Ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε στις 10 Μαρτίου 1925 στον Πειραιά. Προήλθε από τη συγχώνευση του Πειραϊκού Συνδέσμου με την Πειραϊκή Ενωση, σωματεία που είχαν ιδρυθεί στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο Πειραιάς, στις αρχές του αιώνα, ήταν το σύμβολο μιας Ελλάδας που μεγάλωνε: ήταν το λιμάνι – σύνδεσμος με την Ευρώπη, η πύλη προς το μέλλον. Η δημιουργία του Ολυμπιακού αποτέλεσε τομή στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Το ίδιο το όνομά του πρώτα πρώτα – καθώς και το σύμβολό του, ο δαφνοστεφανωμένος αθλητής, παρέπεμπαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, για την αναβίωση των οποίων, εκείνη η γενιά των ιδρυτών του συλλόγου ήταν υπερήφανη.
Ολες οι αρχικές επιλογές έγιναν γιατι ο νεοσύστατος σύλλογος έπρεπε να αποκτήσει ένα χαρακτήρα οικουμενικό: να αγκαλιάζει την Ελλάδα, έχοντας ως σημείο αναφοράς τον Πειραιά, αλλά και ξεφεύγοντας από αυτόν σαν πλοίο που βγαίνει από το λιμάνι του. Οχι τυχαία το όνομα του νέου συλλόγου το έδωσε ο Νότης Καμπέρος, ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, πρώτος αντιπρόεδρός του και για τα δεδομένα της εποχής άνθρωπος πολυταξιδεμένος. Ο πρώτος πρόεδρος, ο βιομήχανος Μιχάλης Μανούσκος, πρόσθεσε το «Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς» και το όνομα του συλλόγου ψηφίστηκε ομόφωνα από τα 33 ιδρυτικά μέλη. Τα χρώματά του, το άσπρο και το κόκκινο, τα διάλεξε για τη φανέλα του ένας από τους πρώτους ποδοσφαιριστές του: ο Γιάννης Ανδριανόπουλος, μέλος της πρώτης ατραξιόν του συλλόγου, της θρυλικής πεντάδας των Ανδριανόπουλων.
Ο σύλλογος, σύμφωνα με τις διηγήσεις ενός άλλου μέλους της πεντάδας αυτής, του Λεωνίδα Ανδριανόπουλου, ιδρύθηκε έπειτα από συζητήσεις που έγιναν στην «Ταβέρνα του Μοίρα», γωνία Αλκιβιάδου και Kαραολή – σήμερα αυτή δεν υπάρχει. Δεν έπρεπε να μοιάζει με κανένα που υπήρχε στην Ελλάδα και ως προς τη διοικητική του οργάνωση. Οι 33 ιδρυτές αποφάσισαν πως τα μέλη που θα είχαν λόγο στη διοίκησή του έπρεπε να είναι ακριβώς εκατό. Οποιος είχε την ιδιότητα αυτή ήταν «αθάνατος»: την έχανε μόνο αν έφευγε από τη ζωή – τότε και μόνο μπορούσε να αντικατασταθεί. Σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Αλλά όποιος έχει διοικήσει τον Ολυμπιακό φροντίζοντας να συνεχίζει στον δρόμο των επιτυχιών είναι αθάνατος. Ο Νίκος Γουλανδρής, ο Σταύρος Νταϊφάς, ο Σωκράτης Κόκκαλης, οι αδελφοί Αγγελόπουλοι, φυσικά ο Βαγγέλης Μαρινάκης έχοντας αποδείξει ότι έχουν επίγνωση της ιστορικής τους αποστολής θα μπορούσαν να είναι στην «Ταβέρνα του Μοίρα», αθάνατοι μεταξύ αθανάτων.
