Ιράν: Οι υποψίες για τη μεταφορά του εμπλουτισμένου ουρανίου ενισχύονται από τις δηλώσεις του Τζέι Ντι Βανς

Το αμερικανικό χτύπημα ακριβείας με τα βομβαρδιστικά B-2 τα ξημερώματα της Κυριακής σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της υπόγειας εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, άνοιξε μια μεγάλη συζήτηση. Καταστράφηκαν τα αποθέματα που διέθετε το Ιράν; Πρόλαβε το καθεστώς της Τεχεράνης να τα μεταφέρει σε ασφαλές σημείο;
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) παραδέχθηκε, μόλις πέντε ημέρες μετά την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, ότι έχουν χαθεί τα ίχνη 409 κιλών ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού του Ιράν – ποσότητα που αρκεί για 10 πυρηνικές κεφαλές.
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι ο βομβαρδισμός στέφθηκε από «επιτυχία», αλλά οι αναφορές δείχνουν ότι τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου πιθανότατα μεταφέρθηκαν αλλού
Σε τηλεοπτική του ομιλία από τον Λευκό Οίκο στις 21 Ιουνίου 2025 ο πρόεδρος Τραμπ ανέφερε ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν «καταστράφηκαν πλήρως και ολοκληρωτικά», χαρακτηρίζοντας την επιχείρηση, με την κωδική ονομασία «Operation Midnight Hammer», ως «θεαματική στρατιωτική επιτυχία». Απέφυγε να μιλήσει για τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει η Τεχεράνη με την έκταση της «ζημιάς» να παραμένει ασαφής.
Η δήλωση Βανς για το ουράνιο του Ιράν
Με τον πόλεμο των «12 ημερών» να κρέμεται από μια κλωστή η δήλωση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, προκαλεί αίσθηση. Μιλώντας στο Fox News υποστήριξε πως το εκτιμώμενο απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν βάρους 400 κιλών παραμένει άθικτο παρά τους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ, ενισχύοντας τις υποψίες πως η Τεχεράνη το έχει μεταφέρει σε άλλο σημείο.
Όμως, έσπευσε να δηλώσει ακόμη ότι η τοποθεσία του ουρανίου «δεν είναι το ερώτημα που έχουμε μπροστά μας», αλλά το εάν «το Ιράν μπορεί να εμπλουτίσει το ουράνιο για οπλική χρήση και αν μπορεί να το μετατρέψει σε πυρηνικό όπλο», αμφισβητώντας την ικανότητα του Ιράν να παράξει ένα φονικό όπλο.
Ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ, Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωνε τις τελευταίες ημέρες ότι το απόθεμα θα μπορούσε να έχει μετακινηθεί. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Διεθνούς Επιτροπής Ενέργειας, ζητείται από το Ιράν να συνεργαστεί στενά μαζί τους και να επιτρέψει την πρόσβαση επιθεωρητών στις πυρηνικές εγκαταστάσεις που έχουν χτυπηθεί πρωτίστως για να εκτιμηθεί αν υπάρχει κάποια διαρροή ραδιενέργειας σε τοπικό επίπεδο και διαρροή χημικών υλικών μέσα στις εγκαταστάσεις.
«Ο στόχος ήταν να θαφτεί το ουράνιο, και πιστεύω ότι το ουράνιο είναι θαμμένο», είπε ο Βανς στο αμερικανικό δίκτυο και πρόσθεσε πως η επίθεση δεν αποσκοπούσε μόνο στην καταστροφή της φυσικής υποδομής, αλλά και στο να εμποδίσει το Ιράν να μετατρέψει το εμπλουτισμένο ουράνιο σε πυρηνικό όπλο.
«Δεν θέλουμε ο εμπλουτισμός του ουρανίου από το 60% ουράνιο να φτάσει στο 90%. Αυτή είναι η πραγματική ανησυχία», είπε.
Μάλλον… απομακρύνθηκαν
Στο μεταξύ, ο πρώην επιθεωρητής πυρηνικών όπλων του ΟΗΕ Ντέιβιντ Ολμπράιτ δήλωσε στο CNN τη Δευτέρα ότι υπάρχουν φυγόκεντροι που «δεν έχουν καταμετρηθεί» και πρέπει ακόμη να αντιμετωπιστούν για να θεωρηθεί επιτυχής η αποστολή των ΗΠΑ.
«Νομίζω ότι αυτό το μέρος της αποστολής έχει ολοκληρωθεί», δήλωσε. «Μακάρι αυτά τα αποθέματα να ήταν θαμμένα, αλλά πιστεύουμε ότι κάποια από αυτά απομακρύνθηκαν και δεν ξέρουμε πού βρίσκονται».