Ουκρανία: «Ο Ζελένσκι πρέπει να υποχωρήσει ή να αποχωρήσει», το μήνυμα Τραμπ στον Ουκρανό πρόεδρο – Τι θα κάνει η ΕΕ

Η Ουκρανία και η Ευρώπη παρακολουθούν με ανησυχία την προσέγγιση του Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι δύο ηγέτες είχαν τηλεφωνική επικοινωνία στις 12 Φεβρουαρίου, ενώ Μόσχα και Ουάσινγκτον ξεκίνησαν – χωρίς να καλέσουν τους Ευρωπαίους ή το Κίεβο—διμερείς διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου για το ξέσπασμα του οποίου ο Αμερικανός πρόεδρος αρνείται να επιρρίψει τις ευθύνες στη Ρωσία.

Ο Μαξ Μπέργκμαν ειδικός του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS) με έδρα την Ουάσινγκτον εκτίμησε ότι “αυτό θέτει εν αμφιβόλω το μέλλον της Ουκρανίας, αλλά και το μέλλον του ΝΑΤΟ”.

Ο Έλον Μασκ, στενός σύμβουλος του Τραμπ, σε ανάρτησή του στο Χ το Σάββατο δήλωσε ότι “συμφωνεί” με το σχόλιο ενός influencer ο οποίος είπε ότι “έχει έρθει η ώρα (οι ΗΠΑ) να αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ και τον ΟΗΕ”.

Σε δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε χθες από το CBS το 52% των Αμερικανών δήλωσε ότι τάσσεται υπέρ της υποστήριξης της Ουκρανίας, έναντι του 4% που είναι υπέρ της υποστήριξης προς τη Ρωσία, ενώ το 44% δεν στηρίζει καμία πλευρά.

Πολλές αμερικανικές εφημερίδες ανέφεραν ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να ακυρώσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, την οποία έχει ήδη εγκρίνει η προηγούμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν.

Οι φόβοι αυτοί ενισχύθηκαν μετά τη αντιπαράθεση που είχαν την Παρασκευή Τραμπ- Ζελένσκι σε απευθείας μετάδοση από το Οβάλ Γραφείο.

Η οργή που προκάλεσε στις τάξεις των Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ το φιάσκο της συνάντησης αυτής δεν φαίνεται να υποχωρεί. “Έχουμε ανάγκη έναν ηγέτη με τον οποίο μπορούμε να διαπραγματευθούμε, (ο οποίος θα μπορεί) να διαπραγματευθεί με τους Ρώσους κάποια στιγμή και να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο”, εκτίμησε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ, ο Μάικ Γουόλτς.

“Αν καταστεί σαφές ότι ο πρόεδρος Ζελένσκι, είτε για προσωπικούς λόγους είτε για πολιτικούς, αποκλίνει από την επιθυμία να τερματιστούν οι μάχες στη χώρα του, τότε πιστεύω ότι έχουμε ένα πραγματικό πρόβλημα”, πρόσθεσε ο Γουόλτς μιλώντας στο CNN.

Ντόμινο εξελίξεων

Τραμπ και Ζελένσκι είχαν την Παρασκευή στον Λευκό Οίκο μια πρωτοφανή αντιπαράθεση, με τον Αμερικανό πρόεδρο, αλλά και τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς, να κατηγορούν τον Ουκρανό ηγέτη ότι είναι αγνώμων προς τις ΗΠΑ για την βοήθεια που έχουν προσφέρει στη χώρα του.

Το διπλωματικό επεισόδιο οδήγησε στην ακύρωση της υπογραφής μιας συμφωνίας για τα ουκρανικά ορυκτά. Η Ουάσινγκτον θεωρεί ότι η συμφωνία αυτή θα συνδέσει τις ΗΠΑ με την Ουκρανία με τρόπο που θα αποτρέψει τη Ρωσία να επιτεθεί ξανά στη γειτονική της χώρα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε χθες με ανάρτησή του στο Truth Social ότι “ο Ζελένσκι δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να υπαναχωρήσει και να δεχθεί τους όρους που έθεσε ο Τραμπ”.

Από την πλευρά του ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε χθες, προτού αναχωρήσει από το Λονδίνο όπου παρέστη σε σύνοδο για την Ουκρανία στην οποία πήραν μέρος δεκάδες ηγέτες κυρίως της Ευρώπης, ότι είναι έτοιμος να υπογράψει τη συμφωνία για τα ορυκτά.

“Η συμφωνία παραμένει στο τραπέζι και θα υπογραφεί αν όλες οι πλευρές είναι έτοιμες”, επεσήμανε. “Είχαμε δεχθεί να υπογράψουμε τη συμφωνία για τα ορυκτά, οπότε είμαστε έτοιμοι να την υπογράψουμε”, “είμαστε εποικοδομητικοί”, τόνισε ο Ζελένσκι.

Αμφιβολίες

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον δεν φάνηκε να πείθεται, λέγοντας ότι “κάτι πρέπει να αλλάξει”.

“Είτε (ο Ζελένσκι) θα επιστρέψει στη λογική και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με ευγνωμοσύνη, είτε κάποιος άλλος θα πρέπει να ηγηθεί της χώρας για να το πράξει” τόνισε μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC.

Την Παρασκευή, αμέσως μετά την αντιπαράθεση στον Λευκό Οίκο, ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ δήλωσε: “Ο Ζελένσκι πρέπει να αλλάξει σε βάθος τη στάση του ή να αποχωρήσει”.

Κάνοντας λόγο για “μια τεράστια ευκαιρία που χάθηκε”, ο Μάικ Γουόλτς δήλωσε “σοκαρισμένος” από τη στάση του Ζελένσκι, ενώ υπογράμμισε ότι έχει αμφιβολίες για την επιθυμία του Ουκρανού προέδρου “να θελήσει κάποτε να διαπραγματευθεί” με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ή “να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο”.

Σύμφωνα με τον ίδιο, μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου θα απαιτούσε “εδαφικές παραχωρήσεις” από την Ουκρανία και “εγγυήσεις ασφαλείας από την Ευρώπη”, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, επικαλούμενο το AFP. Ο Ζελένσκι απάντησε ειρωνικά προτείνοντας να δοθεί “η ουκρανική υπηκοότητα” στον Λίντσεϊ Γκράχαμ, καθώς με αυτόν τον τρόπο “θα άρχιζα να τον ακούω, ως πολίτη της Ουκρανίας, για να μάθω ποιος πρέπει να γίνει πρόεδρος”.

“Δεν θα είναι εύκολο να αντικατασταθώ”, τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος σε συνέντευξή του σε βρετανικά μέσα ενημέρωσης σήμερα. “Δεν πρόκειται απλώς για τη διεξαγωγή εκλογών, θα έπρεπε επίσης να με εμποδίσουν να είμαι υποψήφιος και αυτό θα ήταν λίγο πιο περίπλοκο”, εκτίμησε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος, που επιδιώκει να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας για τη χώρα του, υπενθύμισε εξάλλου ότι έχει προτείνει να παραιτηθεί με αντάλλαγμα την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

“Αν υπάρχει το ΝΑΤΟ και το τέλος του πολέμου, αυτό θα σημαίνει ότι ολοκλήρωσα την αποστολή μου”, επανέλαβε χθες το βράδυ.

Εξάλλου και κάποιοι Ρεπουμπλικάνοι στις ΗΠΑ είναι αντίθετοι στις εκκλήσεις για παραίτηση του Ζελένσκι.

“Ειλικρινά, αυτό απλώς θα βύθιζε την Ουκρανία στο χάος”, εκτίμησε ο γερουσιαστής Τζέιμς Λάνκφορντ.

Θα στείλει στρατεύματα η Ευρώπη;

Από την πλευρά της η Ευρώπη, προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της στη σύγκρουση. Οι ηγέτες των χωρών που έλαβαν μέρος στη σύνοδο του Λονδίνου δήλωσαν προσηλωμένοι στην ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της Ουκρανίας και της συνεχιζόμενης στρατιωτικής υποστήριξης της. Το σχέδιο για ειρήνευση που επεξεργάζονται Βρετανία  – Γαλλία και περιλαμβάνει την αποστολή ειρηνευτικών στρατευμάτων, κερδίζει έδαφος και θα αποτελέσει πρόταση που θα κατατεθεί στις ΗΠΑ ώστε να ξεκινήσει ένας διάλογος που ιδανικά θα ολοκληρωθεί με μια συμφωνία ειρήνης.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάμερ, επέμεινε ότι το σχέδιο του «συνασπισμού των προθύμων» πρέπει να έχει την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών. «Ορισμένες χώρες» συμφώνησαν να δεσμεύσουν στρατεύματα σε μια ειρηνευτική δύναμη κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, δήλωσε ο Στάρμερ, αλλά πρόσθεσε ότι θα αφήσει στις κυβερνήσεις των χωρών να ανακοινώσουν τη συμμετοχή τους.

Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι οι ηγέτες, στη σύνοδο κορυφής, συμφώνησαν σε τέσσερα σημαντικά βήματα:

• Να αυξήσουν την οικονομική πίεση προς τη Ρωσία.
• Να διεκδικήσουν διαρκής ειρήνη που θα διασφαλίζει την κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας. Επίσης, η Ουκρανία να βρίσκεται στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών.
• Σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, να επιδιωχθεί η αποτροπή οποιαδήποτε μελλοντικής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
• Να υπάρξει ένας «συνασπισμός των προθύμων» για την υπεράσπιση της Ουκρανίας και τη διασφάλιση της ειρήνης στη χώρα.

Έκανε γνωστό ότι οι ηγέτες της συμμαχίας θα ξανασυναντηθούν πολύ σύντομα «για να διατηρήσουν το ρυθμό αυτών των δράσεων και να συνεχίσουν να εργάζονται προς την κατεύθυνση αυτού του κοινού σχεδίου». Βρισκόμαστε,, είπε, «σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας. Δεν είναι ώρα για περισσότερες συζητήσεις. Είναι ώρα να δράσουμε». Παράλληλα ανακοίνωσε συμφωνία για δάνειο 1,6 δισ. λιρών στην Ουκρανία προκειμένου το Κίεβο να αποκτήσει 5.000 αντιαεροπορικούς πυραύλους.