Η Σύνοδος των ηγετών της ΕΕ αρχίζει σήμερα (Πέμπτη 26/6) το πρωί στις Βρυξέλλες, μια μέρα μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη, και περιλαμβάνει πολλά θέματα προς συζήτηση. Από τα πιο ακανθώδη είναι η Ουκρανία
Το σενάριο είναι γνώριμο: από τη μια πλευρά τα 26 κράτη-μέλη και από την άλλη το 27ο, η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν που αντιτίθεται στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το Κίεβο.
Ουκρανία και Μολδαβία
Όταν η Πολωνία ανέλαβε την εξάμηνη προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιανουάριο, στόχος της ήταν η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Ο στόχος αυτός δε θα επιτευχθεί γιατί απαιτείται ομοφωνία και η Ουγγαρία, μέχρι στιγμής, βάζει συνεχώς βέτο – ο Όρμπαν διοργάνωσε μέχρι και συμβουλευτικό δημοψήφισμα στη χώρα του για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ. Στη σημερινή Σύνοδο, θα γίνει μια προσπάθεια μήπως σημειωθεί κάποια πρόοδος αλλά το πιθανότερο είναι ότι η Βουδαπέστη θα συνεχίζει να θέτει βέτο.
Ο εκβιασμός Ορμπάν για την Ουκρανία
Το κυριότερο ερώτημα πλέον είναι αν η Ουκρανία πρέπει να διαχωριστεί από τη Μολδαβία στην ενταξιακή διαδικασία, αφού κανένα κράτος-μέλος δεν αντιτίθεται στην ένταξη της δεύτερης. Αρκετά κράτη-μέλη διστάζουν να εγκρίνουν αυτόν τον διαχωρισμό γιατί δεν θέλουν να φανεί ότι υποκύπτουν στον εκβιασμό του Όρμπαν.
Το 18ο πακέτο κυρώσεων για τη Ρωσία
Άλλο θέμα στην ατζέντα των ηγετών που μπορεί να προκαλέσει τριβές είναι η έγκριση του 18ου πακέτου κυρώσεων προς τη Ρωσία και η εξάμηνη ανανέωση όλων των προηγούμενων κυρώσεων. Το πιθανότερο είναι ότι θα γίνει ο εξής συμβιβασμός: θα υιοθετηθούν οι δυο αποφάσεις για τις κυρώσεις προς τη Ρωσία αλλά δεν θα ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με το Κίεβο.
Για τους περισσότερους ευρωπαίους ηγέτες, το σημαντικότερο είναι η εξάμηνη ανανέωση των προηγούμενων κυρώσεων. Η Ουγγαρία απείλησε να ασκήσει βέτο στην τελευταία ανανέωση, τον Ιανουάριο, αλλά μάλλον θα είναι ευκολότερα τα πράγματα αυτή τη φορά και ό,τι κι αν προκύψει, υπάρχει χρόνος για να βρεθεί λύση ως το τέλος Ιουλίου που λήγει η τελευταία ανανέωση.
Η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Αμυνας
Άλλο σημείο τριβής είναι η χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής άμυνας που γίνεται ακόμη πιο πιεστική λόγω της αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ που αποφασίστηκε στη χθεσινή σύνοδο του ΝΑΤΟ. Η Γερμανία και η Ολλανδία συνεχίζουν να αντιτίθενται στα ευρωομόλογα, ενώ η Φινλανδία και η Δανία εξετάζουν την πιθανότητα αλλά είναι ακόμη νωρίς για πρόοδο στο ζήτημα.
Μέση Ανατολή, μετανάστευση, εσωτερική ασφάλεια
Στην ατζέντα της σημερινής συνόδου βρίσκονται επίσης η Μέση Ανατολή, η μετανάστευση, η εσωτερική ασφάλεια κ.ά. Η πραγματική ρήξη όμως δεν αναμένεται ανάμεσα στους ηγέτες των κρατών-μελών αλλά ανάμεσα στην πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και μερικά από τα κόμματα της Ευρωβουλής που τη στήριξαν για να επανεκλεγεί στο αξίωμά της πριν από ένα χρόνο και έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στο Κολέγιο των Επιτρόπων της τον Νοέμβριο.
Η ρήξη με την Ούρσουλα για το Green Deal
Τελευταία αφορμή για την ρήξη αυτή ήταν η απόφαση της Φον Ντερ Λάιεν να αποσύρει το νομοσχέδιο για το “οικολογικό ξέπλυμα” (την πρακτική εταιρειών να παρουσιάζονται ψευδώς φιλικές προς το περιβάλλον) την περασμένη Παρασκευή (20/6) για να ικανοποιήσει το κόμμα της, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), και τα κόμματα της ακροδεξιάς αλλά εξοργίζοντας τους Σοσιαλιστές και το κεντρώο Renew που τη στήριξαν ακριβώς για να προωθήσει το Green Deal για το περιβάλλον.
Η κατάσταση αυτή δεν έχει προηγούμενο στην ΕΕ και κινδυνεύει να την εμφανίσει ακόμη πιο αποδυναμωμένη, σε μια στιγμή που μοιάζει να έχει μπει στο περιθώριο από τον Ντόναλντ Τραμπ: είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευθυγραμμίζεται με την ακροδεξιά σε κάποια νομοθετική πράξη, σπάζοντας τη σχέση εμπιστοσύνης με μερικά από τα κόμματα που τη στήριξαν.
Σκληρή μεταναστευτική πολιτική έναντι Green Deal
Το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές, το Renew και μέρος των Πρασίνων στήριξαν πέρσι την επανεκλογή της Φον Ντερ Λάιεν με βάση το πρόγραμμα που παρουσίασε αλλά έκτοτε την κατηγορούν ότι η δεξιά ατζέντα, όπως η απορρύθμιση και η σκληρή μεταναστευτική πολιτική, έχει πάρει προτεραιότητα έναντι του Green Deal.
Σε αδιέξοδο το νομοθετικό έργο της Ευρωβουλής
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ευρωομάδα του ΕΛΚ και εκείνες της ακροδεξιάς (ECR και Πατριώτες), που μοιάζουν να συνεργάζονται όλο περισσότερο, έχουν αρκετές ψήφους για να απορρίπτουν προεινόμενα νομοσχέδια όχι όμως και για να εγκρίνουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Χωρίς τους Σοσιαλιστές και το φιλελεύθερο Renew, το νομοθετικό έργο της Ευρωβουλής κινδυνεύει να βρεθεί σε αδιέξοδο.
