Πώς επαινούμε ένα παιδί; Πώς συμπεριφερόμαστε όταν λέει ψέματα; Πώς συζητάμε μια κακή του συμπεριφορά στο σπίτι; Πώς διαχειριζόμαστε την κυριαρχία της οθόνης στη ζωή του παιδιού μας; Πώς αντιμετωπίζουμε τον σχολικό εκφοβισμό στον οποίο πρωταγωνιστεί είτε ως θύμα είτε ως θύτης; Πώς χειριζόμαστε τις απορίες (αλλά και τον όγκο πληροφοριών που συναντά) για τη σεξουαλικότητα;
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα με τα οποία αναμετρώνται οι γονείς σήμερα.
Γι’ αυτό και την ανάγκη να λύσουν απορίες, να επικοινωνήσουν ουσιαστικά και να βελτιωθούν στον απαιτητικό γονικό ρόλο που υπηρετούν με προσήλωση στρέφονται στις Σχολές Γονέων.
«ΤΑ ΝΕΑ» συνομιλούν με ειδικούς που εξηγούν τι είναι και πώς λειτουργεί ο πρωτοποριακός θεσμός που μετρά ήδη 63 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα και βρίσκεται αδιάκοπα στο πλευρό των γονέων.
Αλλωστε, όπως τονίζει η Βασιλική Παππά, συμβουλευτική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, επ. υπεύθυνη Πανελληνίου Συνδέσμου Σχολών Γονέων, «Ενας καλός γονιός είναι τέχνη αλλά και τεχνική. Μάλιστα, πολλοί γονείς έρχονται λέγοντας “Ηρθα για να βελτιώσω την τεχνική μου”».
Την έμπνευση για τη λειτουργία των πρώτων Σχολών Γονέων είχε η Μαρία Χουρδάκη, μία από τις πρώτες ψυχολόγους στην Ελλάδα. Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» η Βασιλική Παππά, «η Μαρία Χουρδάκη βρισκόμενη στη Σορβόννη συναντήθηκε με κάποιους ψυχολόγους εκεί συμμετέχοντας σε κάποιο ακροατήριο όπου διεξαγόταν μια Σχολή Γονέων.
Εντυπωσιασμένη από τη λειτουργία της, αποφάσισε να φέρει αυτόν τον θεσμό και στην Ελλάδα».
Η πρώτη διάλεξη για τις Σχολές Γονέων έλαβε χώρα από τη Χουρδάκη τον Ιανουάριο του 1962.
Η απήχηση ήταν τέτοια ώστε 300 γονείς γράφτηκαν για να παρακολουθήσουν τις εργασίες της. Από τότε και μέχρι σήμερα, οι Σχολές Γονέων στεγάζουν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς των γονέων αποτελώντας γόνιμο πεδίο διαλόγου, συνύπαρξης και ενδυνάμωσής τους ώστε να μπορέσουν να επιτελέσουν αποτελεσματικά τον ρόλο τους.
Ο πρώτος αφορά την ενημέρωση γύρω από τις μελέτες, τις έρευνες και τα σύγχρονα δεδομένα της οικογενειακής ψυχολογίας, ενώ ο δεύτερος τη διαμόρφωση της συμπεριφοράς τους απέναντι στα παιδιά τους.
Οι γνώσεις που αποκομίζουν οι γονείς μέσα από τις ελεύθερες συζητήσεις, στη βάση των θεματικών που τίθενται στις ομάδες αυτές, τους βοηθούν να αποκτήσουν τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις προκλήσεις.
Αναφερόμενη στις ομάδες που συγκροτούν τις Σχολές Γονέων η Βασιλική Παππά εξηγεί στα «ΝΕΑ» πως «αυτές τις ομάδες τις συναντάμε σε διάφορα πλαίσια. Σε σχολεία σε συνεργασία με Συλλόγους Γονέων. Σε δήμους, σε συνεργασία με δήμους, ακόμα και σε συνεργασία με άλλους φορείς και συλλόγους.
Οι ομάδες αυτές μπορούν να λειτουργούν ακόμα και ιδιωτικά, σε γραφεία ειδικών. Ο συντονιστής είναι ένας, ενώ οι γονείς κυμαίνονται σε αριθμό από 8 έως 15 άτομα. Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται κάθε 15 ημέρες ενώ διαρκούν μιάμιση ώρα. Οι συντονιστές δεν είναι απαραιτήτως ψυχολόγοι, μπορεί να είναι κοινωνικοί λειτουργοί, ωστόσο είναι εκπαιδευμένοι και εποπτεύονται. Ο κάθε κύκλος της Σχολής Γονέων διαρκεί όσο μία σχολική χρονιά».
Η Παππά διευκρινίζει επίσης πως οι ομάδες αυτές συγκροτούνται με βάση το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το παιδί: «Υπάρχουν ομάδες αποτελούμενες από γονείς που έχουν πολύ μικρά παιδιά, βρέφη, νήπια, ομάδες με γονείς που έχουν παιδιά στο Δημοτικό και ομάδες με γονείς που έχουν παιδιά στην εφηβεία.
