Η ζωή στη Σαντορίνη των ρίχτερ – ΤΑ ΝΕΑ

Χορεύοντας με τα ρίχτερ πέντε ημέρες στη Σαντορίνη, το αίσθημα του φόβου όταν η γη σείεται, ούτε νικιέται ούτε συνηθίζεται. Βρεθήκαμε δίπλα στους κατοίκους του νησιού και τους τοπικούς παράγοντες βιώνοντας ένα ξεχωριστό φυσικό φαινόμενο, με εκατοντάδες σεισμούς να καταγράφονται καθημερινά, προκαλώντας φόβο και ανησυχία, και όλους τους μηχανισμούς της Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων να έχουν ενεργοποιηθεί.

Δευτέρα πρωί, η πτήση από το Ελευθέριος Βενιζέλος προς τη Σαντορίνη ήταν γεμάτη από τηλεοπτικά συνεργεία, δημοσιογράφους και φωτορεπόρτερ, λίγους εργαζόμενους που επέστρεφαν στο νησί μετά το Σαββατοκύριακο και μια παρέα τουριστών από χώρα της Απω Ανατολής.

Είχαν προηγηθεί το Σαββατοκύριακο οι έκτακτες συσκέψεις στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και στο Μέγαρο Μαξίμου και οι αποφάσεις για προληπτικά μέτρα με κλείσιμο των σχολείων στη Σαντορίνη και άλλα τρία νησιά των Κυκλάδων, που εξέπεμψαν το σήμα πως η περιοχή τίθεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης υπό τον φόβο ενός μεγάλου σεισμού.

Εκείνο το βράδυ – ξημερώματα Δευτέρας, σημειώθηκε και το πρώτο μαζικό κύμα φυγής από τη Σαντορίνη με το πλοίο της γραμμής για Πειραιά, με τους ανθρώπους που έχουν εγκαταλείψει μέχρι σήμερα το νησί να υπολογίζονται ότι ξεπερνούν τις 10.000. Κάποιοι από όσους δεν βρήκαν εισιτήριο προτίμησαν να περάσουν το βράδυ σε ανοιχτό χώρο και κοιμήθηκαν στο αυτοκίνητο, χωρίς να αποκλείεται ανάμεσα σε όσους είδαμε, για παράδειγμα στο πάρκινγκ του Γενικού Λυκείου Θήρας, να βρίσκονταν και ντόπιοι που τρόμαξαν και δεν ήθελαν να γυρίσουν σπίτι.

Δευτέρα πρωί, οι εικόνες στη διαδρομή από το αεροδρόμιο μέχρι τα Φηρά δεν έδειχναν τίποτα το αξιοπερίεργο.

Φτάνοντας στο κέντρο των Φηρών, τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Μια μεγάλη ουρά έξω από το πρώτο ταξιδιωτικό γραφείο που συναντήσαμε στον κεντρικό δρόμο της Δεκιγαλά έδειχνε ότι κάτι συμβαίνει.

Ηταν κυρίως επισκέπτες και εργάτες που αναζητούσαν ένα εισιτήριο για να φύγουν από το νησί. Τα γύρω καταστήματα λειτουργούσαν κανονικά με την καθημερινή κίνηση μιας τυπικής Δευτέρας αλλά με μοναδικό θέμα συζήτησης τι θα γίνει με τους σεισμούς.

Ανησυχία, αλλά όχι πανικός. Επόμενος σταθμός το Δημαρχείο Θήρας, λίγα μέτρα πιο μακριά. Στο προαύλιο, υπάλληλοι σε μια περίεργη κινητικότητα.

Ο δήμαρχος Νίκος Ζώρζος, ψύχραιμος και χαμογελαστός, μας λέει ότι υπάρχει φόβος και ανησυχία στο νησί, όχι όμως πανικός.

Ηταν οι ώρες που ανέμενε περαιτέρω ενημέρωση για τον συντονισμό με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, όπως έγινε τις επόμενες ώρες και ημέρες με συνεχείς συσκέψεις και τηλεδιασκέψεις.

Μιλώντας με τον δήμαρχο, αισθανθήκαμε και τις πρώτες σεισμικές δονήσεις.

Λίγες ώρες αργότερα, θα ενεργοποιηθεί και το 112 στέλνοντας μήνυμα σε κατοίκους και επισκέπτες του νησιού να αποφεύγουν τις περιοχές Αμμούδι, Αρμένη και Παλιό Λιμάνι Φηρών λόγω υψηλού κινδύνου κατολισθήσεων από την έντονη σεισμική δραστηριότητα.

Κύμα φυγής. Νωρίς το απόγευμα, όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν στο λιμάνι της Θήρας, στον όρμο του Αθηνιού. Δεκάδες οχήματα και εκατοντάδες ταξιδιώτες έσπευσαν να εγκαταλείψουν το νησί. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, εργαζόμενοι και εργάτες μετανάστες, κυρίως άνθρωποι από την Αλβανία. Ηταν το δεύτερο μεγάλο κύμα φυγής.

Και ακολούθησε ένα τρίτο, τα ξημερώματα της Τρίτης, με ένα έκτακτο δρομολόγιο.

«Δεν αντέχω τους σεισμούς και επειδή σταμάτησαν οι δουλειές φεύγω, όταν ηρεμήσει η κατάσταση θα επιστρέψω», μας λέει ο Γιάννης, ένας από τους πολλούς μετανάστες που δούλευε στο νησί.

