Σημαντική επιρροή φαίνεται ότι έχει ασκήσει η στάση του Ντόναλντ Τραμπ προς τον Καναδά, καθώς μία σχετική «ανάσταση» σημειώνεται για το κόμμα των Φιλελεύθερων.
Αν κάποιος ρωτούσε τους Καναδούς πριν από λίγους μήνες ποιος θα κέρδιζε τις επόμενες γενικές εκλογές της χώρας, οι περισσότεροι θα προέβλεπαν μια αποφασιστική νίκη του Συντηρητικού Κόμματος, όμως αυτό το αποτέλεσμα δεν φαίνεται τόσο βέβαιο τώρα.
Άλλαξαν οι προτεραιότητες του Καναδά μετά τις εξελίξεις με τον Τραμπ;
Στον απόηχο των απειλών του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά του Καναδά, το Φιλελεύθερο Κόμμα του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό έχει εκτοξευθεί στις δημοσκοπήσεις, συρρικνώνοντας το διψήφιο προβάδισμα που διατηρούσαν σταθερά οι Συντηρητικοί αντίπαλοί τους από τα μέσα του 2023.
Η δραματική αλλαγή στο πολιτικό τοπίο της χώρας αντανακλά το πώς οι δασμοί του Τραμπ και οι επανειλημμένες εκκλήσεις του να καταστήσει τον Καναδά «την 51η πολιτεία» έχουν αλλάξει ριζικά τις προτεραιότητες των Καναδών ψηφοφόρων, αναφέρει το BBC.
Η ρητορική του Τραμπ έχει «απομακρύνει όλα τα άλλα ζητήματα» που ήταν στην κορυφή του μυαλού των Καναδών πριν από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, σημειώνει ο Λουκ Τούρτζον, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα.
Κατάφερε ακόμη και να αναζωογονήσει τον άλλοτε βαθιά αντιδημοφιλή Τριντό, το ποσοστό αποδοχής του οποίου αυξήθηκε κατά 12 μονάδες από τον Δεκέμβριο. Ο πρωθυπουργός, βέβαια, δεν θα παραμείνει στην εξουσία για πολύ ακόμη, αφού ανακοίνωσε την παραίτησή του στις αρχές του έτους.
Την Κυριακή, οι Φιλελεύθεροι του θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού ηγεσίας για να καθοριστεί ποιος θα αναλάβει ένα κόμμα που διοικεί μια επισφαλή κυβέρνηση μειοψηφίας. Ο νέος ηγέτης θα πρέπει να λάβει δύο άμεσες αποφάσεις: πώς θα απαντήσει στις απειλές του Τραμπ και πότε θα προκηρύξει γενικές εκλογές. Η απάντηση στο πρώτο δίλημμα θα επηρεάσει σίγουρα το δεύτερο.
Και οι εκλογές πλησιάζουν
Οι ομοσπονδιακές εκλογές πρέπει να διεξαχθούν έως τις 20 Οκτωβρίου, αλλά θα μπορούσαν να προκηρυχθούν ήδη από αυτή την εβδομάδα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πολλοί Καναδοί εξακολουθούν να επιθυμούν μια αλλαγή στην κορυφή. Αλλά το πώς θα μοιάζει αυτή η αλλαγή – μια κυβέρνηση των Φιλελευθέρων υπό νέα ηγεσία ή μια πλήρης στροφή προς τους Συντηρητικούς – είναι πλέον υπόθεση του καθενός, λέει ο Γκρεγκ Λάιλ, πρόεδρος της Innovative Research Group με έδρα το Τορόντο, η οποία διεξάγει δημοσκοπήσεις στους Καναδούς σχετικά με τις μεταβαλλόμενες στάσεις τους.
«Μέχρι τώρα, ήταν μια εκτίναξη για τους Συντηρητικούς», λέει στο BBC.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κεντροδεξιό κόμμα με επικεφαλής τον Πιέρ Ποϊλιέβρ, ήταν αποτελεσματικό στα μηνύματά του σχετικά με θέματα που απασχολούν την καναδική ψυχή τα τελευταία χρόνια: το αυξανόμενο κόστος ζωής, η απλησίαστη στέγαση, η εγκληματικότητα και το επιβαρυμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
Ο Ποϊλιέβρ συνέδεσε με επιτυχία αυτά τα κοινωνικά προβλήματα με τις «καταστροφικές», όπως τις χαρακτήρισε, πολιτικές του Τριντό και υποσχέθηκε επιστροφή στην «πολιτική της κοινής λογικής».
Αλλά με την παραίτηση του Τριντό και τις απειλές του Τραμπ για την οικονομική ασφάλεια του Καναδά, ακόμη και για την κυριαρχία του, αυτό το μήνυμα έχει γίνει μπαγιάτικο, λέει ο κ. Λάιλ. Οι δημοσκοπήσεις του δείχνουν ότι η πλειοψηφία της χώρας φοβάται τώρα περισσότερο την προεδρία του Τραμπ και τις επιπτώσεις που θα έχει στον Καναδά.
