Γιατί γίνεται και ελληνικό το πρόβλημα των δασμών – Πώς, πόσο και γιατί θα αυξηθεί το κόστος ζωής
Τους δασμούς τους πληρώνουν πάντα πρωτίστως οι καταναλωτές. Αυτοί είναι διαχρονικά οι μεγάλοι χαμένοι. Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη θα πληρωθούν κατ’ αρχάς από τις επιχειρήσεις που εισάγουν αγαθά στις ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι ο αρχικός αντίκτυπος των αυξήσεων των τιμών θα επηρεάσει τους καταναλωτές των ΗΠΑ, υπό την προϋπόθεση ότι οι αμερικανικές εταιρείες θα μετακυλίσουν το επιπλέον κόστος.
Πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν ωστόσο και σε επέκταση των συνεπειών σε πολλές άλλες χώρες. Εάν το ευρώ υποτιμηθεί (για την ώρα ανατιμάται) έναντι του δολαρίου, τότε οι ελληνικές εταιρείες που εισάγουν αγαθά από τις ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν υψηλότερο κόστος. Αυτό είτε θα το μετακυλίσουν στους καταναλωτές είτε θα το απορροφήσουν.
Επιπτώσεις
Μεγαλύτερη αναμένεται η επίπτωση εφόσον οι ευρωπαϊκές χώρες αποφασίσουν συντεταγμένα να ανταποδώσουν με δικούς τους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα που εισέρχονται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Τότε οι τιμές σε αυτά τα προιόντα δύσκολα θα αποφύγουν την ανατίμηση.
Προφανώς θα υπάρχουν και ευκαιρίες. Κάποιοι κάνουν λόγο για αναδιατύπωση του παγκόσμιου εμπορικού χάρτη, με αφορμή τη σύναψη νέων εμπορικών συνεργασιών μεταξύ εταιρειών από χτυπημένες από τους δασμούς χώρες. Βιετνάμ, Ινδονησία και πολλές άλλες χώρες θα μπορούσαν να στρέψουν μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους προς την Ευρώπη, γεμίζοντάς τη με φθηνό προϊόν που κανονικά θα πήγαινε στις ΗΠΑ, αυξάνοντας παράλληλα τις επιλογές προμηθευτών για την εγχώρια αγορά, προκαλώντας ωστόσο και πίεση στις εγχώριες επιχειρήσεις.
Μία από τις πιθανές επιπτώσεις είναι το αγαπημένο μας αμερικανικής προέλευσης κινητό τηλέφωνο να γίνει πολύ πιο ακριβό το επόμενο διάστημα λόγω των δασμών Τραμπ. Παρά το γεγονός ότι κατασκευάζεται σε κάποια χώρα της Ασίας και εμείς το αγοράζουμε στην Ευρώπη. Δεν εμπλέκονται δηλαδή κάπου οι ΗΠΑ, τις οποίες υποτίθεται στοχεύουν να ωφελήσουν ή επιδιώκουν να τιμωρήσουν όσους εξάγουν σε αυτές τα μέτρα του αμερικανού προέδρου.
Αν πάρουμε το παράδειγμα της αμερικανικής Apple που παράγει κατά κύριο λόγο τα προϊόντα της στην Κίνα με δασμό πλέον 54% για πωλήσεις προς την Αμερική, ένα άλλο μέρος της παραγωγής γίνεται στο Βιετνάμ και την Ινδία, όπου οι δασμοί βρίσκονται στο 46% και 26% αντίστοιχα. Η εταιρεία έχει μια κρίσιμη επιλογή, να αποφασίσει αν θα απορροφήσει ή θα περάσει το σύνολο της επιβάρυνσης στην αμερικανική αγορά.
Επειδή θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα κάνει το τελευταίο για να μη χάσει μερίδια από τους ανταγωνιστές της, θα επιχειρήσει να περάσει μικρότερο ύψος αύξησης ενιαία σε όλες τις αγορές που πουλάει τα προϊόντα της, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ευρώπης. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να αυξήσει 20%-30% τις τιμές στα βασικά της μοντέλα, προφανώς και εδώ στην Ελλάδα. Ξαφνικά, χωρίς να κάνουμε τίποτα, το πρόβλημα των δασμών Τραμπ γίνεται ελληνικό, «μολύνοντας» με ακρίβεια από το πουθενά μια οικονομία, του κινητού μας, χιλιάδες μίλια μακριά από την Ουάσιγκτον.
Ρολόγια και τσάντες
Η βιομηχανία πολυτελών αγαθών θα δοκιμαστεί συνολικά. Οι πωλήσεις ούτως ή άλλως ακριβών προϊόντων αυξάνονται όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι υπάρχουν προοπτικές καλές για τα οικονομικά τους. Αντίστοιχα χάνεται η διάθεση όταν η ατμόσφαιρα «μυρίζει» κρίση διαρκείας όπως τώρα. Ακόμα και τα υψηλά εισοδήματα θέλουν καθαρό ορίζοντα και αυτός δεν υπάρχει τώρα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν εξαίρεσε από τους δασμούς δημοφιλείς γαλλικές τσάντες (20%) ή ελβετικά ρολόγια (32%) και αναμένεται να επηρεαστούν οι πωλήσεις τους. Οι Ελβετοί, παρά το γεγονός ότι εξαιρέθηκαν τα φαρμακευτικά τους προϊόντα, παραμένουν αιφνιδιασμένοι.
Οι πρώτες διαπραγματεύσεις για τις νέες τιμές έχουν ξεκινήσει με τους πελάτες τους στις ΗΠΑ. Οσα χάσουν εκεί δεν το κρύβουν ότι θα περάσουν στα προϊόντα τους τις επιβαρύνσεις από τις άλλες αγορές.
Επώνυμες μάρκες
Το πρόβλημα ωστόσο για τις περισσότερες επώνυμες μάρκες είναι οι βαρύτατοι δασμοί που έχουν επιβληθεί όχι μόνο στην Κίνα και το Βιετνάμ, αλλά και στο Μπανγκλαντές, την Καμπότζη και την Ινδονησία, όπου έχουν μεταφέρει την παραγωγή τους πολλές εταιρείες ρούχων και υποδημάτων. για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα. Προτιμούν άλλες χώρες, που και αυτές ωστόσο έχουν υψηλούς δασμούς.
Πολλοί θα σκεφτούν τα μεγάλα περιθώρια κέρδους που έχουν οι συγκεκριμένες εταιρείες, με την παραγωγή σε αυτές τις χώρες, που φτάνουν και το 70%, άρα θα μπορούσαν να υποθέσουν ότι υπάρχει έδαφος να απορροφηθούν οι αυξήσεις. Δεν φαίνεται ωστόσο σίγουρο. Οι λιανέμποροι θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ της κερδοφορίας τους και της διατήρησης της πελατείας τους.
Συνήθως ωστόσο διαλέγουν έναν συνδυασμό, που επιβαρύνει όλες τις πλευρές, ακόμα και τις άσχετες και σε αυτή την περίπτωση, όπως η Ελλάδα. Και όταν λέμε επώνυμα προϊόντα που όλοι αγοράζουμε, αρκεί να θυμηθούμε ότι στο Βιετνάμ παράγεται το 50% της παραγωγής υποδημάτων της Nike και το 39% της Adidas. Εκεί παράγεται και το 40% των ρούχων της Abercrombie & Fitch, της Gap και της Victoria Secret.
