Η Ελλάδα έδωσε χθες σε δημοσιότητα χάρτη όπου αποτυπώνεται ο θαλάσσιος χωροταξικός της σχεδιασμός, υλοποιώντας έτσι – με καθυστέρηση – υποχρέωση που απορρέει από τη συμμετοχή της στην ΕΕ. Εάν δεν υπήρχε αυτή η υποχρέωση, ο χάρτης δεν θα είχε δημοσιευθεί.
Πρακτικά η χώρα αποτύπωσε σε χάρτη τις πάγιες θέσεις της σύμφωνα με δικαιώματα που πηγάζουν από τη σύμβαση του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας.
Η σημασία του χάρτη έγκειται στο ότι αποτυπώνονται τα όρια των ελληνικών θαλασσίων ζωνών όχι μόνο με τις χώρες που αυτά έχουν οριοθετηθεί (Ιταλία και Αίγυπτο) αλλά και τα δυνητικά όρια με τις υπόλοιπες.
Αναφορικά με τις μη οριοθετημένες ζώνες (με Τουρκία και Λιβύη), ο χάρτης αποτύπωσε την πάγια ελληνική θέση αποδίδοντας πλήρη επήρεια στα νησιά (συμπεριλαμβανομένου και του Καστελλόριζου) και ακολούθησε τη μέθοδο οριοθέτησης με βάση τη μέση γραμμή.
Η Αθήνα υπενθύμισε επίσης το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα σε 12 μίλια όποτε αυτή κρίνει σκόπιμο και ότι έχει συμφέροντα όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα όπως αποτυπώνονται στον δημοσιευθέντα χάρτη συγκρούονται με τις τουρκικές διεκδικήσεις όπως αυτές αποτυπώνονται στον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας», ο οποίος τεμαχίζει το Αιγαίο αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία ανατολικά του 25ου μεσημβρινού.
Οσο η Τουρκία αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λωζάννης, θέτοντας θέμα κυριαρχίας κατοικημένων νησιών (Οινούσες, Λειψοί, Φούρνοι, Γαύδος) και βραχονησίδων, προφανώς δεν μπορεί να υπάρξει κοινός τόπος για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.
Η χώρα αυτή επιδιώκει την αναθεώρηση των αρχών της «μεταπολεμικής τάξης πραγμάτων», όπως αυτές κωδικοποιήθηκαν στον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ, όπου περιλαμβάνονται το απαραβίαστο των συνόρων και η κρατική κυριαρχία.
Η Τουρκία είναι εμποτισμένη από την «κουλτούρα της στέπας» που θεωρεί τα σύνορα εύθραυστα, πρόσκαιρα και ρευστά (βλ. συμπεριφορά της σε Συρία, Ιράκ, Καύκασο).
Η Αγκυρα επιδιώκει την ανασυγκρότηση μορφών ηγεμονίας σε περιοχές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και σε αυτό το πλαίσιο αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως χώρα μειωμένης κυριαρχίας εμποδίζοντάς τη με την απειλή πολέμου να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα (βλ. εκμετάλλευση υποθαλάσσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, πόντιση ενεργειακών καλωδίων, δημιουργία αιολικών πάρκων).
Η δημοσίευση αυτού του χάρτη δεν αλλάζει αυτή την πραγματικότητα.
Η Αγκυρα ευνουχίζει γεωπολιτικά την Ελλάδα και την εμποδίζει να αξιοποιήσει τον πλούτο της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο καταδικάζοντάς την έτσι σε μακροχρόνια κατάσταση αδυναμίας, πράγμα που διαιωνίζει τη δική της υπεροχή.
Η Τουρκία δεν έχει κανένα κίνητρο να συμφωνήσει, όσες υποχωρήσεις και να κάνει η Ελλάδα.
Επίσης δεν έχει κανένα κίνητρο να συμφωνήσει την παραπομπή της διαφοράς σε διεθνή διαιτησία, γι’ αυτό διευρύνει την ατζέντα θέτοντας ζητήματα εδαφικής κυριαρχίας και αποστρατιωτικοποίησης νησιών.
Μπορεί το διεθνές δίκαιο να ευνοεί την Ελλάδα, αλλά στο σημερινό διεθνές σύστημα δεν υπάρχει μηχανισμός επιβολής του δικαίου. Αυτό που μετράει είναι η ισχύς και η Ελλάδα υπόκειται τις συνέπειες της αδυναμίας της.