Οι απειλές Τραμπ
Οι δασμοί 25% του Τραμπ σε όλες τις καναδικές εισαγωγές στις ΗΠΑ, ορισμένοι από τους οποίους έχουν ανασταλεί μέχρι τις 2 Απριλίου, θα μπορούσαν να είναι καταστροφικοί για την οικονομία του Καναδά, ο οποίος στέλνει τα τρία τέταρτα του συνόλου των προϊόντων του στις ΗΠΑ. Αξιωματούχοι έχουν προβλέψει έως και ένα εκατομμύριο απώλειες θέσεων εργασίας ως αποτέλεσμα, ενώ ο Καναδάς θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ύφεση εάν ο φόρος στα αγαθά παραμείνει.
Ο Τριντό δεν άφησε καμία αμφιβολία για το πόσο σοβαρά παίρνει την απειλή, όταν δήλωσε στους δημοσιογράφους αυτή την εβδομάδα ότι ο λόγος που δήλωσε ο Τραμπ για τους αμερικανικούς δασμούς -η ροή της φαιντανύλης μέσω των συνόρων- ήταν ψεύτικος και αδικαιολόγητος.
«Αυτό που θέλει είναι να δει μια πλήρη κατάρρευση της καναδικής οικονομίας, γιατί αυτό θα διευκολύνει την προσάρτησή μας», προειδοποίησε ο πρωθυπουργός.
«Από πολλές απόψεις, πρόκειται για ένα συνολικό, θεμελιώδες ζήτημα σχετικά με την επιβίωση της χώρας», λέει ο καθηγητής Τούρτζον στο BBC. Το ποιος είναι ο καταλληλότερος να υπερασπιστεί τον Καναδά απέναντι στον Τραμπ έχει γίνει επομένως το βασικό ερώτημα στις επερχόμενες εκλογές.
Στη «ζυγαριά» Συντηρητικοί και Φιλελεύθεροι
Οι Συντηρητικοί εξακολουθούν να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, με τους τελευταίους μέσους όρους να δείχνουν ότι το 40% των ψηφοφόρων τους υποστηρίζει. Η τύχη των Φιλελευθέρων, εν τω μεταξύ, έχει αναζωογονηθεί, με την υποστήριξή τους να σκαρφαλώνει λίγο πάνω από το 30% – αύξηση 10 μονάδων από τον Ιανουάριο.
Οι φιλελεύθεροι προσπάθησαν να τονίσουν τις ομοιότητες μεταξύ του συντηρητικού ηγέτη και του Ρεπουμπλικάνου προέδρου. Στο ντιμπέιτ για την ηγεσία την περασμένη εβδομάδα, οι υποψήφιοι αναφέρθηκαν στον Πουαλιέβρ ως «τη μικρή μας εκδοχή του Τραμπ εδώ στην πατρίδα» και είπαν ότι επιδιώκει να «μιμηθεί» τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Μια διαφήμιση επίθεσης του Φιλελεύθερου Κόμματος αντιπαρέβαλε αποσπάσματα των δύο που χρησιμοποιούσαν παρόμοιες φράσεις όπως «ψευδείς ειδήσεις» και «ριζοσπαστική αριστερά».
Ωστόσο, υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ των δύο πολιτικών, όσον αφορά το ύφος και την ουσία. Και ο ίδιος ο Τραμπ έχει υποβαθμίσει τους όποιους παραλληλισμούς, λέγοντας στο βρετανικό περιοδικό The Spectator σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι ο Πουλιέβρ «δεν είναι αρκετά MAGA».
Παρόλα αυτά, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια διολίσθηση της υποστήριξης των Συντηρητικών. Πρόσφατη δημοσκόπηση της εθνικής εταιρείας δημοσκοπήσεων Angus Reid δείχνει ότι οι Καναδοί πιστεύουν ότι ο επικρατέστερος υποψήφιος για την ηγεσία των Φιλελευθέρων Μαρκ Κάρνεϊ είναι καλύτερα εξοπλισμένος για να αντιμετωπίσει τον Τραμπ σε θέματα δασμών και εμπορίου από ό,τι ο Ποϊλιέβρ.
Ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης τόσο του Καναδά όσο και της Αγγλίας προβάλλει την εμπειρία του στην αντιμετώπιση οικονομικών κρίσεων, συμπεριλαμβανομένου του χρηματοπιστωτικού κραχ του 2008 και του Brexit.
Και η αλλαγή του πολιτικού κλίματος έχει αναγκάσει τους Συντηρητικούς να υπολογίσουν εκ νέου τα μηνύματά τους.
Εάν οι εκλογές προκηρυχθούν σύντομα, η προεκλογική εκστρατεία θα διεξαχθεί σε μια στιγμή που οι απειλές του Τραμπ έχουν εμπνεύσει έναν έντονο πατριωτισμό στους Καναδούς. Πολλοί μποϊκοτάρουν τα αμερικανικά προϊόντα στα τοπικά τους παντοπωλεία ή ακόμη και ακυρώνουν ταξίδια στις ΗΠΑ.
Ο καθηγητής Τούρτζον λέει ότι αυτή η «συσπείρωση γύρω από τη σημαία» έχει γίνει βασικό θέμα της καναδικής πολιτικής.
Όποτε κι αν γίνουν οι εκλογές, και όποιος κι αν κερδίσει, ένα πράγμα είναι σίγουρο: Ο Τραμπ θα συνεχίσει να επηρεάζει και να αναδιαμορφώνει την καναδική πολιτική, όπως ακριβώς έκανε και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
