Αναδιοργάνωση του θεσμού της Εφεδρείας: Ο Νίκος Δένδιας παρουσίασε τη νέα εποχή για το «Στρατό των Πολιτών»

Με φόντο τις νέες γεωπολιτικές προκλήσεις και στο πλαίσιο της Ημερίδας με θέμα «Αναδιοργάνωση του Θεσμού της Εφεδρείας» που διοργανώνει το Γενικό Επιτελείο Στρατού σήμερα στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας παρουσίασε τις κατευθύνσεις της νέας στρατηγικής που φέρει την υπογραφή της «Ατζέντας 2030».
Όπως επισημαίνουν πηγές του Υπουργείου, η αναδιάρθρωση της εφεδρείας αποτελεί βασική κυβερνητική προτεραιότητα και φιλοδοξεί να δημιουργήσει έναν σύγχρονο, θεσμικά κατοχυρωμένο και επιχειρησιακά έτοιμο «Στρατό των Πολιτών».
Ο θεσμός της εφεδρείας, όπως υπενθύμισε ο Υπουργός, έχει ιστορικές ρίζες που ξεκινούν από την Αρχαία Ελλάδα. Ωστόσο, σήμερα κρίνεται αναγκαία η πλήρης αναδιοργάνωση του, καθώς – παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες – η λειτουργία του απέχει πολύ από τις επιχειρησιακές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Το 2024 κλήθηκαν 28.455 έφεδροι για μετεκπαίδευση, όμως μόλις 14.203 ανταποκρίθηκαν – λιγότεροι από τους μισούς. Το στοιχείο αυτό καταδεικνύει την ανάγκη για ριζική αλλαγή τόσο στο θεσμικό πλαίσιο όσο και στις διαδικασίες της μετεκπαίδευσης.
Η «Ατζέντα 2030» και η Ενεργός Εφεδρεία
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Υπουργείου, στόχος είναι να συγκροτηθεί δύναμη 150.000 ενεργών εφέδρων μέσα στην επόμενη πενταετία. Η ενεργός εφεδρεία θα βασίζεται σε τακτική, ρεαλιστική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας, με κύριο άξονα την εθελοντική συμμετοχή. Υποχρεωτική θα είναι μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και όπου δεν καλύπτονται οι επιχειρησιακές ανάγκες.
Από τον θεσμό θα αποκλείονται όσοι έχουν καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα, ενώ εξετάζονται και επιπλέον κίνητρα για τη συμμετοχή, τα οποία θα ανακοινωθούν προσεχώς.
Η μετεκπαίδευση των εφέδρων θα ακολουθεί τα πρότυπα της Φινλανδίας και του Ισραήλ, με χρήση εξομοιωτών, τεχνολογίας αιχμής και εκπαίδευσης σε σύγχρονες απειλές, όπως τα drones. Οι έφεδροι θα παρακολουθούν κύκλους εκπαίδευσης διάρκειας 3 έως 6 ημερών κάθε 3 έως 5 χρόνια, με συνολική διάρκεια μέχρι 80 ημερών για τους οπλίτες και 150 ημέρες για τους αξιωματικούς μέχρι την ηλικιακή αποστρατεία.
Ο εκσυγχρονισμός της διαδικασίας κλήσης εφέδρων έχει ήδη ξεκινήσει, με την εφαρμογή «ΕΦΕΔΡΟΣ» να συνδέεται με το GOV.GR για την ψηφιακή αποστολή επιστρατευτικών εγγράφων και μαζικά SMS. Παράλληλα, προβλέπεται η ίδρυση δύο νέων Κέντρων Μετεκπαίδευσης Εφεδρείας, ένα στην Αττική και ένα στη Βόρεια Ελλάδα, αξιοποιώντας υπάρχουσες στρατιωτικές υποδομές.
Οικονομική Αποζημίωση και Στήριξη των Εργαζομένων
Η νέα εφεδρεία δεν θα λειτουργεί εις βάρος των επαγγελματικών υποχρεώσεων των πολιτών. Προβλέπεται οικονομική αποζημίωση για τις ημέρες απουσίας από την εργασία, ενώ επίκειται διάλογος με τους εργοδοτικούς φορείς για την κάλυψη μέρους του κόστους. «Δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή ανάπτυξη χωρίς ισχυρή άμυνα», σχολιάζουν κύκλοι του Υπουργείου.
Η ενεργός εφεδρεία θα ενισχύσει τη δράση της Εθνοφυλακής, ειδικά σε παραμεθόριες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, ενοποιούνται οι Διευθύνσεις Επιστράτευσης και Εθνοφυλακής, ώστε να υπάρχει ενιαίο επιχειρησιακό σχέδιο αντιμετώπισης απειλών.