Με σημαντικές καθυστερήσεις και αυξημένο κόστος προχωρεί πλέον το πρόγραμμα ανακαίνισης 14 συρμών της Γραμμής 1 του μετρό (πρώην ΗΣΑΠ), το οποίο θυμίζει σύγχρονο «γεφύρι της Αρτας».
Πρόκειται για συρμούς που άρχισαν να λειτουργούν το 1984, ξεπερνώντας σήμερα κατά πολύ τον προσδοκώμενο χρόνο ζωής των 30 χρόνων. Η έλλειψη ανταλλακτικών και η ελλιπής τεχνική υποστήριξη από την αγορά δυσκόλεψαν σημαντικά τη συντήρησή τους και αύξησαν τις βλάβες, με αποτέλεσμα να πυκνώνουν τα περιστατικά ακινητοποίησής τους εν μέσω καπνών.
Η σύμβαση για την πλήρη ανακατασκευή των 14 συρμών υπεγράφη επί υπουργίας Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, στις 15 Δεκεμβρίου 2022, από τη διοίκηση της εταιρείας Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ) και την ισπανική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF).
Το αρχικό τίμημα του έργου ήταν 65,5 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ (περίπου 81,2 εκατ. με ΦΠΑ), ενώ ο χρόνος παράδοσης του συμβατικού αντικειμένου είχε οριστεί στους 34 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης. Ωστόσο, η παράδοση των συρμών είχε συμφωνηθεί να γίνει τμηματικά: Ο πρώτος ανακαινισμένος συρμός επρόκειτο να παραδοθεί σε 19 μήνες (τον Ιούλιο του 2024), τέσσερις συρμοί σε 25 μήνες (τον Ιανουάριο του 2025), πέντε συρμοί σε 30 μήνες (τον Ιούνιο του 2025) και οι υπόλοιποι τέσσερις συρμοί σε 34 μήνες (τον Οκτώβριο του 2025).
Νέο χρονοδιάγραμμα
Το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα «αντικαταστάθηκε» στην πράξη με νέο, που προέβλεπε ο πρώτος ανακαινισμένος συρμός να παραδοθεί τον Φεβρουάριο του 2025 και οι υπόλοιποι 13 συρμοί να παραδοθούν 10 μήνες αργότερα, δηλαδή, στο τέλος του 2025.
Μόλις πρόσφατα η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ αποδέχθηκε να δοθεί στην CAF και νέα παράταση 7 μηνών (216 ημερών) σε ό,τι αφορά την παραλαβή του πρώτου συρμού, ορίζοντας την 5η Σεπτεμβρίου 2025 ως νέα ημερομηνία παραλαβής του «πρότυπου» ανακαινισμένου συρμού. Ωστόσο, ο συγκεκριμένος συρμός θα πρέπει στη συνέχεια να πραγματοποιήσει δοκιμαστικά δρομολόγια για περίοδο περίπου δύο μηνών, ώστε να δοθεί το πράσινο φως για την ανακατασκευή και των υπόλοιπων συρμών με βάση τον «πρότυπο».
Για την καθυστέρηση υλοποίησης της σύμβασης η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ επέβαλε στην εταιρεία CAF πρόστιμο μόλις 45.377,75 ευρώ! Στο μεταξύ, η συνολική δαπάνη του έργου ανέβηκε στα 94,19 εκατ. ευρώ, καθώς στα έργα συμπεριλαμβάνεται και η ανακαίνιση των υποσταθμών σε Φάληρο και Ηράκλειο, όπως και η πρόσληψη τεχνικού συμβούλου.
Σημειώνεται ότι η ανακατασκευή και η ριζική ανακαίνιση των 14 συρμών πραγματοποιούνται σε εργοστάσιο της εταιρείας «NK trailers» στον Βόλο. Η ανακαίνιση των συρμών θα προχωρήσει έχοντας ως βάση ένα «πρότυπο βαγόνι» που ετοιμάζεται στην Ισπανία, ενώ στην Ελλάδα θα γίνει η μετασκευή όλων των υπόλοιπων βαγονιών (όχι μόνο του «πρότυπου» συρμού αλλά και των υπολοίπων 13). Πάντως, παρότι το «πρότυπο βαγόνι» είναι ήδη έτοιμο στην Ισπανία, δεν έχει έρθει ακόμα στην Ελλάδα!
Νέος στόχος της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ είναι ο πρώτος συρμός να είναι έτοιμος και λειτουργικός μέχρι τον Νοέμβριο 2025 και μέχρι το τέλος του 2026 να έχουν τεθεί σε λειτουργία και οι υπόλοιποι 13 ανακαινισμένοι συρμοί στη γραμμή Πειραιάς – Κηφισιά. Αν και οι αρμόδιοι επισημαίνουν ότι τα πράγματα θα… τρέξουν γρηγορότερα μετά την παραλαβή του πρώτου συρμού, το βέβαιο είναι ότι εντός του 2025 δεν θα παραληφθεί δεύτερος ανακατασκευασμένος συρμός.
Το έργο
Με το έργο αυτό θα ανακαινιστούν οι 14 συρμοί του πρώην ΗΣΑΠ που ξεκίνησαν να λειτουργούν σταδιακά τη διετία 1984-1985 και σήμερα είναι σε ιδιαίτερα κακή κατάσταση, τόσο εμφανισιακά όσο και λειτουργικά. Οι συρμοί θα μπορούν να λειτουργήσουν με επάρκεια για επιπλέον 25 χρόνια.
Παράλληλα, οι χρονοαποστάσεις της Γραμμής 1 θα μειωθούν και θα είναι αντίστοιχες με αυτές των Γραμμών 2 και 3.
Οι κύριες παρεμβάσεις:
- Πλήρης ή μερική αντικατάσταση των συστημάτων θυρών, έλξης, παροχής βοηθητικών συστημάτων και αέρα, με αποτέλεσμα την αύξηση της αξιοπιστίας και τη βελτίωση της διατηρησιμότητας των συρμών.
- Πλήρης ανακαίνιση της καμπίνας του μηχανοδηγού και του εσωτερικού των οχημάτων με σκοπό τη βελτίωση της προσβασιμότητας και ενημέρωσης των επιβατών.
- Εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου (π.χ. κάμερες για τον έλεγχο του κλεισίματος των θυρών).
