Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί και η μεγαλύτερη εξαρτώμενη περιοχή του κόσμου με βάση την έκταση. Περίπου το 81% της έκτασής της καλύπτεται με πάγο
Η Γροιλανδία είναι Δανική περιοχή με αυτοδιάθεση. Το νησιωτικό αρκτικό αυτό κράτος τοποθετείται γεωγραφικά, πολιτιστικά και δημογραφικά στη Βόρεια Αμερική, ενώ πολιτικά η Γροιλανδία αποτελεί μέρος της Ευρώπης.
Νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας βρίσκονται ο Ατλαντικός ωκεανός και η Ισλανδία, ανατολικά η Γροιλανδική θάλασσα, βόρεια ο Αρκτικός ωκεανός και δυτικά ο κόλπος Μπάφιν και ο Καναδάς.
Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί και η μεγαλύτερη εξαρτώμενη περιοχή του κόσμου με βάση την έκταση. Περίπου το 81% της έκτασής της καλύπτεται με πάγο.
Από τις 21 Ιουνίου του 2009 η κυβέρνηση της Γροιλανδίας έχει μεγαλύτερη αυτονομία από τη Δανία με περισσότερες αρμοδιότητες και δικαίωμα εκμετάλλευσης των πλούσιων φυσικών πόρων του εδάφους της, σύμφωνα με το el.wikipedia.org.
Γεωπολιτική μάχη
Όταν η Δανία παραδόθηκε στη ναζιστική Γερμανία ήδη από τον Απρίλιο του 1940, οι ΗΠΑ άρχισαν να ανησυχούν. Τυπικά και η Γροιλανδία ήταν υπό ναζιστικό έλεγχο, αφού είχε παραδοθεί η χώρα που ασκούσε έλεγχο πάνω της, αλλά οι ΗΠΑ δεν το άφησαν να συμβεί. Τον Απρίλιο του 1941 ανακοίνωσαν την κατάληψη της Γροιλανδίας «για λόγους ασφαλείας» κι εγκατέστησαν εκεί στρατιωτικές βάσεις, καθώς και σταθμούς ραδιοσημάτων και ραντάρ. Η στρατιωτική επιχείρηση έγινε με τη σύμφωνη γνώμη του ντόπιου πληθυσμού και του κυβερνήτη Έσκε Μπρουν, που αποφάσισε να δράσει ανεξάρτητα από την υποτελή δανέζικη κυβέρνηση. Όταν έληξε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επιχειρήθηκε ένα νέο ξεσκαρτάρισμα στο βόρειο Ατλαντικό. Η Ισλανδία ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Δανία και χαρακτηρίστηκε ουδέτερο κράτος (αργότερα, βέβαια, προσχώρησε στο ΝΑΤΟ). Οι ΗΠΑ έκαναν μια νέα πρόταση στη Δανία να αγοράσουν τη Γροιλανδία για 100 εκ. δολάρια, αλλά οι Δανοί αρνήθηκαν. Επέτρεψαν, όμως, στις ΗΠΑ να διατηρήσουν τις βάσεις τους εκεί, χωρίς να αξιώνουν κανέναν έλεγχο για το τι γίνεται εκεί. Το 1953 αναβάθμισαν την «αποικία» τους σε πλήρες δανέζικο έδαφος και έδωσαν πλήρη υπηκοότητα σε όλους τους κατοίκους.
Από τα πρώτα χρόνια, πάντως, φάνηκε ότι το πράγμα δεν δούλευε έτσι. Άλλες οι ανάγκες της μητροπολιτικής Δανίας, άλλες μιας περιοχής που βρισκόταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, με διαφορετικό κλίμα, παράδοση και κουλτούρα. Από το 1972, όταν η Δανία εντάχθηκε στην τότε ΕΟΚ (και νυν Ευρωπαϊκή Ένωση) το θέμα του στάτους της Γροιλανδίας άνοιξε για τα καλά. Και λύθηκε το 1979, με το νόμο της αυτοδιοίκησης (Home Rule). Αυτός ο νόμος μετέτρεψε τη Γροιλανδία σε πλήρες αυτόνομο έδαφος, με δική του κυβέρνηση και κοινοβούλιο. Η Γροιλανδία είχε δική της σημαία και «εθνικό» ύμνο, αποφάσιζε σχεδόν για όλα τα εσωτερικά της ζητήματα, αλλά άφηνε την άμυνά της, την εξωτερική της πολιτική και το νόμισμα στους Δανούς. Η αυτονομία της έφτασε σε τέτοιο σημείο που αποφάσισε να εγκαταλείψει την ΕΟΚ το 1985, για να μην δεσμεύεται από τους ευρωπαϊκούς νόμους περί αλιείας, ειδικά σε ό,τι αφορούσε τις φώκιες, που ήταν ένα από τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα της.
Η Δανία συνεχίζει να τροφοδοτεί τον προϋπολογισμό της Γροιλανδίας ετησίως με περίπου 430 εκ. ευρώ (3,2 δις δανέζικες κορώνες), όμως έχει εξαγγείλει ότι σιγά-σιγά αυτό το ποσό θα μειώνεται. Οι ντόπιοι Ινουίτ, οι οποίοι αποτελούν πάνω από 80% του πληθυσμού (περίπου 57.000 άνθρωποι) κατάφεραν να περάσουν νόμους που άλλαξαν μέχρι και το όνομα της περιοχής τους. Επισήμως η Γροιλανδία δεν λέγεται έτσι, αλλά… Καλααλίτ Νουνάατ! Και η πρωτεύουσα δεν λέγεται Γκοντχάαμπ, αλλά Νούουκ. Από το 1979, που έγιναν οι πρώτες τοπικές εκλογές, τα κόμματα που προωθούσαν μεγαλύτερη αυτονομία, ως και πλήρη ανεξαρτησία, είχαν μεγάλο ποσοστό. Σήμερα τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, το σοσιαλιστικό των Ινουίτ και το σοσιαλδημοκρατικό, ελέγχουν τους 22 από τους 31 βουλευτές και ελέγχουν την κυβέρνηση. Και τα δύο έχουν ψηλά στην ατζέντα τους το θέμα της πλήρους ανεξαρτησίας κι έχουν την δύναμη να προτείνουν δημοψήφισμα, ακόμη και εντός του έτους.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο
