«Αν η Τουρκία έρθει σε σύγκρουση με την Ελλάδα θα τα βάλει με ολόκληρη την ΕΕ»- Ο Γίργκεν Χαρντ στο ΒΗΜΑ
Το γραφείο του είναι σε απόσταση αναπνοής από τις πρεσβείες των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας, χώρες που γνωρίζει καλά από τη θητεία του ως εντεταλμένου της κυβέρνησης Μέρκελ ΙΙΙ για τις διατλαντικές σχέσεις και στη συνέχεια ως εκπροσώπου της ΚΟ των Χριστιανικών Κομμάτων για την εξωτερική πολιτική. Πραγματιστής, με χαμηλό προφίλ, δεξιοτέχνης της διπλωματίας, ο Γίργκεν Χαρντ ήταν το δεξί χέρι της πρώην καγκελαρίου για την πολιτική απέναντι στις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Με τον Φρίντριχ Μερτς γνωρίζονται από τη δεκαετία του 1990, την τελευταία τριετία συνεργάζονται πολύ στενά. «Ζητά όχι μόνο από μένα αλλά κι από άλλους συναδέλφους τη γνώμη τους. Αρα όσοι συνεργαστούν μαζί του στην κυβέρνηση, θα το απολαύσουν. Δεν θα είναι το σόου ενός καγκελαρίου, αλλά μια ομάδα που θέλει να πάει τη Γερμανία μπροστά» λέει στο «Βήμα».
Οι αλλαγές στο ΥΠΕΞ και οι σχέσεις με Τραμπ
Αυτό είναι και το ζητούμενο της κυβερνητικής συμφωνίας με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Στις διαπραγματεύσεις συμμετείχε και ο ίδιος o Χαρντ στους τομείς Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Αναπτυξιακής Πολιτικής.
Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου
Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο.
Το ότι μετά από σχεδόν 60 χρόνια το υπουργείο Εξωτερικών «επιστρέφει» σε χριστιανοδημοκρατικά χέρια δείχνει την πρόθεση του νέου καγκελαρίου να σταματήσει την παραδοσιακή κακοφωνία ανάμεσα στην καγκελαρία και το υπουργείο Εξωτερικών, όπως έγινε ιδιαίτερα αισθητή ανάμεσα στον Σοσιαλδημοκράτη Ολαφ Σολτς και την Πράσινη Αναλένα Μπέρμποκ, και να πάρει ο ίδιος τα νήματα της εξωτερικής πολιτικής.
Ο Χαρντ δεν θέλει να επικρίνει την Μπέρμποκ, αλλά πιστεύει ότι κάπου χάθηκε η μπάλα. «Θα έπρεπε να είχε επικεντρωθεί σε τρία κεντρικά σημεία, στη ρωσική επιθετικότητα προς την Ουκρανία, που στην πραγματικότητα είναι επιθετικότητα και προς την Ευρώπη, στον κίνδυνο που συνιστά το Ιράν ως κύριος χορηγός όλων των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και στη σταθεροποίηση των διατλαντικών σχέσεων. Αυτές είναι οι σημαντικές μας προτεραιότητες».
«Germany is back on track» διεμήνυσε τις προάλλες αγγλιστί ο Μερτς για να ακουστεί κακείθεν του Ατλαντικού. Ενα από τα πρώτα του ταξίδια στο εξωτερικό θα είναι η Ουάσιγκτον. Οι προετοιμασίες έχουν ξεκινήσει. Οι σχέσεις της Γερμανίας με τον πρόεδρο Τραμπ θα είναι μια ακροβασία. Ο Χαρντ είναι από τους λίγους γερμανούς αξιωματούχους που προσκλήθηκαν στην ορκωμοσία του.
«Σεβόμαστε τη δημοκρατική απόφαση του αμερικανικού λαού να τον εκλέξει», λέει προσεκτικά, «βέβαια βλέπουμε ότι πολλοί εκπλήσσονται, ίσως και να τρομάζουν, με όσα κάνει στη διεθνή οικονομική και εμπορική πολιτική. Είμαι πεπεισμένος ότι αργά ή γρήγορα θα δούμε να λαμβάνονται σαφείς θέσεις στο Κογκρέσο, ένα από τα ισχυρότερα νομοθετικά σώματα του κόσμου, ενάντια στις υπερβολές των πολιτικών Τραμπ».
