Κοινώνησε την αδιάκοπη, ουσιαστική επαφή με τον άνθρωπο. Σε όλη του τη ζωή κάποιους γλίτωνε και από κάπου γλίτωνε. Από τη γέννα ακόμα, οι γιατροί δεν του έδιναν καμία ελπίδα ζωής. Ελονοσία, απόπειρες δολοφονίας, ατυχήματα, στην εντατική με Covid, αγγειοπλαστικές επεμβάσεις. Κι αν πολλές φορές βρέθηκε κοντά στον θάνατο, όλες τις φορές ήταν κοντά στη ζωή.
Ο ταπεινός, πολυτάραχος, διδακτικός και γεμάτος ουσία βίος του είναι από μόνος του μάθημα ζωής. Ενας homo universalis που επέλεξε ως όχημα την Ορθοδοξία.
Μόλις χειροτονήθηκε πρεσβύτερος έφυγε για την Ουγκάντα ξεκινώντας το ιστορικό πια ιεραποστολικό του έργο. Επέστρεψε αναγκαστικά από την Καμπάλα στη Γενεύη, αφού προσβλήθηκε από ελονοσία.
Αργότερα στη Γερμανία, μελετώντας και τελώντας λειτουργίες μέσα σε εργοστάσια όπου δούλευαν έλληνες μετανάστες θα τον βρει η επιβολή της δικτατορίας στη χώρα μας. Ο Ιερώνυμος (Κοτσώνης) θα τον καλέσει να αναλάβει μητροπολιτική θέση, διευρυμένα καθήκοντα και κεντρικές ευθύνες. Αρνείται. Αυτό θα σημάνει τη ρήξη με το περιβάλλον του Αρχιεπισκόπου, την έκταση της οποίας θα αντιληφθεί και θα «πληρώσει» αργότερα.
Ωστόσο, συνεχίζει απτόητος τη θρησκειολογική έρευνα και την ιεραποστολική του δράση στην Ουγκάντα πραγματοποιώντας διαρκή ταξίδια. «Πήγα στην Αφρική, με ρώταγαν τι είναι τα υποστατικά ιδιώματα της Αγίας Τριάδος! Πήγα στην Ασία, με ρώταγαν αν μπορούμε όντως να μετέχουμε εμείς οι κοινοί θνητοί στις Ακτιστες ενέργειες του Αγίου Πνεύματος! Επέστρεψα και στην Ελλάδα και με ρώταγαν αν η γυναίκα στην Εκκλησία κάνει να φορά παντελόνι!…», θα πει.
Στην ιστορική εξέγερση της Νομικής ήταν εκεί. Σε αντίθεση με άλλους ιεράρχες – που δήλωσαν ότι δεν ήξεραν τι γινόταν τότε γιατί διάβαζαν – προσπάθησε να αποτρέψει τη βίαιη καταστολή βοηθώντας τους φοιτητές με τρόφιμα και θεσμικές παρεμβάσεις.
Θα μπορούσε να επαναπαυτεί στη θέση του πανεπιστημιακού δασκάλου, να καθίσει σε μια ακαδημαϊκή και ιερατική καρέκλα απολαμβάνοντας τα οφέλη της εξουσίας που αυτές παρέχουν. Δεν το έκανε. Εμαθε 10 γλώσσες και μελέτησε άλλες θρησκείες ταξιδεύοντας διαρκώς.
Χρειάστηκε μια δεκαετία (’80 – ’90) για να χειροτονήσει 62 αφρικανούς κληρικούς, να χειροθετήσει 42 αναγνώστες και κατηχητές προερχόμενους από οκτώ διαφορετικές αφρικανικές φυλές. Μερίμνησε για την ανάπτυξη και σταθεροποίηση περίπου 150 ορθοδόξων ενοριών και πυρήνων. Στο ίδιο χρονικό διάστημα ανεγέρθηκαν δεκάδες ναοί. Ιδρύθηκαν 12 νηπιαγωγεία, 5 δημοτικά, 7 αγροτικές κλινικές και πολλά μικρότερα ιεραποστολικά κέντρα.
Ηταν στο Ναϊρόμπι αρχές του 1991 όταν δέχτηκε τηλεφώνημα στις έντεκα το βράδυ, από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Σχεδόν του επιβάλλεται η τοποθέτησή του στην Αλβανία. Σηκώνει στις πλάτες του την ανασύσταση της εκκλησίας με συνθήκες διόλου ευνοϊκές.