Τελευταία έχουμε και την ομάδα υποψήφιων γονέων.
Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να ενημερωθούν πριν αποκτήσουν παιδί για τον ρόλο τους και αυτό είναι κάτι που γνωρίζει μεγάλη άνθηση». Παράλληλα, εξηγεί πως η κάθε ηλικιακή ομάδα παιδιών έρχεται αντιμέτωπη με άλλα ζητούμενα και προκλήσεις, οπότε η λειτουργία της κάθε ομάδας θα πρέπει να εναρμονίζεται με το εκάστοτε ηλικιακό στάδιο του παιδιού.
«Η πρόληψη και η ευημερία της ψυχικής υγείας των μαθητών της πόλης μας αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες της κοινωνικής μας πολιτικής.
Για αυτόν τον λόγο ως δημοτική αρχή υποστηρίζουμε θερμά την υλοποίηση Σχολών Γονέων στην πόλη μας» λέει στα «ΝΕΑ» ο δήμαρχος Αγίων Αναργύρων – Καματερού, Σταύρος Τσίρμπας, υπογραμμίζοντας ότι πίσω από ένα ευτυχισμένο παιδί βρίσκεται ένας καλά «εκπαιδευμένος» γονέας. Επίσης, ο αντιδήμαρχος Σταύρος Νικητόπουλος, που υποστηρίζει ένθερμα αυτή τη δράση, τονίζει ότι «αποτελεί πραγματικά πρόκληση για εμάς να παρέμβουμε στους παράγοντες που επηρεάζουν τη σωματική και ψυχική υγεία των πολιτών και να μετατρέψουμε την “κρίση” από δυσκολία σε ευκαιρία για αλλαγή της στάσης και του τρόπου ζωής».
Από τη μεριά της, η Αγγελική Οικονομοπούλου, συστημική ψυχολόγος – εκπαιδεύτρια ενηλίκων και διευθύντρια Κοινωνικής Πολιτικής στον ίδιο δήμο, εξηγεί ότι οι Σχολές Γονέων λειτουργούν από το 2012 με «ίδιους πόρους», στοχεύοντας «στην ενδυνάμωση τόσο του ατόμου όσο και της οικογένειας ως θεσμού, ώστε να είναι ανθεκτικοί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, να αποκτήσουν νέες δεξιότητες προσαρμοσμένες στις σημερινές προκλήσεις, να ενδυναμώσουν τις ικανότητές τους, να αντιμετωπίσουν τα άγχη της ζωής τους, ώστε να είναι γόνιμοι και παραγωγικοί».
Οπως μας ενημερώνει για τις Σχολές Γονέων που λειτουργούν στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της πόλης και σε απογευματινές ώρες στον χώρο του σχολείου, «τη σχολική περίοδο 2024-2025 έχουν υλοποιηθεί – και συνεχίζονται – 10 Σχολές Γονέων και πάνω από 40 βιωματικά εργαστήρια σε 30 σχολεία του δήμου μας, με τη συμμετοχή 800 γονέων και 100 εκπαιδευτικών».
Ως προς το δυναμικό που στελεχώνει τις ομάδες γονέων, η Οικονομοπούλου τονίζει πως «το πρόγραμμα υλοποιείται από τους επαγγελματίες της Κοινωνικής Υπηρεσίας: ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς. Αυτή την περίοδο το πρόγραμμα υλοποιείται από τρεις εργαζομένους (έναν ψυχολόγο και δύο κοινωνικούς λειτουργούς)».
Κάνοντας επίσης λόγο για τα όσα απασχολούν τους γονείς, η συστημική ψυχολόγος και εκπαιδεύτρια ενηλίκων τονίζει πως «μερικοί από τους προβληματισμούς τους είναι ότι νιώθουν πως υπάρχει έλλειψη χρόνου ώστε να είναι αποτελεσματικοί γονείς, ενώ η έλλειψη επικοινωνίας, το Διαδίκτυο, τα όρια και η διαχείριση της βίας βρίσκονται στο επίκεντρο των θεματικών που τους προβληματίζουν έντονα».
Αναφορικά με το περιεχόμενο των προγραμμάτων που λειτουργούν στις Ομάδες Γονέων, λέει στα «ΝΕΑ» πως «εφαρμόζουμε τεχνικές ενεργοποίησης, όπως ασκήσεις επικοινωνίας, ενσυναίσθησης, καταγραφής ημερολογίων, συζητήσεις, ομάδες εργασιών».
Η ίδια εστιάζει επίσης στο πώς οι υπηρεσίες προσφέρονται δωρεάν από τον δήμο: «σε μια εποχή που οι παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας μειώνονται από τον δημόσιο τομέα, δίνουμε την ευκαιρία δωρεάν συμμετοχής στους πολίτες υψηλού επιπέδου ευαισθητοποίησης πάνω σε θεματικές που τους αφορούν».
