Την ανάγκη η Ευρώπη να καταστεί «πιο κυρίαρχη πιο υπεύθυνη για την άμυνά της και καλύτερα εξοπλισμένη, ώστε να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομα και συντονισμένα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές, με μία προσέγγιση 360°» τονίζει στα συμπεράσματα του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μετά τη Σύνοδο που έλαβε χώρα χθες στις Βρυξέλλες.
Επίσης, υιοθετήθηκε η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα για την ασφάλεια και την άμυνα – συγκεκριμένα για τη συνεργασία της Ε.Ε. με «ομονοούσες χώρες» (like-minded countries) – η παράμετρος ότι αυτές πρέπει να «συμμερίζονται τους στόχους μας στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας». (Παρ.21).
Η εν λόγω επισήμανση κρίθηκε κρίσιμη από την ελληνική κυβέρνηση, καθώς εκτιμάται πως θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να μπλοκαριστεί η συμμετοχή της Τουρκίας στα εξοπλιστικά προγράμματα της ΕΕ.
Ωστόσο μένει να διευκρινιστεί εάν και ποιο δικαίωμα παρέμβασης θα έχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ σε μία τέτοια διαδικασία.
Η πλήρης στήριξη στην Ουκρανία και το πιθανό βέτο της Σλοβακίας
Όσον αφορά την Ουκρανία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για μια «συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία, βασισμένη στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου».
Στα συμπεράσματα του, μάλιστα, χαιρετίζει όλες τις προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης, συμπεριλαμβανομένων αυτών των ΗΠΑ.
Καταδικάζει επίσης έντονα τους συνεχείς βομβαρδισμούς αμάχων και πολιτικών υποδομών από τη Ρωσία και ζητά πλήρη, άνευ όρων και άμεση κατάπαυση του πυρός. Εν προκειμένω χαιρετίζει την ετοιμότητα της Ουκρανίας, ενώ καλεί τη Ρωσία να επιδείξει πραγματική πολιτική βούληση για να τερματίσει τον επιθετικό της πόλεμο, να συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός και να συμμετάσχει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να αυξήσει την πίεση, προς τη Ρωσία, μεταξύ άλλων με μια νέα ισχυρή δέσμη κυρώσεων που θα στοχεύουν περισσότερο στα ενεργειακά έσοδα της Ρωσίας θα μπορούσαν να στοχεύσουν περαιτέρω.
Βέβαια το ζήτημα των κυρώσεων δεν είναι τόσο απλό, καθώς ο φιλορώσος πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, ανακοίνωσε ότι θα διατηρήσει το βέτο του στον επόμενο γύρο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, τις οποίες οι ηγέτες της ΕΕ ήλπιζαν να εγκρίνουν την Παρασκευή.
Το πιθανό βέτο της Σλοβακίας
Η αντίθεση του Φίτσο αφορά ένα συγκεκριμένο ζήτημα: την προτεινόμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σταδιακή κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, από τα οποία η Σλοβακία, καθώς και η Ουγγαρία, εξακολουθούν να εξαρτώνται.
Ο Φίτσο μάλιστα συναντήθηκε με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το πρωί της Πέμπτης για να συζητήσουν τις επιφυλάξεις του, συμπεριλαμβανομένου του φόβου του ότι η Gazprom, το μονοπώλιο φυσικού αερίου της Ρωσίας, θα καταθέσει αγωγή ύψους δισεκατομμυρίου ευρώ εάν η χώρα του αθετήσει τη μακροπρόθεσμη σύμβαση φυσικού αερίου. Η Επιτροπή, ωστόσο, αναφέρει ότι οι προτεινόμενες απαγορεύσεις θα λειτουργήσουν ως «ανωτέρα βία» για την αποφυγή ζημιών στο δικαστήριο.
Η καταδίκη της τρομοκρατικής επίθεσης στη ελληνορθόδοξη εκκλησία στη Δαμασκό
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει και την τρομοκρατική επίθεση στον ελληνορθόδοξο ναό του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό.
Πιο συγκεκριμένα, στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής αναφέρεται ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στην ορθόδοξη εκκλησία του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό και ζητά να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι». Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι «η ανεξαρτησία, η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας εντός ασφαλών συνόρων θα πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την πρόσφατη άρση των οικονομικών κυρώσεων κατά της Συρίας, στο πλαίσιο της «σταδιακής, αναστρέψιμης προσέγγισης της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Υπενθυμίζει, τέλος, τη σημασία μιας «ειρηνικής και χωρίς αποκλεισμούς μετάβασης στη Συρία, απαλλαγμένης από επιβλαβείς ξένες παρεμβάσεις και της προστασίας των δικαιωμάτων των Σύριων από όλα τα εθνοτικά και θρησκευτικά υπόβαθρα χωρίς διακρίσεις, όπως επίσης της δικαιοσύνης και της συμφιλίωσης».