Η μεγάλη εικόνα του συλλόγου (από τη μια ένας μικρός διοικητικός πυρήνας που προέκυπτε από ψήφους εκατό μελών και από την άλλη χιλιάδες υποστηρικτών που αγκάλιασαν τον σύλλογο από την πρώτη στιγμή) τον έκαναν να μοιάζει με πολιτική παράταξη, πιο πολύ από αθλητικό σωματείο: ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε ως Σύνδεσμος Φιλάθλων, ως ευκαιρία συμμετοχής σε μια κοινή χαρά και ευτυχία – η υποστήριξη που ζητούσε από τον κόσμο του ήταν η βάση της ίδιας της δημιουργίας του. Ο κόσμος του απέκτησε με την ομάδα μια σχέση που ξεπερνά τους συνηθισμένους συναισθηματισμούς: είναι μια σχέση εξαρχής σχεδόν ιδεολογική. Οι φράσεις του Σταύρου Νταϊφά, προέδρου της πρώτης επαγγελματικής ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού, ότι «είναι πιο δύσκολο να διοικείς τον Ολυμπιακό παρά την Ελλάδα», και ότι «ο πρόεδρος του Ολυμπιακού νιώθει μεγαλύτερη πίεση από τον πρωθυπουργό της χώρας», στην υπερβολή τους αποτελούν μεγάλες αλήθειες. Ο Ολυμπιακός κουβαλά πλέον εκατό χρόνια ιστορίας, έχει κερδίσει πρωταθλήματα σε όλα του τα τμήματα (47 στο ποδόσφαιρο στο οποίο είναι η μόνη ελληνική ομάδα με ευρωπαϊκό τρόπαιο, το UEFA Conference League, στην τροπαιοθήκη της και 323 συνολικά σε όλα τα σπορ!) όμως κυρίως παραμένει Σύνδεσμος Φιλάθλων, φιλάθλων που ξέρουν να αγαπούν, που χαρίζουν αποθεώσεις και αληθινή δημοφιλία σε όσους βοηθούν τον σύλλογο να μεγαλώσει κι άλλο, αλλά που συγχρόνως είναι και απαιτητικότατοι. Κι αυτή η απαίτηση για επιτυχίες κινεί την ιστορία του Ολυμπιακού σε όλα του τα τμήματα 100 χρόνια τώρα.
Με στόχο τον πρωταθλητισμό
Με την πάροδο του χρόνου ο Ολυμπιακός απέκτησε πολλά τμήματα που πρωταγωνίστησαν. Είναι η μοναδική ελληνική ομάδα με ευρωπαϊκά τρόπαια σε επίπεδο ανδρών πέρα από το ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ – και στο βόλεϊ και στο πόλο φυσικά. Και είναι ένας από τους λίγους ευρωπαϊκούς συλλόγους που μπορεί βάσιμα να ισχυρίζεται πως ομάδες από εννέα τουλάχιστον τμήματά του κάνουν κάθε χρόνο πρωταθλητισμό: μπορεί να είναι υπερήφανος, όχι μόνο για τις ομάδες των ανδρών του, αλλά και για τα κορίτσια του – που στο πόλο, το μπάσκετ, το βόλεϊ πρωταγωνιστούν. Η για δεκαετίες κυριαρχία του στην κολύμβηση σε αφήνει χωρίς λόγια. Ο σύλλογος τροφοδοτεί με μεγάλους αθλητές τις Εθνικές ομάδες και τις ολυμπιακές αποστολές. Χρωστάει σε αυτό του το χαρακτηριστικό την τεράστια δημοφιλία του; Οχι ακριβώς. Σύλλογοι με πολλά τμήματα υπήρξαν πολλοί – αντίθετα με αυτό που συνέβαινε στη Δυτική Ευρώπη όπου στις αρχές του 20ου αιώνα δημιουργούνταν αμιγώς ποδοσφαιρικές ομάδες, στην Ελλάδα αυτό δεν συνηθιζόταν. Αν ιστορικά κάτι ξεχώρισε τον Ολυμπιακό από τα υπόλοιπα μεγάλα σωματεία της χώρας, αυτό πρώτα από όλα είναι η αγάπη του συλλόγου για τις πρωτιές. Ο Ολυμπιακός δημιουργήθηκε για να πάρει τα σκήπτρα στον Πειραιά από τον δυνατό τότε Εθνικό, αλλά και για να πρωταγωνιστήσει στα νεοσύστατα πρωταθλήματα όπου πρωταγωνιστούσαν ομάδες της Αθήνας όπως ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ. Η στόχευση στην κατάκτηση της κορυφής τον έκανε λαοφιλέστατο: ο Ολυμπιακός είναι η πρώτη ομάδα που δημιουργήθηκε με στόχο τον πρωταθλητισμό. Οι επιτυχίες συμβάλουν στην ιστορική σκιαγράφηση ενός δεύτερου χαρακτηριστικού του: την παθολογική αγάπη, σε επίπεδο ταύτισης του κόσμου του με τους αθλητές της ομάδας. «Αν κερδίζαμε με λίγα γκολ δεν μπορούσαμε να βγούμε στον δρόμο. Μας ρωτούσαν τι πάθατε;» θυμάται ο Λεωνίδας Ανδριανόπουλος.
