Τους λείπουν 150 δισ. ευρώ, αλλά σχεδιάζουν αύξηση αμυντικών δαπανών 400 δισ. ευρώ

Τεράστια δημοσιονομικά προβλήματα (ως κληρονομιά της απερχόμενης κυβέρνησης) αντιμετωπίζει ο συνασπισμός CDU – SPD στη Γερμανία πριν καν… σχηματιστεί, αλλά και πριν ακόμα βρει τρόπο να καλύψει την αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Και αυτό γιατί ο πρώτος γύρος των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ των δύο κομμάτων (CDU – SPD) για το σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία, ο οποίος ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή (28.2.2025) «έβγαλε» στην επιφάνεια ένα νούμερο – σοκ ύψους 130 έως 150 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό αντιστοιχεί στο έλλειμμα του γερμανικού κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο 2025 – 2028.
Ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών Γιοργκ Κούκις (Jörg Kukies, SPD) ανέφερε αυτό το ποσό την Παρασκευή (28.2.2025) στις διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ CDU/CSU και SPD, σύμφωνα με την Handelsblatt.
Ο ηγέτης του CDU Φρίντριχ Μερτς είχε ήδη ανακοινώσει πριν από τις εκλογές έλεγχο των ταμειακών διαθεσίμων, προκειμένου να αποκτήσει σαφήνεια για την οικονομική κατάσταση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, η οποία φέρεται να είναι ακόμη χειρότερη από ό,τι φοβόταν.
Το υπουργείο Οικονομικών είχε ήδη υποθέσει μεγάλα δημοσιονομικά κενά στον προγραμματισμό του πέρυσι. Μόνο το 2028 θα υπάρξει έλλειμμα περίπου 28 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 2% του ΝΑΤΟ μετά τη λήξη του Ειδικού Ταμείου της Bundeswehr. Οι αυξανόμενες δαπάνες και οι ασθενέστερες προβλέψεις για τη φορολογία σημαίνουν ότι το δημοσιονομικό κενό είναι τώρα ακόμη μεγαλύτερο, όπως υποστηρίζεται τώρα.
Και αυτός ο υπολογισμός δεν περιλαμβάνει ακόμη τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες που συζητούνται μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Το CDU – CSU και το SPD επιθυμούν επομένως να αυξήσουν το υπάρχον ειδικό ταμείο της Bundeswehr.
Ο Γενς Χόγκρεφε (Jens Hogrefe), εμπειρογνώμονας σε θέματα προϋπολογισμού στο Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία, εκτιμά ότι το χρηματοδοτικό κενό για τα επόμενα χρόνια θα είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Συγκεκριμένα, εάν συνυπολογιστούν επίσης τα οικονομικά ελλείμματα των τοπικών αρχών και των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης, για τα οποία στην πραγματικότητα θα έπρεπε να είναι υπεύθυνη η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, το κενό του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού έως και το 2028 είναι πιθανότερο να ανέλθει σε περίπου 200 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το ερώτημα είναι, αναφέρει σε σχόλιο της Handelsblatt για το ζήτημα των ελλειμμάτων του δημοσίου, πώς μπορεί να κυβερνήσουν CDU και SPD, αν το φρένο χρέους το οποίο προβλέπεται στο Σύνταγμα απαγορεύει σε μεγάλο βαθμό έναν προϋπολογισμό επί πιστώσει. Η απάντηση είναι τα «ειδικά ταμεία», σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Εκτός από ένα τέτοιο ειδικό ταμείο για την Bundeswehr, το SPD ζητά επίσης ειδικά ταμεία για την εκπαίδευση και τις υποδομές. Οι οικονομολόγοι Clemens Fuest, Michael Hüther, Moritz Schularick και Jens Südekum προβλέπουν ότι απαιτούνται αστρονομικά ποσά: Ένας όγκος 400 δισεκατομμυρίων ευρώ θα ήταν κατάλληλος για την Bundeswehr και «μάλλον 400 έως 500 δισεκατομμύρια ευρώ» για ένα ειδικό ταμείο υποδομών, σύμφωνα με ένα έγγραφο για τις διερευνητικές συνομιλίες που οι συνάδελφοί μου μπόρεσαν να δουν.
Ο ειδικός σε θέματα οικονομικής πολιτικής της Handelsblatt, Martin Greive, αποκαλεί αυτά τα δισεκατομμύρια που αναφέρονται ως «φρενίτιδα των μεγάλων αριθμών». Προειδοποιεί τον μελλοντικό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς (CDU) να μην υποκύψει σε αυτή τη φρενίτιδα. Παρόλο που η γεωπολιτική κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά και η νεότερη γενιά θα επωφεληθεί εάν οι υποδομές αναβαθμιστούν, μια «χρηματοδοτούμενη από το χρέος στροφή 180 μοιρών» δεν είναι δίκαιη μεταξύ των γενεών και δημιουργεί νέες εξαρτήσεις. Ο ίδιος ζητά, επομένως, να επικεντρωθεί ο προϋπολογισμός στους μελλοντικούς τομείς και να χρηματοδοτηθεί η επιβάρυνση από τους τόκους του νέου χρέους από τον βασικό προϋπολογισμό. Οι πολίτες πρέπει να έρθουν αντιμέτωποι με την αναπόφευκτη αλήθεια: «Οι κρίσεις έχουν το τίμημά τους. Όπως ακριβώς και το χρέος».