Μια καινούργια εποχή ξεκινά όχι απλά με τον νέο χρόνο αλλά και με την επικείμενη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ. Ολος ο κόσμος μοιάζει αμήχανος περιμένοντας τις επιλογές και τις κινήσεις της νέας υπερατλαντικής δύναμης. Κάποιοι πάλι τρέχουν να δημιουργήσουν τετελεσμένα και να κατοχυρώσουν συμφέροντα και θέσεις ενόψει των επικείμενων εξελίξεων. Οι αναστατώσεις και ο αναβρασμός στη Συρία και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή αντανακλούν αυτές τις πραγματικότητες. Το ανησυχητικό για εμάς είναι πως η Τουρκία είναι δραστήρια σε όλα σχεδόν αυτά τα μέτωπα. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, που δείχνει να περιμένει να δει τι θα συμβεί…
Ηδη ο Τραμπ, πριν ακόμα εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο, έχει δεσμευθεί να απελάσει περίπου 10 εκατ. λατίνους μετανάστες από χώρες της Νότιας Αμερικής. Είναι απόφασή του να επιβάλει βαρείς δασμούς σε εισαγωγές προϊόντων από χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της υπόλοιπης Αμερικής. Προτίθεται να μειώσει τους άμεσους φόρους ώστε να γίνει η αμερικανική οικονομία περισσότερο ανταγωνιστική. Στη δε εξωτερική πολιτική οι ΗΠΑ δεν θα δεσμεύονται από αρχές αλλά από την ανταποδοτική συμπεριφορά των συμμάχων τους, αλλά κι από την αποφασιστικότητα όσων συναλλάσσονται μαζί τους να μπαίνουν σε δεσμευτικές συμφωνίες με την Ουάσιγκτον.
Στόχος του Τραμπ είναι η εξάλειψη των συγκρούσεων, η εξασφάλιση συμφωνιών ειρήνης και, ει δυνατόν, η απόσυρση των ΗΠΑ από τα όποια φλεγόμενα μέτωπα. Αρα θα πάμε σε ειρήνευση στην Ουκρανία, κάποιου είδους ειρηνευτική συμφωνία στη Μέση Ανατολή και σε πιθανή συνεννόηση με την Κίνα.
Οπου οι συναντιλήψεις δεν είναι δυνατές είναι πιθανή η εξουσιοδότηση περιφερειακών πρόθυμων «εθνών-μπρατσαράδων» να αναλάβουν την τήρηση της τάξης. Με οτιδήποτε μπορεί να σημαίνει αυτό. Για χώρες, όπως η δική μας, που δεν έχουν την αντικειμενική δυνατότητα να παίξουν περιφερειακά στρατιωτικά κυρίαρχο ρόλο, τα πράγματα δεν είναι ρεαλιστικά αισιόδοξα. Στις εξαιρετικά ρευστές όμως συνθήκες που τελευταία διαμορφώνονται υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις που μπορεί να αποδειχθούν ευνοϊκές.
Το κύριο ζήτημα είναι οι σχέσεις ανάμεσα σε Αγκυρα και Μόσχα. Οπως έχει δείξει η ιστορία (λ.χ. Ναυαρίνο) η Ελλάδα ευνοείται όταν αυτές οι σχέσεις χειροτερεύουν. Διότι τότε η Δύση μπορεί να πάψει να βάζει πλάτη στις όποιες επιδιώξεις της Τουρκίας. Διότι δεν υπάρχει κίνδυνος να τη χάσει υπέρ της Ρωσίας. Τότε δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για προώθηση των ελληνικών συμφερόντων.
Με την προϋπόθεση βέβαια πως θα προετοιμάσουμε το έδαφος, χτίζοντας μια σχέση εμπιστοσύνης με τη Μόσχα κι εγκαταλείποντας το σημερινό εχθρικό κλίμα. Αφού θα το επιχειρήσει η Ουάσιγκτον, γιατί θα μείνουμε πίσω εμείς; Εξάλλου, η Τουρκία, χώρα-μέλος κι αυτή του ΝΑΤΟ, γιατί μπορεί να διατηρεί σήμερα στενότατες σχέσεις με το Κρεμλίνο; Από την ώρα που η Τουρκία θα αναλάβει ρόλο πρωτοπαλίκαρου στην περιοχή, τότε οι πιθανότητες χειροτέρευσης των σχέσεών της με τη Ρωσία αυξάνονται. Οπως αντίστοιχα και η ενίσχυση τότε της θέσης της Ελλάδας. Αυτή θα είναι και η μοναδική μας ευκαιρία. Ολοι φροντίζουν να πάρουν ευνοϊκή θέση ενόψει των καταιγιστικών εξελίξεων που όλοι περιμένουν μετά την άνοδο Τραμπ στην εξουσία. Για να μπορούν να διαπραγματευθούν από καλύτερη θέση. Δεν θα έπρεπε κι εμείς να αρχίσουμε να βελτιώνουμε τις σχέσεις μας με τη Μόσχα;
τώρα πια αποδέχονται την κυρίαρχη παρουσία του Τραμπ ως διαμορφωτή της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Δεν διαβλέπουν λεπτούς χειρισμούς, αλλά τη γυμνή παρουσία πολιτικής δύναμης. Και πλέον τη σέβονται. Στα θυρανοίξια της Νοτρ Νταμ στο Παρίσι ήταν φανερό πως όλοι έβλεπαν τον νέο αυτοκράτορα. Σύμφωνα με αρθρογράφο του αγγλικού Spectator μόνο ο παραιτηθείς πρωθυπουργός του Μακρόν, ο Μισέλ Μπαρνιέ, έδειχνε να περιφρονεί την παρουσία του. Αποδεικνύοντας έτσι πως ήταν μάλλον ο ίδιος αναχρονιστικό κατάλοιπο της παλιάς τάξης πραγμάτων, που δεν μπορεί να συμβαδίσει με τη σημερινή εποχή.
Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος είναι πρώην υπουργός
Source link