Η ΕΕ αναζητά νέους φίλους καθώς οι παραδοσιακές της σχέσεις αρχίζουν να αντικατοπτρίζουν τα ρήγματα που άνοιξαν οι εντάσεις με τους Αμερικανούς. Η ΕΕ έχει εμπορικές συμφωνίες με τρεις φορές περισσότερες χώρες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε αναλογία είκοσι προς έξι.
Ηδη οι Βρυξέλλες προχώρησαν γρήγορα σε στενές εμπορικές σχέσεις με τη Mercosur (οικονομική ένωση της Νότιας Αμερικής), το Μεξικό και την Ελβετία, επανέλαβαν τις διαπραγματεύσεις με τη Μαλαισία, ενίσχυσαν τους δεσμούς με την Ινδία και, την περασμένη εβδομάδα, προσέγγισαν τη Νότια Αφρική.
«Είμαστε σε επαφή με άλλους συμμάχους. Αυτό περιλαμβάνει, και δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις, τον Καναδά, την Ιαπωνία, τη Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Μεξικό, για να αναφέρουμε μόνο μερικούς» διευκρίνισαν πηγές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι οποίες ταυτόχρονα απέκλεισαν το ενδεχόμενο η δασμολογική απάντηση των Βρυξελλών την περασμένη εβδομάδα να εφαρμοστεί σε συντονισμό με οποιαδήποτε φίλη χώρα.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έκανε σαφές ότι δεν θα δεχθεί αδιαμαρτύρητα τους αμερικανικούς δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο, που επιβλήθηκαν σε ευρωπαϊκά προϊόντα με ποσοστά έως και 25%. Σε απάντηση, η Κομισιόν ανακοίνωσε την επιβολή δασμών σε διάφορα αμερικανικά προϊόντα, εστιάζοντας σε Πολιτείες όπου ο Τραμπ διαθέτει ισχυρή εκλογική βάση.
Μεταξύ των προϊόντων που επηρεάζονται βρίσκονται αγροτικά αγαθά, όπως η σόγια, που παράγεται σε Πολιτείες όπως η Λουιζιάνα, αλλά και προϊόντα υψηλού συμβολισμού, όπως οι μοτοσικλέτες Harley Davidson, τα τζιν Levi’s, το bourbon και τα καλλυντικά.
Το σχέδιο των Βρυξελλών βασίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο περιλαμβάνει την επαναφορά δασμών που ίσχυαν μεταξύ 2018 και 2020, ενώ το δεύτερο αφορά πρόσθετες κυρώσεις σε προϊόντα όπως κρέας, αλκοολούχα ποτά, ηλεκτρικές συσκευές και πλαστικά. Η στόχευση αυτών των προϊόντων δεν είναι τυχαία, καθώς πρόκειται για αγαθά με μεγάλη συμβολική αξία και χαμηλό κόστος για την ΕΕ.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, αντέδρασε προειδοποιώντας για νέους δασμούς 200% σε ευρωπαϊκά προϊόντα όπως κρασί και σαμπάνια, απαιτώντας από την ΕΕ να άρει τις κυρώσεις στο αμερικανικό ουίσκι. Αυτή η κλιμάκωση δημιουργεί μια σπειροειδή δυναμική εμπορικών εντάσεων, που θυμίζει την κατάσταση της πρώτης προεδρικής του θητείας.
Η κίνηση της Ουάσιγκτον επηρεάζει ευρωπαϊκά αγαθά αξίας 28 δισ. δολαρίων, ενώ τα ευρωπαϊκά αντίμετρα στοχεύουν προϊόντα από τις ΗΠΑ συνολικής αξίας 26 δισ. δολαρίων. Με την επιστροφή των υψηλών δασμών, η Ευρώπη αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στις ΗΠΑ και στρέφεται προς νέες οικονομικές συνεργασίες.
Η ΕΕ διαμηνύει ότι είναι ικανή να ανοίξει νέες αγορές, διατηρώντας παράλληλα το δικό της εμπορικό περιβάλλον ανοιχτό. Στο πλαίσιο αυτό, έχει έρθει σε επαφή με χώρες όπως ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να οργανώσει μια συντονισμένη στρατηγική αντίδρασης.
Η διαμάχη μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ δεν είναι πλέον απλή ρητορική αλλά μια πραγματική εμπορική σύγκρουση με παγκόσμιες επιπτώσεις. Οι Βρυξέλλες δεν δείχνουν διατεθειμένες να υποχωρήσουν, αντιδρώντας με αντίμετρα που πλήττουν στοχευμένα τον Τραμπ. Παράλληλα, η ΕΕ επιταχύνει τη στρατηγική της για διαφοροποίηση των εμπορικών της σχέσεων, διαμορφώνοντας έναν νέο γεωοικονομικό χάρτη, όπου η εξάρτηση από τις ΗΠΑ μειώνεται αισθητά.
