Το μέλλον των συμμαχιών στην Κεντροαριστερά: Πού «συναντήθηκαν» Φάμελλος – Δούκας

Πολιτικά ο Σωκράτης Φάμελλος και ο Χάρης Δούκας ανήκουν σε διαφορετικές παρατάξεις της Κεντροαριστεράς. Τους φέρνουν, πάντως, κοντά αρκετά άλλα. Το περιβάλλον, η ενέργεια, η αυτοδιοίκηση. Αλλά κι ο (εορτάζων) Κώστας Ζαχαριάδης ως μόνιμος συνδετικός κρίκος των δύο.
Χθες βράδυ (21/5) η απόσταση που χώριζε τους δυο τους ήταν ίση με το υποτυπώδες κενό που παρεμβαλλόταν ανάμεσα στις δύο καρέκλες της πρώτης σειράς καθισμάτων. Τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά.
Η επανεκκίνηση του Ινστιτούτου με Φλαμπουράρη
Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ κι ο Δήμαρχος Αθηναίων χαιρετήθηκαν θερμά προτού καθίσουν ο ένας δίπλα στον άλλον και πιάσουν την κουβέντα. Είχαν διαφορετικούς ρόλους να υπηρετήσουν στην πρώτη εκδήλωση του αναδιοργανωμένου Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» που, ύστερα από 1,5 χρόνο αδράνειας, «σιωπής και Γολγοθά» όπως είπε ο πρόεδρος του Αλέκος Φλαμπουράρης, φιλοξενήθηκε στο Πάρκο Ελευθερίας – μπροστά από το κτήριο του ΣΦΕΑ. Παρόντες σε αυτήν η Όλγα Γεροβασίλη, ο Νίκος και ο Στέλιος Παππάς, η Ράνια Σβίγκου, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Γιώργος Καραμέρος, ο Γιάννης Μπαλάφας, ο Δημήτρης Χατζησωκράτης και αρκετοί άλλοι.
Ο ένας (Σ. Φάμελλος) απηύθυνε χαιρετισμό στους παρόντες καλωσορίζοντάς τους στην επανεκκίνηση του κομματικού think tank. Ο δεύτερος (Χ. Δούκας) ήταν μέλος του πάνελ των προσκεκλημένων ομιλητών με θέμα τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου. Εκ των υστέρων ήταν διακριτό πως στόχευαν στο ίδιο πάνω-κάτω σημείο του κύκλου.
Των παρεμβάσεών τους μεσολάβησαν όσα είπε ο Αλ. Φλαμπουράρης, και οι ακαδημαϊκοί Μενέλαος Χαραλαμπίδης και Αθηνά Σκουλαρίκη, πριν από τον συνάδελφό τους, Αντώνη Λιάκο. Όταν όμως η Μαρία Ρεπούση, ως συντονίστρια της συζήτησης, έδωσε τον λόγο στον Χ. Δούκα, σαν να έπιασε αυτός το νήμα από το σημείο που το είχε αφήσει λίγα λεπτά πριν ο Σ. Φάμελλος.
Τι είπαν και πού ταυτίστηκαν Φάμελλος – Δούκας
Ξεκινώντας από διαφορετική αφετηρία, συναντήθηκαν στη διαδρομή. Κοινός παρονομαστής; Οι συνεργασίες των προοδευτικών δυνάμεων που θα φρενάρουν την εξάπλωση του συντηρητισμού και την επέκταση της ακροδεξιάς έτσι ώστε, κατά τα λεγόμενά των παριστάμενων, να μείνουν στο σκοτάδι οι σκιές του παρελθόντος και του αναθεωρητισμού. «Σε λίγο θα μπερδεύουμε ποιος κέρδισε στον Β’ Παγκόσμιο» είπε με αγωνία ο Χάρης Δούκας.
Σε μια επανάληψη των όσων λέει διαρκώς, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατέστησε πιο αναγκαίο από ποτέ τον διάλογο του προοδευτικού χώρου. Έναν «πολυμορφικό διάλογο», όπως ανέφερε, που μπορεί να είναι είτε κοινοβουλευτικός είτε κινηματικός είτε επιστημονικός. Σε κάθε περίπτωση όμως «ανοιχτός και δημιουργικός» και «με στρατηγικό ορίζοντα».