Τις επόμενες ημέρες, βρεθήκαμε από την Οία, τη Φοινικιά και το Ημεροβίγλι μέχρι το Καμάρι, τη Βλυχάδα, το Εμπορείο, το Ακρωτήρι και την Κόκκινη Παραλία.

Το νησί, στην καρδιά του χειμώνα, με λίγους επισκέπτες και τα περισσότερα τουριστικά καταστήματα και καταλύματα κλειστά.

Αναμενόμενο. Αντιθέτως, αυτό που ξενίζει είναι οι κόκκινες κορδέλες που απαγορεύουν την είσοδο σε σοκάκια, που το καλοκαίρι δεν μπορείς να διασχίσεις από τον κόσμο, υπό τον φόβο κατολισθήσεων. Για προληπτικούς λόγους έχουν σταματήσει και τα δρομολόγια προς Θηρασιά.

Οι ντόπιοι παραμένουν στο νησί. Στο Καμάρι συναντήσαμε τον Βαγγέλη Σιγάλα στο καφέ του χωριού. Είχε ζήσει, μικρό παιδί 6 ετών, τον καταστροφικό σεισμό στο νησί, το 1956. Θυμάται όσα είχε ζήσει τότε, ωστόσο δεν κρύβει την ανησυχία και για τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες. Δεν πιστεύει ότι μπορεί να επαναληφθεί ένας σεισμός όπως εκείνος και αυτό τον καθησυχάζει.

Δεν σκέφτεται να εγκαταλείψει το νησί του. «Εχουν φύγει αρκετοί από το χωριό, κυρίως αλλοδαποί εργάτες, επειδή σταμάτησαν οι δουλειές και οι άνθρωποι διαμένουν σε καταλύματα τα οποία σε έναν μεγάλο σεισμό ίσως έχουν πρόβλημα. Από τους ντόπιους έχουν φύγει λίγοι, όπως μια φιλική μου οικογένεια που σπουδάζει δύο παιδιά στην Αθήνα και έχουν τη δυνατότητα να μείνουν εκεί».

Πιο ανήσυχος εμφανίζεται ο Νίκος Μάινας, μόνιμος κάτοικος και αυτός στο Καμάρι. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία, παρά τα όσα λένε δημόσια οι τοπικοί παράγοντες, λέει. «Αυτό που βιώνουμε με τόσους σεισμούς σε μικρό χρονικό διάστημα είναι μοναδικό σε όλο τον κόσμο. Δεν νομίζω ότι θα το ξαναζήσουμε ποτέ. Αν μπορούσα να φύγω, θα το έκανα, αλλά έχω τους γονείς μου που δεν μπορώ να τους αφήσω πίσω. Επίσης υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τις τιμές των εισιτηρίων, είναι πραγματικά αισχροκέρδεια αυτό που συμβαίνει. Η εκκένωση του νησιού θα έπρεπε να ήταν δωρεάν».

«δεν κάνεις τον θαρραλέο…». Στη Βλυχάδα μάς περίμενε ο πρόεδρος των αλιέων Θήρας Κυριάκος Πρέκας, γνωστός ως Φαρισαίος, όπως μας λέει. Εζησε και αυτός τον μεγάλο σεισμό του 1956. «Αν και τότε ήμουν 3½ ετών, είναι σαν να το ζω τώρα. Οι εικόνες έχουν αποτυπωθεί στο μυαλό μου. Μου έχουν αποτυπωθεί η εικόνα με την πτώση της μεγάλης εκκλησίας στο χωριό και οι φωνές τρόμου από τις γυναίκες στη γειτονιά».

Δεν κρύβει τον φόβο του για την κατάσταση στο νησί με τους σεισμούς. «Σε πλημμύρες, φουρτούνες, πυρκαγιές και σεισμούς δεν κάνεις τον θαρραλέο, μαγκιές σε αυτά δεν χωράνε. Καμιά φορά μού λένε, δεν φεύγεις; Και πού θα αφήσω το καΐκι μου;», μας λέει.

«Οσοι έφυγαν είναι αυτοί που είχαν έρθει για εργασίες, οι οποίες σταμάτησαν λόγω των σεισμών. Από τους ντόπιους έφυγαν λίγοι», εκτιμά ο Κ. Πρέκας.

Η υπερβολή των ΜΜΕ. Στην Κόκκινη Παραλία το μονοπάτι έχει κλείσει για λόγους ασφαλείας. Ενα ζευγάρι νεαρών ντόπιων μάς πλησιάζει να μας πει το παράπονό του, εκφράζοντας μια άποψη που συμμερίζονται αρκετοί ντόπιοι, ότι τα αθηναϊκά Μέσα υπερβάλλουν.

«Η κατολίσθηση που δείχνουν τα κανάλια δεν έγινε τώρα. Τα βράχια έχουν πέσει εδώ και πολύ καιρό. Δεν είναι όλα έτσι όπως τα παρουσιάζουν».

Λίγο πιο πέρα, ένα ζευγάρι τουριστών μάς προκαλεί το ενδιαφέρον. «Ηρθαμε για διακοπές στο νησί από τη Λευκορωσία. Για την ώρα είμαστε ήρεμοι και νιώθουμε ασφαλείς, παρά τους σεισμούς», μας λένε.