Θα μπορούσε να είναι επιτυχημένος πολιτικός, διπλωμάτης, επιχειρηματίας. Είχε το πείσμα που γινόταν πίστη. Θα επεδίωκε το απόλυτο σε ό,τι και αν αποφάσιζε να κάνει. Το απόλυτο που περνάει από τον δρόμο του ανθρώπου και όχι εκείνο που περνάει από τον δρόμο της ακύρωσης αυτού.
Η άνοδος στην ιερατική τάξη έφερε την εμπλοκή με πολιτικούς και πολιτειακούς παράγοντες. Λίγα χρόνια μετά την οριστική τοποθέτησή του ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας προαναγγέλλεται η αποπομπή του από τη χώρα. Συγκεντρώθηκαν 80.000 υπογραφές για να παραμείνει. Αντιμετώπισε συνθήκες δίωξης και επισφάλειας με αποκορύφωμα την απόπειρα δολοφονίας του. Υστερα από αυτό του έστειλαν από την Αγγλία, ως δώρο, τεθωρακισμένο αυτοκίνητο. Φρόντισε να πουληθεί άμεσα, χωρίς καν να μπει μέσα.
Ο οδηγός του, λίγο πριν φύγει από τη ζωή, θα του εκμυστηρευτεί ότι κάποτε τον είχαν πλησιάσει προσφέροντάς του ένα μεγάλο ποσό για να τον αφήσει σε ερημική τοποθεσία ή να προκαλέσει κάποιο δυστύχημα. Ο ίδιος θα αναφερθεί σε ειδικές υπηρεσίες υπονόμευσής του.
Σκηνές θλιμμένης σιωπής και αμηχανίας θα χαρακτηρίσει τα όσα ζούσε τότε. Η αλβανική υπηκοότητα του δόθηκε ύστερα από αναμονή 27 ετών και χρειάστηκε η παρέμβαση του προέδρου της Δημοκρατίας Ιλίρ Μέτα! Επί των ημερών του εξασφαλίστηκαν περισσότερα από 11 εκατομμύρια ευρώ από δωρητές και αναστηλώθηκαν 60 ιερές μονές και εκκλησίες.
Παρατηρώ τον τρόπο που μιλούσε στις συνεντεύξεις του. Εμοιαζε να έχει τη σοφία της γνώσης που συνδυάζεται με την ταπεινότητα και τη φιλοσοφία. Γνώση που χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει και όχι για να επιδείξει. Ο Αναστάσιος υπήρξε η μορφή του κληρικού που ορίστηκε από την πίστη και όχι από την υποταγή. Η ιστορία γράφει το όνομά του με ανεξίτηλα και ταπεινά γράμματα δίπλα σε εκείνους που άφησαν πίσω τους σημαντικό έργο διακονίας σε περιοχές που έχουμε δει μόνο στην τηλεόραση, με συνθήκες που ούτε έχουμε φανταστεί.
Σε ένα από τα δεκάδες περιστατικά που κινδύνεψε η ζωή του, στην Καμπάλα της Ουγκάντας ύστερα από τροχαίο θα μπουν θραύσματα από το παρμπρίζ του οχήματος στα μάτια του. Εκτοτε θα αποκτήσει προβλήματα στην όρασή του, αλλά το βλέμμα του θα είναι πάντα καθαρό.
Εγραψε και εξέδωσε 24 βιβλία και περισσότερες από 200 μελέτες αλλά και άρθρα θεολογικού ή θρησκειολογικού περιεχομένου. Εχουν μεταφραστεί σε 17 γλώσσες.
Πώς θα τον κινηματογραφούσε άραγε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος που «Μέσα από τον φακό του κοιτούσε τα πράγματα σιωπηλά», κατά τον Κουροσάβα. Πώς θα συναντιούνταν αυτές οι δύο σιωπές στην ταινία που είχαν συζητήσει ότι θα γινόταν στην Αλβανία; Ο πολιτισμός εδώ έχασε, αλλά ο κόσμος κέρδισε. Και το κύπελλό του είναι η κληρονομιά ενός ωκεάνιου αποθέματος αγάπης.
Source link
