Ο Τραμπ στον «θρόνο» της Συνόδου του ΝΑΤΟ: Οι δαπάνες, οι επαφές – Τι θα πει ο Κ. Μητσοτάκης

Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συναντώνται την Τετάρτη στη Χάγη σε μια κρίσιμη σύνοδο που διαμορφώθηκε, εν πολλοίς, γύρω από τις απαιτήσεις, τις ανάγκες αλλά και τις επιδιώξεις του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι προσέρχονται με στόχο να πείσουν τον Αμερικανό Πρόεδρο να επιβεβαιώσει τη δέσμευσή του στη Συμμαχία, ποντάροντας στη συμφωνία για δραστική αύξηση των αμυντικών δαπανών. Ο ίδιος ο Τραμπ, ο απόλυτος πρωταγωνιστής της ημέρας, έφτασε το βράδυ της Τρίτης στην Ολλανδία και έγινε δεκτός, χωρίς τη συζύγό του, στο παλάτι Huis Ten Bosch από το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας, σε μια κίνηση με ιδιαίτερο συμβολισμό, καθώς είναι ο μόνος ξένος ηγέτης που φιλοξενείται επίσημα από τον βασιλικό οίκο.

Επιστροφή με νέο πρόσωπο

Σε αντίθεση με την πιο αποστασιοποιημένη στάση που κράτησε στο παρελθόν – στέλνοντας στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου τον αντιπρόεδρό του Τζ. Ντ. Βανς, ο οποίος είχε προκαλέσει σάλο φλερτάροντας με την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) – αυτή τη φορά ο Τραμπ συμμετέχει ο ίδιος, επιχειρώντας να εμφανιστεί ως ειρηνοποιός, πραγματοποιώντας στροφή 180 μοιρών όσον αφορά τη στάση του απέναντι στους «Ευρωπαίους φίλους», όπως τους χαρακτήρισε. Μάλιστα, δηλώνει ικανοποιημένος από την πρόοδο στο θέμα της αύξησης του στόχο του αμυντικών δαπανών.

Ορόσημο το 5% του ΑΕΠ στην άμυνα

Η σύνοδος αναμένεται να επικυρώσει τον νέο στόχο για αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035 — ποσοστό που υπερδιπλασιάζει τον σημερινό στόχο του 2%. Το 3,5% αφορά στρατιωτικές δαπάνες και το 1,5% ευρύτερες δράσεις ασφάλειας, όπως η κυβερνοάμυνα, η προστασία κρίσιμων υποδομών και η ετοιμότητα μεταφοράς στρατευμάτων. Όλα τα κράτη-μέλη έχουν αποδεχθεί την αύξηση, με μοναδική εξαίρεση την Ισπανία, που υποστηρίζει πως μπορεί να τηρήσει τις στρατιωτικές της υποχρεώσεις με χαμηλότερο ποσοστό δαπανών. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε προχώρησε σε έναν συμβιβασμό με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί η συνοχή και να δοθεί στον Τραμπ η εικόνα της νίκης.

Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου

Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο.

Η ελληνική παρουσία και οι επιδιώξεις της Αθήνας

Παρόν στη Χάγη είναι και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος στην παρέμβασή του σήμερα Τετάρτη, πρόκειται να τονίσει τον σταθερό και αξιόπιστο ρόλο της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, ακόμη και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Θα αναφερθεί στην επένδυση της Ελλάδας σε αμυντικές δαπάνες, οι οποίες φτάνουν το 3% του ΑΕΠ — κατατάσσοντάς τη στην 5η θέση μεταξύ των χωρών-μελών — και θα παρουσιάσει το νέο 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, αναμένεται να θέσει και το ζήτημα της αστάθειας στη Μέση Ανατολή, υπογραμμίζοντας τη σημασία της Συμμαχίας σε ένα διαρκώς πιο απρόβλεπτο παγκόσμιο περιβάλλον. Η ταυτόχρονη παρουσία του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας σύντομης, έστω και άτυπης, συνάντησης μεταξύ των δύο ηγετών, αν και κάτι τέτοιο δεν θεωρείται σίγουρο.

Αμφιλεγόμενη στάση απέναντι στο Άρθρο 5

Παρά τη θετική διάθεση που επιδεικνύει για τις δαπάνες, ο Τραμπ παραμένει φειδωλός σε ό,τι αφορά το Άρθρο 5, τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ. Μιλώντας στους δημοσιογράφους από το προεδρικό αεροσκάφος, δήλωσε ότι «υπάρχουν πολλοί ορισμοί» για τη ρήτρα και πρόσθεσε: «Εχω δεσμευτεί για τη διαφύλαξη της ζωής και της ασφάλειας. Θα σας δώσω έναν ακριβή ορισμό όταν φτάσω εκεί». Για να διασφαλιστεί η ομαλή διεξαγωγή της συνόδου, το τελικό ανακοινωθέν θα είναι σύντομο και στοχευμένο, αποφεύγοντας ευθείες αναφορές σε ζητήματα που ενδέχεται να προκαλέσουν πολιτική τριβή, όπως η Ουκρανία ή η στάση απέναντι στη Ρωσία.

Παζάρια, επαφές και ένα «μήνυμα» από τον Ρούτε

Ο Τραμπ είναι περιζήτητος για συναντήσεις με ηγέτες — ήδη βρέθηκε με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον οποίο είχε κατ’ ιδίαν συνομιλία στο περιθώριο του δείπνου, ενώ επίκειται και τετ α τετ με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

NATO aile fotoğrafı çekimi

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump’a bakınpic.twitter.com/DLKLrvHGB7

— Yunus Paksoy (@yunuspaksoy) June 24, 2025

Ο τελευταίος δεν συμμετέχει στο επίσημο σκέλος της συνόδου, ωστόσο εξασφάλισε ιδιωτική συνάντηση, μετά τη ματαίωση του ραντεβού τους στον Καναδά λόγω της πρόωρης αποχώρησης του Τραμπ από τη σύνοδο G7. Η ουκρανική πλευρά θέλει να συζητήσει την πιθανή αγορά συστημάτων Patriot και την ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Ο ίδιος ο Τραμπ αποκάλυψε ένα ιδιωτικό μήνυμα από τον Μαρκ Ρούτε, στο οποίο ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ τον επαινούσε για την «αποφασιστική δράση στο Ιράν» και σημείωνε: «Αυτό ήταν πραγματικά εξαιρετικό και κάτι που κανείς άλλος δεν τόλμησε να κάνει».

Αντιδράσεις από το Κρεμλίνο

Η Μόσχα, από την πλευρά της, κατηγορεί το ΝΑΤΟ για «ανεξέλεγκτη στρατιωτικοποίηση» και καταγγέλλει ότι παρουσιάζεται ως «τέρας της κόλασης» για να δικαιολογηθεί η μαζική αύξηση εξοπλισμών. Η αντίδραση του Κρεμλίνου αποτελεί υπενθύμιση του πόσο οξυμένο παραμένει το γεωπολιτικό σκηνικό, τη στιγμή που η Συμμαχία επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ στρατηγικής ενότητας και εσωτερικών αντιφάσεων