Η επιλογή για πιο ισχυρό εξοπλιστικό μοντέλο
Ενας από τους πρωταρχικούς στόχους της εξωτερικής πολιτικής Μερτς είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία ώστε να διαπραγματευτεί συμφωνία ειρήνης από θέση ισχύος. Με τη μεταρρύθμιση του συνταγματικού φρένου χρέους, η νέα κυβέρνηση θα διαθέτει πόρους για τον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων.
«Ως Γερμανία, ως ευρωπαίοι εταίροι στο ΝΑΤΟ, πρέπει σαφώς να εξοπλιστούμε πιο ισχυρά, για να μη μας αμφισβητήσει στρατιωτικά η Ρωσία. Η Γερμανία έχει αποφασίσει να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο» διαβεβαιώνει ο Χαρντ. «Και αν στο τέλος αυτής της διαδικασίας συνειδητοποιήσουμε ότι θα πορευτούμε στο μέλλον με μια διαφορετική, πιο ειρηνική Ρωσία, μπορούμε να αλλάξουμε πορεία. Αλλά αυτή τη στιγμή, το σύνθημα που θέλουμε να ακολουθήσουμε στη γερμανική εξωτερική πολιτική είναι να είμαστε έτοιμοι για πόλεμο για να μη χρειαστεί να πολεμήσουμε».
Το Ουκρανικό θα είναι ένας από τους πιο δύσκολους φακέλους για τον νέο ή τη νέα υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας. Στον Τύπο έχουν διαρρεύσει δύο ονόματα: του Αρμιν Λάσετ, πρώην πρωθυπουργού της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, και του Γιόχαν Βάντεπουλ, αντιπροέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών.
Η νέα γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται ενώπιον ιστορικών προκλήσεων που μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο σε μια ενωμένη Ευρώπη. Θα αναλάβει τελικά σε αυτήν ηγετικό ρόλο η Γερμανία; «Μόνο εφόσον είναι επιθυμητό από τους εταίρους και μέσα στον άξονα Παρίσι, Βερολίνο, Βαρσοβία, δηλαδή το τρίγωνο της Βαϊμάρης, κι όταν πρόκειται για το ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου».
Ο παράγοντας Τουρκία και η κρίση στην Ελλάδα
«Τούρκο-Αρμιν» αποκαλούσαν οι άσπονδοι φίλοι του τον Λάσετ το 2005, όταν ορκίστηκε υπουργός για την ενσωμάτωση των αλλοδαπών στην πρώτη κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, πάλαι ποτέ προπύργιο των Σοσιαλδημοκρατών.
Χλευασμός; Πραγματικότητα; Οσο για τον Βάντεπουλ, είχε επικρίνει την Μπέρμποκ επειδή τον Ιούλιο του 2022, από την Αθήνα, άσκησε δημόσια κριτική στην Τουρκία. Το «ατόπημα» της υπουργού ήταν ότι απέρριψε τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο.
Ο Χαρντ χαιρετίζει τη στάση της ΕΕ στο πλευρό της Ελλάδας σε θέματα διενέξεων στο Αιγαίο για τα χωρικά ύδατα και τις εξορύξεις. Και δεν κρύβει την ανησυχία του για τις τελευταίες εξελίξεις με τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.
«Είναι ένα σήμα συναγερμού που δείχνει ότι η χώρα απομακρύνεται από τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Για μένα, ωστόσο, η κόκκινη γραμμή ξεπερνιέται εκεί όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται από την κυβέρνηση της Τουρκίας, και όπου η Τουρκία ασκεί επιθετικότητα έναντι άλλων. Γι’ αυτό παρακολουθούμε πολύ στενά όταν κορυφώνονται οι εντάσεις. Σε καμιά περίπτωση η Τουρκία δεν πρέπει να αποσπά την προσοχή από τα εσωτερικά της προβλήματα ερχόμενη σε σύγκρουση με την Ελλάδα. Αν το κάνει, θα τα βάλει με ολόκληρη την ΕΕ, και αυτό δεν μπορεί να είναι προς το συμφέρον της».
Ο Χαρντ θαυμάζει τους Εληνες που κατάφεραν να ξεπεράσουν την κρίση. «Και δεν τους κατηγορώ που άδικα, κατά την άποψή μου, επιτέθηκαν στην Ανγκελα Μέρκελ. Εμείς, ως Γερμανοί, μπορούμε να διδαχθούμε από την ετοιμότητα του ελληνικού λαού για μεταρρυθμίσεις που πρέπει κι εμείς να κάνουμε, υπό διαφορετικές βέβαια συνθήκες».