Ο δήμαρχος Αθηναίων δεν εμφανίστηκε αιθεροβάμων όταν ήρθε η σειρά του να τοποθετηθεί. Διέγνωσε πως «τα πράγματα γίνονται όλο και πιο σύνθετα» από τη στιγμή που «η ακροδεξιά μπλέκει με τον τραμπισμό» και καταλήγει να είναι πλέον ένα κοινωνικό φαινόμενο. Συμφώνησε ωστόσο χωρίς περιστροφές πως «χρειάζεται να χτίσουμε προοδευτικές συμμαχίες για ν’ αντιμετωπίσουμε την κατάσταση».
Επίδικο, σύμφωνα με τον Χ. Δούκα, είναι «να δημιουργηθούν άλλα αφηγήματα, διαφορετικά και σύγχρονα, που ν’ ακουμπούν την κοινωνία». Ο Σωκράτης Φάμελλος είχε ήδη θέσει την «πολιτική βούληση» και «την προγραμματική βάση» ως στέρεες βάσεις αφενός μεν για τη «συστράτευση των προοδευτικών δυνάμεων» αφετέρου δε για την «ανασύνθεση του χώρου».
Το κοινό παράδειγμα της Ισπανίας
Επ’ αυτού αμφότεροι επικαλέστηκαν ως καταλληλότερο παράδειγμα της τωρινής εποχής το μοντέλο της κυβέρνησης Σάντσεθ στην Ισπανία, επιχειρώντας να καταδείξουν ότι οι προϋποθέσεις δημιουργούνται μέσα σε συγκεκριμένες συνθήκες. Αρκεί «να επανεφεύρουμε το αφήγημα, να συνδεθούμε με τα κινήματα, να διαμορφώσουμε αξίες, να δημιουργήσουμε πλειοψηφικά ρεύματα», όπως εξήγησε ο δήμαρχος Αθηναίων.
Σε κάθε τέτοια πρωτοβουλία προοδευτικής συζήτησης «εμείς θα συμβάλουμε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε να υπάρχει συμμετοχή και στήριξη» είχε δεσμευτεί λίγο νωρίτερα ο Σωκρ. Φάμελλος, χωρίς να θέτει όρους για τη συνεννόηση των χώρων.
Για να ‘ναι σαφής βέβαια ο Χ. Δούκας διευκρίνισε πως οτιδήποτε συμβεί θα πηγάζει υποχρεωτικά «από κάτω». Γι’ αυτό και ως τώρα είναι πιο εφικτό να προκύψει κατά τόπους (δήμους ή περιφέρειες). Φυσικά και υπενθύμισε την ανατροπή στον Δήμο της Αθήνας χάρη σε μια συμμαχία που πλειοψήφησε στον β’ γύρο έναντι του κεντροδεξιού ψηφοδελτίου. «Τότε όντως γίνεται η διαφορά» σημείωσε σχετικά και κατηγόρησε την κυβέρνηση πως με τον νέο εκλογικό νόμο που προωθεί σκοπεύει να σαμποτάρει ανάλογες πρωτοβουλίες.
«Να μην κάνουμε οικονομία στη δημοκρατία, να ενισχύσουμε την ποιότητά της, να συντηρήσουμε την ελπίδα και να παλέψουμε γι’ αυτά» προέτρεψε συμπερασματικά ο δήμαρχος Αθηναίων, βλέποντας ότι η συνέχεια είναι δυνατόν να αφορά το εθνικό πεδίο.
Θα ξανασυναντηθούν οι δυο τους;
Επειδή πάντως, κατά τον πολύπειρο Αλέκο Φλαμπουράρη, «χρειάζονται σταθερές, δράση και υπομονή» πριν φανεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, ο χρόνος θα αποδείξει αν και πού θα ξανασυναντηθούν οι Φάμελλος και Δούκας στο μέλλον.
Από την χθεσινή εκδήλωση πάντως έφυγαν χώρια και με 40 λεπτά διαφορά. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ήθελε να δώσει το «παρών» στο Σύνταγμα και στη συγκέντρωση για το μαρτύριο που βιώνουν οι αποκλεισμένοι Παλαιστίνιοι στη Γάζα, αντίθετα με τον δήμαρχο Αθηναίων που έμεινε ως το τέλος, λίγο μετά τις 21:00, κι αφού συμπληρώθηκαν σχεδόν δύο ώρες.
Προς το παρόν οι μόνες υποσχέσεις που δόθηκαν ήταν η ανέγερση μνημείου για τον Β’ Παγκόσμιο. Όπως και η άσκηση πίεσης για την αναγνώριση της Αθήνας ως μαρτυρικής πόλης. Διότι αποδεδειγμένα βίωσε τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση εντός Ευρώπης στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής.