Χειμώνας του ‘45, «απελευθέρωση» στα χαρτιά, ό,τι δεν γνώρισαν οι Αθηναίοι στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής το βιώνουν τώρα. Πόλεμος και αίμα μέσα στην πόλη τους.
Το κάθε σπίτι στη διάθεση των αντιμαχόμενων.
Πανέμορφα νεοκλασικά, ερείπια για οδοφράγματα. Αλλα διάτρητα και γαζωμένα κυριολεκτικά από τις μηχανές θανάτου.
Τα θύματα αναρίθμητα και τα πρόχειρα νοσοκομεία παντού σε κάθε γειτονιά. Κι όμως η ελπίδα υπάρχει και ζεσταίνει τις καρδιές ενός βαριά πληγωμένου λαού. Και οι γιορτές, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, τις θυμίζουν τα κάλαντα των παιδιών. Και είναι άλλα κάλαντα, με προσδόκιμη ασμένως την «επί Γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία».
η πρωτοχρονιά του 1945, αλλά κανείς δεν χαίρεται τη σημαντική αυτή μέρα.
Το γέλιο έχει στερέψει. Πιο πολλά είναι τα δάκρυα. Ο λαός της πρωτεύουσας, που περίμενε την απελευθέρωση για να δει μια καλύτερη μέρα και να σταματήσει να ζει με συντροφιά την πείνα και τον τρόμο, βλέπει ότι τα βάσανά του δεν έχουν τελειώσει.
Στις αρχές Ιανουαρίου 1945 ορκίζεται πρωθυπουργός ο θρυλικός στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας.
Τον θυμούνται όλοι από την επανάσταση του 1922.
Οι παλιοί Αθηναίοι έχουν συνδέσει τ’ όνομά του με ένδοξες μέρες, παρά το δράμα της Μικρασιατικής Καταστροφής, γιατί οδήγησε τον τόπο στην εδραίωση της πρώτης Ελληνικής Δημοκρατίας εκείνα τα ταραγμένα χρόνια.
Τη θέση του αντιβασιλιά έχει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνός.
Η δράση του κατά το διάστημα της κατοχής τον είχε περιβάλλει μ’ ένα κύρος μεγάλο. Η κατάσταση γενικά έχει κάπως εκτονωθεί μέσα τουλάχιστον στην πρωτεύουσα.
αλλά εξακολουθεί να πλανιέται το αίσθημα του τρόμου και της ανασφάλειας.
Πώς να είναι όμως ήρεμοι οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες;
Εκατοντάδες οι νεκροί, αναρίθμητοι οι αγνοούμενοι και πλήθος οι όμηροι, που πήρε μαζί του ο ΕΛΑΣ κατά την αποχώρησή του. Οι εφημερίδες που κυκλοφορούν είναι αυτές που διάβαζαν πριν απ’ τον πόλεμο οι Αθηναίοι.
Οι περισσότερες είχαν κλείσει στο διάστημα της κατοχής και άρχισαν να ξανακυκλοφορούν, αλλάζοντας μερικές και τον τίτλο τους.
Στις 29 Ιανουαρίου του 1945, ημέρα Δευτέρα, οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες ακούνε τους εφημεριδοπώλες να φωνάζουν το «Εθνος», την παλιά εφημερίδα που είχαν κλείσει στις 29 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί και είχαν καταλάβει το κτίριό της με τις τυπογραφικές της εγκαταστάσεις στην οδό Κολοκοτρώνη.
Ο Τίμος Μωραϊτίνης γράφει πάλι το χρονογράφημά του και ξαναθυμίζει στους αναγνώστες του παλιές όμορφες εποχές.
Εχει τη στήλη του και ο Δ.Κ. Ευαγγελίδης, που γράφει για τα καυτά επίκαιρα θέματα με τον δικό του τρόπο. Την εφημερίδα διευθύνει ο Κώστας Οικονομίδης, ο δημοσιογράφος με την τεράστια πείρα και το πάθος το αγιάτρευτο για το θέατρο.
