Η ευρωπαϊκή ναυτιλία αποτελεί γεωπολιτικό πλεονέκτημα για την Ευρώπη, διευκολύνοντας την εξαγωγή και την εισαγωγή αγαθών, τροφίμων και ενέργειας, καθώς η ΕΕ ελέγχει το 35% του παγκόσμιου στόλου ενώ αντιπροσωπεύει το 15% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Τα παραπάνω διαπιστώνουν μελέτες της Deloitte και του CE Delft που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Ενωση των Ευρωπαίων Εφοπλιστών (ECSA) ενόψει της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής για τη Ναυτιλία που πραγματοποιείται χθες και σήμερα.
Ενώ η ΕΕ αντιπροσωπεύει περίπου το 15% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ο ευρωπαϊκός ναυτιλιακός στόλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 35% του παγκόσμιου στόλου σε όρους παγκόσμιας χωρητικότητας σε όλα τα τμήματα, διαπιστώνει η μελέτη της CE Delft. Η ευρωπαϊκή ναυτιλία ελέγχει το 30% των παγκόσμιων πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, το 44% των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, το 35% των δεξαμενοπλοίων και το 33% των πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, γεγονός που την καθιστά ηγετική δύναμη στο παγκόσμιο εμπόριο.
Η μελέτη της Deloitte υπογραμμίζει ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα εντονότερο διεθνή ανταγωνισμό ως προτιμώμενη τοποθεσία για ναυτιλιακές δραστηριότητες από ποτέ άλλοτε. Ο ευρωπαϊκός στόλος αυξάνεται σταθερά, αλλά άλλοι στόλοι αναπτύσσονται ταχύτερα. Καθώς η γεωπολιτική αβεβαιότητα αυξάνεται, η ευρωπαϊκή ναυτιλία θα πρέπει να θεωρείται ως γεωπολιτικό πλεονέκτημα στην περιοχή, εδραιώνοντας την ηγετική θέση της ΕΕ στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού.
Επενδυτικό κενό
Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ισχύον ρυθμιστικό και φορολογικό πλαίσιο της ΕΕ διευκολύνει έναν ανταγωνιστικό ναυτιλιακό τομέα της ΕΕ. Ωστόσο, επισημαίνει σημαντικούς τομείς που χρήζουν βελτίωσης, όπως η κάλυψη του επενδυτικού κενού για την υιοθέτηση καθαρών τεχνολογιών και καυσίμων, η μείωση του διοικητικού φόρτου και η ευθυγράμμιση με τους διεθνείς κανονισμούς. «Η ναυτιλία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ασφάλειας της ενέργειας και της εφοδιαστικής αλυσίδας της Ευρώπης και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης. Η ευρωπαϊκή ναυτιλία είναι μια ιστορία επιτυχίας. Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 35% του παγκόσμιου στόλου έναντι του μεριδίου της ΕΕ στο παγκόσμιο ΑΕΠ που ανέρχεται στο 15%. Ο ευρωπαϊκός στόλος και η χωρητικότητά μας αυξάνονται, αλλά άλλοι αυξάνονται ταχύτερα. Για να διατηρήσει η Ευρώπη τη ναυτιλία ως γεωπολιτικό πλεονέκτημα, πρέπει να διατηρήσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητά της και να επενδύσει στην ενεργειακή μετάβαση.
Η επένδυση των εσόδων από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ και των εθνικών κρατών-μελών σε καθαρές τεχνολογίες και καθαρά καύσιμα θα καταστήσει όλο το ναυτιλιακό βιομηχανικό σύμπλεγμα πιο ανταγωνιστικό, δήλωσε ο Σωτήρης Ράπτης, γενικός γραμματέας των Ευρωπαίων Εφοπλιστών/ECSA.
Συστάσεις
Η μελέτη της Deloitte διατυπώνει συστάσεις πολιτικής σε τέσσερις πυλώνες της ναυτιλίας. Ειδικότερα:
n στην ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη ναυτιλία με προσανατολισμό προς το μέλλον, σημειώνοντας ότι μια νέα ευρωπαϊκή ναυτιλιακή στρατηγική θα πρέπει να διασφαλίσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των ναυτιλιακών κέντρων της ΕΕ, να προωθήσει το ναυτιλιακό σύμπλεγμα της ΕΕ και να εστιάσει στις συνέργειες μεταξύ των διαφόρων κέντρων αριστείας.
n στην ευθυγράμμιση και απλούστευση του ρυθμιστικού και πολιτικού περιβάλλοντος και μείωση του διοικητικού φόρτου, καλώντας την ΕΕ να θέσει ως προτεραιότητα την απλούστευση των κανονιστικών ρυθμίσεων για να εξασφαλίσει την ευθυγράμμιση με τους διεθνείς κανονισμούς σε επίπεδο Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) και Διεθνούς Ομοσπονδίας Εργασίας.
n στο «κλείσιμο του επενδυτικού χάσματος» με τη στήριξη των δημόσιων επενδύσεων και διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση καθώς η ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση της ναυτιλίας απαιτεί τεράστιες επενδύσεις. Συνιστά επίσης την εισαγωγή πρόσθετων χρηματοδοτικών μέσων (όπως ο μηχανισμός των δημοπρασιών) που επιτρέπει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τα εθνικά έσοδα από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Ρύπων (ΣΕΔΕ) της ΕΕ για να συμπληρώνουν τα κονδύλια της ΕΕ.
n στην προώθηση πολιτικών αναβάθμισης και επανακατάρτισης των ναυτικών καθώς τα επερχόμενα καθαρά καύσιμα και οι ψηφιακές τεχνολογίες θα απαιτήσουν νέες και πρόσθετες δεξιότητες, εκπαίδευση και επιχειρησιακή κατάρτιση για τους ναυτικούς. Η ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση θα απαιτήσει την αναβάθμιση και επανεκπαίδευση περίπου 800.000 ναυτικών τα επόμενα 10 χρόνια διεθνώς και, σύμφωνα με την έκθεση Ντράγκι, 250.000 ναυτικών μόνο στην Ευρώπη.