Μεγάλη μου αγάπη…
Αν η αγάπη για πρωτιές με τον καιρό απέκτησε τα χαρακτηριστικά μιας άγιας ψύχωσης, η αγάπη για τους αθλητές σε πολλές περιπτώσεις θυμίζει καταστάσεις ειδωλολατρίας. Η ποδοσφαιρική ομάδα του Ολυμπιακού, από τον καιρό που με τους Ανδρανόπουλους έχτισε την πρώτη μεγάλη ποδοσφαιρική δυναστεία που γνώρισε η χώρα, πορεύτηκε πάντα με στόχο τις κατακτήσεις τίτλων, που στο λαϊκό υποσυνείδητο των οπαδών της ομάδας ταυτίστηκαν κυρίως με μεγάλους ποδοσφαιριστές. Η ιστορία του Ολυμπιακού είναι μια ιστορία έντονων συναισθημάτων γιατί σε αυτή κυριαρχούν πρόσωπα: επιτυχίες και αποτυχίες, ιστορίες αγάπης και προδοσίας, ρεκόρ και οδυνηρές ήττες σημάδεψαν την επικαιρότητα του συλλόγου κι έμαθαν τον οπαδό να ζει με την ομάδα και την καθημερινότητά της. Η φράση «το ποδόσφαιρο είναι το σημαντικότερο από τα δευτερεύοντα πράγματα» για τον οπαδό του Ολυμπιακού δεν είχε ποτέ νόημα: η ομάδα ήταν σταθερά μια από τις μεγάλες αγάπες της ζωής του – σημαντική όσο και η οικογένειά του και άπειρα σημαντικότερη από τη δουλειά του, την πολιτική του παράταξη, την όποια θρησκευτική του πεποίθηση. Ως ιστορία ακραίων συχνά αισθημάτων ο Ολυμπιακός δεν υπήρξε ποτέ υπεράνω προσώπων γιατί ο κόσμος του αγαπούσε και μισούσε σχεδόν πάντα ακραία: κυρίως σπανίως συγχωρούσε – η συγγνώμη δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση για τους παθιασμένους ανθρώπους. Με τον καιρό η λατρεία για τον μεγάλο παίκτη έβαλε την ομάδα μπροστά σε μια πολύ ενδιαφέρουσα υποχρέωση: την υποχρέωση να κερδίζει παίζοντας και επιθετικό ποδόσφαιρο. Η τραγωδία της Θύρας 7, η πιο πικρή βραδιά στην ιστορία του συλλόγου, ήρθε ύστερα από ένα σούπερ επιθετικό παιχνίδι και μια νίκη με 6-0 κόντρα στην ΑΕΚ: η μοίρα σκηνοθέτησε μια ιστορία δακρύων ως συνέπεια μιας εμφάνισης καταπληκτικής – προκαλεί πάντα ανατριχίλα η σκέψη ότι κάποιοι είδαν τον Ολυμπιακό που φαντάζονταν κι έφυγαν με αυτή του την εικόνα από τη ζωή – έφυγαν ύστερα από μια στιγμή απόλυτης ευτυχίας.
Οι μεγάλες ομάδες του Ολυμπιακού διέφεραν σε πολλά, αλλά έμοιαζαν σε ένα: ήταν όλες ομάδες παικτών, ομάδες με μεγάλες πριμαντόνες και μεγάλες ντίβες που «μεγάλωναν τους μικρούς οπαδούς του Ολυμπιακού με τα γκολ τους» – για να θυμηθώ μια φράση του Νίκου Αναστόπουλου που περιγράφει πολύ γλαφυρά ποιος είναι ο σκοπός του κυνηγού που φοράει τα ερυθρόλευκα.
