Ενώ η πρόσφατη μείωση των δασμών -για 90 μέρες- ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ προσέφερε μια κάποια ανακούφιση, η αβεβαιότητα ελλοχεύει στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Ενδεχομένως όμως, η Ουάσιγκτον διακινδυνεύει να ξυπνήσει αισθήματα στη νεολαία του «κίτρινου δράκου» που είχαν καταλαγιάσει.
Οι νέες πολιτικές των ΗΠΑ -όπως οι συνεχώς μεταβαλλόμενοι δασμοί του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ- ενδέχεται να αυξήσουν τη δυσαρέσκεια της κινεζικής νεολαίας προς τις ΗΠΑ και να ενισχύσουν την υποστήριξη για βίαιη ενοποίηση με την Ταϊβάν.
Αυτό υποστηρίζει σε ανάλυσή της στο Foreign Policy, η Μάγια Γκουζούρ, στέλεχος του Ασιατικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας στην Ουάσιγκτον.
Σε έρευνα που διεξήγαγε η ίδια σε Κινέζους φοιτητές, διαπίστωσε ότι οι νέες ελίτ -που συνήθως θεωρούνται ολοένα και πιο εθνικιστικές και φιλοκομματικές- στην πραγματικότητα γίνονται πιο πραγματιστικές, εσωστρεφείς και σκεπτικές απέναντι στον πόλεμο και τις συγκρούσεις.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις εθνικιστικές απόψεις που ασπάζονται οι μεσήλικες Κινέζοι οδηγοί ταξί της εργατικής τάξης από τους οποίους πήρε συνέντευξη η Γκουζούρ από το Πεκίνο και το Ξιαμέν.
Όταν ξεκίνησε την έρευνα την άνοιξη του 2023, πίστευε ότι οι Κινέζοι φοιτητές στα πρωτοκλασάτα πανεπιστήμια Πανεπιστήμιο Τσινγκχουά και Πεκίνου θα αντανακλούσαν την σκληρή στάση –ακόμα και χρήση βίας κατά της Ταϊβάνς κατά της Ταϊβάν – που παρατηρείται στην κρατική ρητορική.
«Αντίθετα, τα ευρήματά μου αποκάλυψαν μια εντυπωσιακή πραγματικότητα: Οι μαθητές σπάνια συζητούσαν καθόλου για την Ταϊβάν» υπογραμμίζει. «Ταϊβάν; Το θέμα δεν μου φαίνεται σημαντικό», της είπε ένας φοιητής. «Μου φαίνεται πολύ μακριά – τόσο γεωγραφικά όσο και ψυχικά».
Εθνικιστές ταξιτζήδες
Η πλειονότητα των φοιτητών είχε κατατάξει την Ταϊβάν πολύ χαμηλά ως προς τα σημαντικά ζητήματα που πρέπει να απασχολούν την κοινωνία. Πρώτα έρχονταν η οικονομική ανάκαμψη μετά τον κορονοϊό, η κοινωνικοοικονομική ανισότητα, η κοινωνική σταθερότητα, η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, η καταπολέμηση της διαφθοράς και η βελτίωση της εκπαίδευσης.
Αντίθετα, γερακίσια στάση υιοθετούσαν οι οδηγοί ταξί στους οποίους διεξήγαγε την ίδια έρευνα η ειδική. |Οι οδηγοί ταξί που πήρα συνέντευξη μίλησαν για την Ταϊβάν με βάση την εθνική της σημασία, συχνά αναφερόμενοι σε ιστορικά παράπονα. «Αν χάσουμε την Ταϊβάν, χάνουμε το κύρος μας», είπε ένας οδηγός στο Πεκίνο. Η γλώσσα αυτών των φοιτητικών απόψεων απηχούσε τα πιο εθνικιστικά συναισθήματα των οδηγών ταξί.
Ωστόσο, ακόμη και σε αυτό το δημογραφικό ζήτημα, οι οικονομικές ανησυχίες ήταν έντονες. Πολλοί οδηγοί ανέφεραν ότι είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται στο μισό κατά τη διάρκεια των ετών χωρίς COVID, και παρόλο που ήταν πιο πιθανό από τους φοιτητές να εκφράσουν την υποστήριξή τους για την ενοποίηση με τη βία, δεν ήταν η κύρια ανησυχία τους.
Η διαφορά στη στάση μεταξύ των φοιτητών και των οδηγών ταξί – γενικά μεσήλικων ανδρών κίτρινου τύπου οδηγών ταξί – μπορεί επίσης να αντανακλά μια ευρύτερη γενεαλογική μετατόπιση. Πολλοί φοιτητές σημείωσαν ότι ένιωθαν αξιοσημείωτα «λιγότερο επιθετικοί» απέναντι στην Ταϊβάν από τους γονείς τους.
Εξαρτάται από την Ουάσιγκτον
Εάν οι Κινέζοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συνεχίσουν να δίνουν προτεραιότητα στην οικονομική ανάπτυξη και την εγχώρια σταθερότητα, η πιθανότητα επιθετικής πίεσης της κυβέρνησης για ενοποίηση με την Ταϊβάν μπορεί να μειωθεί.
Ωστόσο, η ειδική προειδοποιεί πως οι δασμοί των ΗΠΑ εμπνέουν επίσης εθνικισμό που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει μεγαλύτερη υποστήριξη για κρατική δράση – συμπεριλαμβανομένης της πιθανής επιθετικότητας προς την Ταϊβάν.
«Οι νέοι Κινέζοι σήμερα μπορεί να μην θεωρούν την ενοποίηση με την Ταϊβάν ως προτεραιότητα. Καθώς η κυβέρνηση της Κίνας μετατοπίζει ξανά την εστίασή της στην οικονομική ανάκαμψη, μπορεί να βρεθεί να ευθυγραμμίζεται με τις στάσεις της νεότερης γενιάς της. Ωστόσο, εξωτερικές πιέσεις, όπως οι δασμοί, οι έλεγχοι των εξαγωγών και οι εντάσεις ΗΠΑ-Κίνας, θα μπορούσαν να αλλάξουν αυτές τις δυναμικές» υπογραμμίζει η Γκουζούρ.
Εάν το κινεζικό κοινό αρχίσει να βλέπει τους δασμούς του Τραμπ στην Κίνα ως σχετιζόμενους με την υποστήριξη των ΗΠΑ στην ανεξαρτησία της Ταϊβάν, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να εδραιώσουν ακούσια την υποστήριξη του κοινού για την ενοποίηση με τη Ταϊβάν, καταλήγει η ίδια προσθέτοντας ότι αυτή η υποστήριξη θα παρείχε στην κινεζική ηγεσία εγχώρια κάλυψη για να περιορίσει περαιτέρω την κυριαρχία της Ταϊβάν.