Διαβάζουν ότι οι Αγγλοι και οι Ρώσοι βρίσκονται έξω από το Βερολίνο. Τα νέα είναι πολύ ευχάριστα. Το τέλος του ναζισμού πλησιάζει. Η ανάσταση είναι για όλο τον κόσμο. Η ταλαιπωρημένη Ευρώπη ξαναβρίσκει τον παλιό της εαυτό μέσα στους καπνούς και στα ερείπια. Μετά μανίας παρακολουθούν οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες τις ειδήσεις από τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών. Μεταδίδεται δελτίο ειδήσεων κάθε απόγευμα στις 5.45 και στις 6.45.
Το ραδιόφωνο είχε περάσει κι αυτό πολλές περιπέτειες. Η φωνή του είχε γίνει «φωνή των κατακτητών».
Τώρα οι αρμόδιοι επιχειρούν να καταστρώσουν ένα νέο πρόγραμμα. Εκείνον τον πρώτο καιρό μεταδίδονται κυρίως μουσικές εκπομπές και «η ώρα του παιδιού» στις 5 το απόγευμα. Ο λαός της πρωτεύουσας δεν έχει αποκτήσει ακόμη πλήρη ελευθερία κυκλοφορίας.
γιατί η κυκλοφορία στους δρόμους της Αθήνας σταματάει στις 6 το απόγευμα.
Ευτυχώς, στο τέλος Ιανουαρίου 1945 ηλεκτροδοτείται σχεδόν ολόκληρη η πρωτεύουσα και η Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκηση ανακοινώνει ότι από τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 1945 παρατείνεται η κυκλοφορία μέχρι τις 8 μ.μ.
Χαράς ευαγγέλια, λοιπόν, οι καθ’ έξιν ξενύχτηδες Αθηναίοι βλέπουν μια ακτίνα φωτός για την επανάληψη κάποιας νυχτερινής ζωής.
Την έχουν τόσο νοσταλγήσει. Την έχουν τόσα χρόνια στερηθεί.
Αλλωστε ανοίγουν εκείνες τις μέρες και οι αθηναϊκοί κινηματογράφοι, ο ένας κατόπιν του άλλου.
Η παράταση της κυκλοφορίας τους δίνει τη δυνατότητα v’ αλλάξουν τις ώρες των παραστάσεων.
Κάτι είναι κι αυτό. Κάποια αλλαγή γίνεται και στο ωράριο των αθηναϊκών θεάτρων.
Καθιερώνουν απογευματινές παραστάσεις 3-5 μ.μ. και ορίζουν το τέλος της εσπερινής παράστασης στις 7.30 μ.μ. Τον χειμώνα είναι οι ώρες αυτές υποφερτές. Για το καλοκαίρι όλοι λένε: «Εχει ο Θεός».
Το θέατρο Κοτοπούλη, στο κτίριο του «Ρεξ» στην οδό Πανεπιστημίου, παίζει μια ωραία κωμωδία με τον Βασίλη Λογοθετίδη. Εχει τίτλο «Η διαθήκη μου». Πολλοί Αθηναίοι, παρά τους καημούς τους, πηγαίνουν να δουν την παράσταση. Αλλά όλοι έχουν λησμονήσει το γέλιο.
Εκείνες ακριβώς τις μέρες ένας χρονογράφος εφημερίδας υποστηρίζει, ότι «ακόμη και οι ευπαθείς εις το γαργάλισμα θα απηλλάγησαν της αδυναμίας αυτής.
Οι δούλοι δεν γελούν και διήλθομεν μαύρην περίοδον δουλείας. Ούτε η υγεία μας υπεβοηθεί να αναζητήσωμεν την χαράν.
Η αποβιταμίνωσις και η καθόλου δίαιτά μας αφήρουν το δικαίωμα αυτό.
Τι σπινθηρισμούς ηδύνατο τις να αναμείνη από την συνεχή οσπριοφαγίαν, από το πληγούρι και από την μπομπόταν; Υπάρχει άλλωστε η βεβαίωσις και εις την ελληνικήν παροιμίαν “Κουκιά έφαγες, κουκιά μολογάς”».