Η αιώνια πλέον σκυταλοδρομία
Αυτή η αγάπη για τους μεγάλους παίκτες καθιστά την ιστορία του Ολυμπιακού μια ιστορία μοναδικών προσωπικοτήτων και μεγάλων στιγμών. Η ιστορική σκυταλοδρομία θέλει τους Ανδριανόπουλους να κληρονομούν την υποχρέωση της κατάκτησης τίτλων στον Σάββα Θεοδωρίδη, στον Ανδρέα Μουράτη, στον Ηλία Ρωσίδη, στον Θανάση Μπέμπη. Τους διαδέχονται ο Γιώργος Σιδέρης, ο Νίκος Γιούτσος και οι άλλοι σούπερ ήρωες του Ολυμπιακού του Μπούκοβι. Με τη σειρά τους αυτοί θα αφήσουν την ευθύνη της συνέχισης της δυναστείας στον Υβ Τριαντάφυλλο, τον Γιώργο Δεληκάρη, τον Παναγιώτη Κελεσίδη, τον Βασίλη Σιώκο, τον Μάικ Γαλάκο, τον Μιχάλη Κρητικόπουλο. Στην έναρξη της εποχής του επαγγελματικού ποδοσφαίρου θα πάρουν τα ηνία της ομάδας ο Νίκος Αναστόπουλος, ο Τάσος Μητρόπουλος, ο Βαγγέλης Κουσουλάκης. Θα βγάλουν την ομάδα από τα «πέτρινα» χρόνια της ο Αλέκος Αλεξανδρής, ο Γρηγόρης Γεωργάτος, ο Σέρβος αλλά δικός μας Πέντραγκ Τζόρτζεβιτς, ο Δημήτρης Ελευθερόπουλος και ο Στέλιος Γιαννακόπουλος και μετά ο Κώστας Μήτρογλου, ο Κώστας Μανωλάς, ο Κώστας Φορτούνης θα της ανοίξουν τον δρόμο για ευρωπαϊκές επιτυχίες.
Τα ξένα αστέρια
Οταν στον χορό μπήκαν και οι ξένοι ποδοσφαιριστές ο Ολυμπιακός μπορεί να υπερηφανεύεται, όχι γιατί είχε τους πιο πολλούς από τους καλύτερους που αγωνίστηκαν στην Ελλάδα αλλά γιατί τους έκανε σχεδόν όλους οπαδούς της ομάδας του: ο Βιέρα και ο Λοσάντα, ο Χόρχε Μπάριος και ο Σέστιτς, ο Λάγιος Ντέταρι και ο μακαρίτης ο Φούνες, ο Ολεγκ Προτάσοφ, ο Σίνισα Γκόγκιτς και ο Ζιοβάνι, ο Γκαλέτι, ο Μέλμπεργκ και ο Καρεμπέ που τιμά τον σύλλογο και ως παράγοντας όπως και ο Ντάρκο Κοβάσεβιτς, ο Μιραλάς και ο Ιμπαγάσα, αλλά και ο Βαλμπουενά κι ο Ελ Αραμπί και όσοι στην ομάδα αγωνίζονται σήμερα νομίζεις ότι έχουν μεγαλώσει στις ακαδημίες του Ρέντη, όπως ο Ρέτσος, ο Τζολάκης, ο Μουζακίτης, ο Κωστούλας. Τέτοιο είναι το πάθος τους.
Σε όλα τα σπορ
Πάθος και κυρίως υπερηφάνεια για τον σύλλογο συναντάς και όταν διηγείσαι τα κατορθώματα των αθλητών των άλλων σπορ του συλλόγου. Ο Στιβ Γιατζόγλου, ο Γιώργος Καστρινάκης, ο Αργύρης Καμπούρης σκόρερ των δύο σημαντικότερων βολών στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ (αυτών που έβγαλαν την Εθνική ομάδα πρωταθλήτρια Ευρώπης το 1987) αλλά και ο Ζάρκο Πάσπαλιε, ο Ντέιβιντ Ρίβερς, ο Βασίλης Σπανούλης, ο Γιώργος Πρίντεζης, ο Κώστας Παπανικολάου έχουν γράψει τις χρυσές σελίδες του Ολυμπιακού στο μπάσκετ. Ο Λάιος, ο Τριανταφυλλίδης, ο Μουστακίδης, ο Φάκας, ο Γκουντάκος, ο Θεοδωρίδης, ο Ντράγκοβιτς, ο Αμαριανάκης, ο Γκιούρδας, ο Καζάζης, ο Πολύζος, ο Τερζάκης, ο Γκιούρδας αλλά κι ο Γκούσταφσον, ο Ουρμπάνοβιτς, ο Βίλντε, ο Μπρντζόβιτς και άλλοι πολλοί είναι τα χρυσά παιδιά του Ολυμπιακού στο βόλεϊ. Στο πόλο η ομάδα έχει Ολυμπιονίκες και πρωταθλητές Ευρώπης όπως ο Βλάχος, ο Γενηδουνιάς, ο Φουντούλης, ο Νικολαΐδης, ο Δερβίσης, ο Γούνας, ο Αργυρόπουλος, ο Πάβιτς που έχουν πάρει τη σκυτάλη από τους Αφρουδάκηδες, τον Βλοντάκη, τον Δελακά, τον Κολόμβο, τον Ντούσκα και άλλους πάρα πολλούς άξιους.
