Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924 και από τα εφηβικά του χρόνια αναμείχθηκε στις κινήσεις της πολιτικής νεολαίας της Αριστεράς. Το 1944 έγινε δεκτός στο Τμήμα Χημείας της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν ολοκλήρωσε ποτέ τις σπουδές του. Αρθρογραφούσε στο περιοδικό της ΕΠΟΝ Νέα Γενιά (1944–1945) και υπήρξε συντάκτης της εφημερίδας του ΕΑΜ Ελεύθερη Ελλάδα (1946–1947).
Κατά την περίοδο 1947–1952, εξορίσθηκε στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Άγιο Ευστράτιο. Μετά τη χαλάρωση των μετεμφυλιακών μέτρων, εργάστηκε στις εφημερίδες Η Αυγή (1952–1967), Ελεύθερος, Ώρα (1955–1956). Μαζί με τον Κώστα Κουλουφάκο, τον Τίτο Πατρίκιο, τον Κώστα Πορφύρη κ.ά., συμμετείχε στη συντακτική ομάδα του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης.
Κατά την περίοδο της Δικτατορίας (1967–1974), ο Ραυτόπουλος διέφυγε στη Γαλλία. Εκεί εργάστηκε ως συντάκτης στο Λεξικό Robert και συμμετείχε στο αφιέρωμα του περιοδικού Temps Modernes στην Ελλάδα το 1969, συνθέτοντας μία ανθολογία κειμένων από διωχθέντες συγγραφείς. Παρακολούθησε μαθήματα στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού.
Μετά τη μεταπολίτευση, ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού Ηριδανός, το οποίο με τα αφιερώματά του πραγματοποίησε ανοίγματα προς νέες τάσεις της λογοτεχνίας. Παράλληλα, έγραφε επιφυλλίδες στην Αυγή (1977–1980) και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Απογευματινή (1976–1981). Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
Το έργο του Δημήτρη Ραυτόπουλου
Ο Ραυτόπουλος θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λογοτεχνικής κριτικής. Με τα κείμενά του στην Αυγή, στην Επιθεώρηση Τέχνης και σε άλλα ομόδοξα έντυπα, αναδείχθηκε σε έναν από τους δυναμικότερους και σημαντικότερους νέους βιβλιοκριτικούς και μελετητές σ΄ ένα μεγάλο μέρος της μεταπολεμικής περιόδου. Υπήρξε διεισδυτικός, οξυδερκής, αιχμηρός στις τοποθετήσεις του και συχνά ήρθε σε σύγκρουση ακόμα και μέσα στον δικό του πολιτικό χώρο.
Το 1989, βραβεύθηκε για τη δημοσιογραφική του δουλειά από το Ίδρυμα Προαγωγής της Δημοσιογραφίας Αθανασίου Μπότση. Τιμήθηκε το 1997 με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής για το έργο του Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος. Το 2008, έλαβε το Βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» της Εταιρείας Συγγραφέων, ενώ την ίδια χρονιά αναγορεύτηκε επίτιμος δρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το 2014 έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Επίσης για το συνολικό του έργο, έλαβε το Βραβείο Δοκιμίου-Μελέτης του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών το 2017.
Δικά του έργα:
- Οι ιδέες και τα έργα. Αθήνα: Δίφρος. 1965.
- Τέχνη και εξουσία. Αθήνα: Καστανιώτης. 1985.
- Κρίσιμη λογοτεχνία. Αθήνα: Καστανιώτης. 1986.
- Σημεία στίξεως. Αθήνα: Στοχαστής. 1987.
- Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος. Αθήνα: Σοκόλης. 1996.
- Αναθεώρηση Τέχνης: Η Επιθεώρηση Τέχνης και οι άνθρωποί της. Αθήνα: Σοκόλης. 2006.
- Εμφύλιος και λογοτεχνία. Αθήνα: Πατάκης. 2012.
- Κριτική της κριτικής. Αθήνα: Gutenberg. 2017.