Το ποδόσφαιρο όμως στην ένθετο πρώτη γραμμή των ψυχαγωγικών αναγκών. Και 4 χρόνια κατοχής φέρανε μια αφόρητη στέρηση στους φιλάθλους των αγαπημένων τους ομάδων και η ΕΠΟ μαζί με την ελληνική πολιτεία έπρεπε να δώσουν τη δέουσα απάντηση στο πανελλήνιο αίτημα… δεξιών και αριστερών!
Πανελλήνιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών
1945-1946
Το πανελλήνιο πρωτάθλημα 1945-46 ήταν η 13η διεξαγωγή του θεσμού από την ίδρυση το 1926 της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ) και το πρώτο μεταπολεμικό. Σε αντίθεση με το τελευταίο πριν απ’ τον Β’ ΠΠ (1939-40), μετείχαν αποκλειστικά σύλλογοι από τις τρεις ιδρυτικές της Ενώσεις ΕΠΣ Αθηνών, ΕΠΣ Πειραιώς, ΕΠΣ Μακεδονίας (στην ουσία Θεσσαλονίκης) και μάλιστα μόνον οι πρωταθλητές τους.
Πραγματοποιήθηκε σε διπλές συναντήσεις και διάστημα ενός μήνα (30 Μαΐου – 30 Ιουνίου 1946), με νικητής να αναδεικνύεται ο Αρης για τρίτη φορά στη διοργάνωση και τελευταία της ιστορίας του.
Η ΑΕΚ, με δεδομένη την πίεση χρόνου για έναρξη του Πανελληνίου, ορίστηκε να μετάσχει λόγω καλύτερης αναλογίας (συντελεστή) τερμάτων από τον Αστέρα Αθηνών, καθώς η ΕΠΣΑ υποχρεώθηκε από την ΕΠΟ να διακόψει το αθηναϊκό πρωτάθλημα 7 αγωνιστικές πριν από τη λήξη του.
Στην κατάταξη ακολουθούσαν οι Παναθηναϊκός, Φωστήρας Ταύρου και Πανιώνιος, διατηρώντας περισσότερες ή λιγότερες πιθανότητες για κατάκτηση του τίτλου και άρα να προκριθούν εκείνοι αντί της ΑΕΚ. Το ίδιο συνέβη στο αντίστοιχο της ΕΠΣΠ, αλλά με ματαίωση ενός μόλις αγώνα και μαθηματικά εξασφαλισμένη την κατάληψη της κορυφής από τον Ολυμπιακό Πειραιώς.
Στη συνέχεια όμως η Ομοσπονδία έκανε δεκτές τις ενστάσεις των αντιπάλων του για αντικανονική χρησιμοποίηση του σέντερ χαφ Σιώτη (αγωνίστηκε σε δύο σωματεία την ίδια περίοδο), κατακυρώνοντας με αποτέλεσμα 2-0 υπέρ τους, τους τελευταίους 3 από τους 4 αγώνες του (ισοπαλία εκτός έδρας με ΑΕΚ και νίκες εντός επί Ολυμπιακού, ΑΕΚ), ενώ παράλληλα μηδένισε τον σύλλογο της Θεσσαλονίκης για αυτά.
Επί κάποιες ημέρες η κατάταξη είχε διαμορφωθεί: ΑΕΚ 11 βαθμοί, Ολυμπιακός 9, Αρης 1, με ανακήρυξη της Ενωσης ως πρωταθλήτριας από την ΕΠΟ και τους Θεσσαλονικείς να φέρνουν – μέσω της ΕΠΣΜ – το ζήτημα στη γενική της συνέλευση. Τελικά, δικαιώθηκαν στην έφεση που είχαν υποβάλει και κατέκτησαν εκείνοι τον τίτλο, με πρώτο σκόρερ τον Κλεάνθη Βικελίδη (3 γκολ).
Source link