Οι μεγάλοι «στρατηγοί»
Στη σκυταλοδρομία των επιτυχιών φυσικά συμμετέχουν και προπονητές που σφράγισαν την ιστορία του συλλόγου. Ο Μπούκοβι και ο Μπάγεβιτς. Ο Βαλβέρδε και ο Πέδρο Μαρτίνς. Ο Τάκης Λεμονής και ο Λάκης Πετρόπουλος. Ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ. Ο Γιάννης Ιωαννίδης, ο Ντούσαν Ιβκοβιτς και ο Γιώργος Μπαρτζώκας. Ο Γιάννης Λάιος και ο Μοντάλι. Ο Στάμενιτς, ο Κάσας, ο Πάτερος και ο Βλάχος. Κι άλλοι πάρα πολλοί που θα χρειαζόταν η συγγραφή μιας ολόκληρης εγκυκλοπαίδειας για να φανεί η σημαντικότητα της προσφοράς τους.
Οι δοξασμένες στιγμές
Ολα αυτά τα αστέρια και άλλα πολλά που φώτισαν τον δρόμο του συλλόγου στον δρόμο προς τα εκατό του χρόνια είναι παραγωγοί μεγάλων στιγμών – μοναδικοί πρωταγωνιστές σε μια σκυταλοδρομία που περιλαμβάνει πρωταθλήματα και κύπελλα, ευρωπαϊκούς θριάμβους και απολαυστικές νίκες σε ντέρμπι, αλλά και ήττες που βοήθησαν στο να προκύψει ο σκληρός χαρακτήρας του πρωταθλητή και πόνους που έδεσαν τον κόσμο που αγαπά τον σύλλογο ακόμα πιο πολύ. Ο Ολυμπιακός είναι όλα. Είναι ο θρίαμβος στο UEFA Conference League και η τραγωδία της Θύρας 7. Είναι η κατάκτηση του Youth League από τους θαυματουργούς μικρούς του πέρυσι, αλλά κι εκείνη η καταραμένη βραδιά στο ΟΑΚΑ που ο άνεμος μπέρδεψε τον Δημήτρη Ελευθερόπουλο κι ο Ολυμπιακός έχασε τη δυνατότητα να αποκλείσει τη Γιουβέντους. Είναι οι νίκες στο Καραϊσκάκη με τη Λίβερπουλ, την Ατλέτικο Μαδρίτης, τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, τη Μίλαν, αλλά και οι χαμένες προκρίσεις από την Κραϊόβα και την Ντιναμό Κιέβου. Είναι τα γκολ του Αναστόπουλου με τον Αγιαξ, αλλά και το «χέρι-πέναλτι» του Ρομπέρτο Κάρλος κόντρα στη Ρεάλ στο Μπερναμπέου που δεν δόθηκε. Είναι οι εποποιΐες με την Αρσεναλ, αλλά και ο άδικος αποκλεισμός με τη Γουλβς ή την Αντερλεχτ. Είναι τα τρίποντα του Σπανούλη στον τελικό της Ευρωλίγκας με τη Ρεάλ Μαδρίτης στο Λονδίνο, αλλά και τα χαμένα Final 4 για ένα άστοχο σουτ. Είναι ο τελικός στο Τσάμπιονς Λιγκ του πόλο και η απόλυτη επικράτηση κόντρα στην Προ Ρέκο, αλλά και το εξόφθαλμο διαιτητικό λάθος του σλοβένου διαιτητή Μαργκέτα, ο οποίος ακύρωσε πεντακάθαρο γκολ για ανύπαρκτο επιθετικό φάουλ του Χατζηθεοδώρου 4 δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη ενός τελικού με τη Γιουνγκ στο Ντουμπρόβνικ που θα έδινε στην ομάδα τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης. Είναι ο τραυματισμός του Βίλντε στον ευρωπαϊκό τελικό της ομάδας βόλεϊ στο ΣΕΦ με τη Ραβένα, αλλά και ο αποκλεισμός του ΠΑΟ στον ημιτελικό του CEV Τσάλεντζ Καπ που η ομάδα κατέκτησε ύστερα από ήττα στο πρώτο ματς εντός έδρας. Είναι 47 πρωταθλήματα στο ποδόσφαιρο που κερδήθηκαν και άλλα τόσα που χάθηκαν: ο κόσμος τα ήθελε όλα.
Ο Ολυμπιακός είναι πλέον η ιστορία ενός αιώνιου έφηβου εκατό ετών που θα συνεχίσει να εκπλήσσει…
